Home / شوێنەوارى کوردستان

شوێنەوارى کوردستان

ئەشکەوتی گەلیمگۆش

هه‌ڵكه‌وت پشده‌ری لە بیست ساڵی رابردوودا، ڕەچەڵەک، دەرکەوتن، بڵاوبوونەوە و نیشتەجێیەکانی مرۆڤی نوێ (هۆمۆسایپیان) لە تەواوی پانتایی ناوچەکانی ئوراسیا، بایەخی زۆریان لە ناوەندە زانستییەکانی جیهانەوە، پێدراوە. تەختاییەکانی ئێرانی ئێستە، بۆ ئەو کۆچانەی مرۆڤی نوێ لە ئافریقاوە بەرەو ئوراسیا کردوونی، دوای بەرزاییەکانی زاگرۆسن. لەگەڵ ئەوەی هەڵکەوتەی ئەو ناوچانە بۆ بڵاوبوونەوەی مرۆڤی …

Read More »

نێژراوانی گرێ چەتاڵ

مردووەکانی گرێ چەتاڵ نزیک لە زیندووەکان نێژراون، لە بن زەوی خانوو، سەکۆ و بناغەی خانووەکانیسیان، ناشتوویانن. جارجار لە چۆڵایی دەرەوەی خاووەکانیشیاندا ناشتوویانن. دەکرێ ئەوانەی لە دەرەوە نێژرابن لە ئاستێکی کمەڵایەتیی نزمتر بووبن، یانیش لەبەر هۆی مردنیان لەوێ نیژراون. بەر لە ناشتنیی مردووەکان ڕەنگ، سەبەتە، نەرمکردنی زەوی ناشتن و بابەتی دیکەی …

Read More »

مرۆڤی دیرین لە ئەشکەوتی بەستوون

هه‌ڵكه‌وت محمد پشده‌ری بەستوون، لەو ستوونانەوە هاتووە لە ناو ئەشکەوتەکدا هەن. بەستوون لە فارسیدا بووە بە بیستوون و زۆر جار ئەو ناوە بەهەڵە دووبارە دەبێتەوە. پاشماوەی مرۆڤی نیاندرتاڵ لە شانەدەر بەسەر توێژینەوەکانی دیکەی ئەو بوارەدا لە چیاکانی زاگرۆس، زاڵ بووە. هەر لەو سەردەمەدا کارلیتۆن کوون لە چەند ئەشکەوتێکی ڕۆژهەڵاتی زاگرۆس …

Read More »

کاریگەریی ساکا و سکیثییەکان لەسەر بۆماوەیی کوردەکان لەچاخی ئاسندا

هه‌ڵكه‌وت محمد پشده‌ری دوو شوێنەواری هەرە گرنگی کوردستان (تەپکی حاجی فەیروز ٧٠٠٠ سال کۆن و سەهگابی نزیکەی ٥٠٠٠ ساڵ کۆن)ن لە رۆژهەڵات. تەپکی حاجی فەیروز لە نەغەدە نزیکە و سەهگابیش دەکەوێتە دۆڵی کەنگەوەڕی نزیک کرماشان و تەنیا ٦ کیلۆمەتر لە گۆدین تەپە، دوورە. پشکنیینە نوێیەکانی جینناسیی دەیسەلمێنن ئەوانەی لەو دوو …

Read More »

دەسکە گوڵەکەی نیاندرتاڵی شانەدەر

هه‌ڵكه‌وت محمد پشده‌ری دوای دۆزینەوەکانی ساڵانی ١٩٥٠ و ١٩٦٠ بۆ پەیکەرە ئێسقانی مرۆڤی نیاندرتال لە ئەشکەوتی شانەدەر، پاشماوەکانی نیاندرتاڵی شانەدەر زۆرترین گفتوگۆی لە ناوەندەکانی شوێنەوارناسیی لەسەر کراوە. لە دۆزینەوەی تۆوی گوڵەکانی ناوچەی شانەدەر لەگەڵ نێژراوی گۆڕی نیاندرتال ٤، گەرمترین گفتوگۆ و ڕاوبۆچوون ئەوەبوو نیاندرتاڵی شانەدەر دەسکە گوڵی لەگەڵ مردووەکانی ناشتووە. …

Read More »

مێژووی خشت لە عێراق و میزۆپۆتامیا – گەشتێکی دوور و درێژ لە ئاشورەوە

خشتی سورەوکراو یەکێکە لە بەهێزترین و تەمەدرێژترن کەرەستەکانی بیناسازی، کە هەندێک جار وەک بەردی دەستکرد ئاماژەی بۆ دەکرێت، لە نزیکی 4000 ساڵ پێش زایین-ەوە بەکار هاتووە. خشتی وشککراو لە بەر خۆر ، مێژوویەکی هەیە کە لە خشتی سورەوکراو دوورودرێژترە، هەروەها پێکهاتەیەکی زیادەی لە بایندەری میکانیکی وەک کا هەیە. [1] “دووبارە …

Read More »

گەشتى دێى قارەمان لە قەرەداغ

نوسینی ، حسن محمود حمە کریم نیوەڕۆى دووشەممە ڕێکەوتى 17|1|2023 لەخزمەت کاک عەبدولکەریم عارف و کاک ماجید موشیرو مامۆستا ئازاد قارەمانى لە گەشتێکى تایبەتدا ڕومانکردە ناوچەى قەرەداغ، دواى ئەوەى شاخى بەرانان و گڵەزەردەمان تێپەڕاند گەشتینە ناو دێى قارەمان، ئەم دێیە دەکەوێتە نێوان چیاکانى بەرانان و قۆپیەکانى قەرەداغ و نێوان کۆمەڵێک …

Read More »

خويندنەوەيەكى تر سەبارەت بە نــــەخشە هەڵكۆڵراوەكەى قزقەپــان

‌ه. دكتۆر ج.ج.كامیرۆن لە دانشگای شیكاگۆ وا دەبینێ كە گۆڕی قزقەپان بۆ سەردەمێكی دواتر لە گۆڕی كوڕو كچ دەگەڕێتەوە16 ئەمەی دواییان گۆڕێكی بەردینی تری نزیك قزقەپانە دەكەوێتە باكووری خۆرهەڵاتی گەورە دێ لەناوچەی بازیان، كە ناوبراو بۆ سەردەمی مادەكانی دەباتەوە هەروەكو دەڵێت: لەوانەیە گۆڕی فراوەرتیسی باوكی (كەیخوسرەو) بێت كە هیرۆدۆتس لەبارەیەوە …

Read More »

پرۆفیسۆر فریردیش شپیگل: کورد لە سەرەتای مێژووەوە نیشتەجێی وڵاتی ماد بوون

بەکر شوانی (بەکالۆریۆسی ڕۆژهەڵاتناسی، زانکۆی بۆن ٢٠١٦) #مێژوو_شوانی پرۆفیسۆر دکتۆر فریدریش شپیگل (١٨٢٠-١٩٠٥) ئێرانناسیكی ئەڵمانی بوو کە بەزۆری لە بواری کوردناسیدا کاری کردووە و بە کارەکانی دەربارەی مێژووی کورد و زەندئاڤێستا ناوبانگی دەرکردووە. شپیگل پاش ئەوەی لە سەرەتای نیوەی دووەمی سەدەی نۆزدەیەمدا کۆمەڵێک کتێبی دەربارەی کورد و ئاڤێستا چاپ کرد، …

Read More »

کۆشکی پاشایەتی میدیەکان لەهەمەدانی پایتەختدا

میدیەكان خاوەن شارستانیەتێكی گەورەن، ئەگەر چی تاكو ئەمرۆش هەموو شوێنەوارەكانی میدیەكان پشكنینی تێدا نەكراوە، بەڵام بەشێكی زۆر لە شوێنەوارەكانیان لە كوردستانی گەورەدا هەن و جێ دەستیان دیارە، چۆن وبۆچی هەمەدان لەنەخشەی کوردستان دەرکراوە؟ فاتیح عەبدوڵڵا شوانی توێژەر لە مێژووی دێرین، خوێندکاری دکتۆرا لە زانکۆی (ئیرلانگن-نۆرمبێرگ)/ ئەڵمانیا  میدیەكان خاوەن شارستانیەتێكی گەورەن، …

Read More »