كورد و هاتنی ئیسلام!

نوسینی / م.عبدالله‌
گەلێ قسەوقسەڵۆک کە کراوە لەسەر ئەو سەردەمەی کە ئاینی ئیسلام بە کورد گەشتوە کە گوایا کوردستان بە زۆر و شمشێر داگیر کراوە، ماڵ و سەروەت ئەنفال کراوە قەتڵ عام کراوە، بەڵام مێژوی کوردو ئیسلام زۆر دوورن لەو باسانە تەنها بۆ مەبەستی دوورکەوتنەوەی کوردە لە ئیسلام ،
چونکە :-
مزگێنی پیاوە ئاینەکانی زەردەشتی بە هاتنی کۆتا پێغەمبەر داوا کردن لە میلەتی کورد کە شوێن ئەو ئاینە بکەوەن، (پیر شالیاری هەورامان)
لەکاتی سەرەتای پێغەمنەرایەتی و خیلافەی ڕاشدین کورد لە ژێر دەسەڵاتی دوو زلهێزی گەورەدا بووە کە فارس و ڕۆمن.
کورد هەر لەسەرەتای پێغەمبەرایەتیەوە نوێنەری ناردووە بۆ مەککە وئیمانی هێناوە و هەواڵەکەی بۆ گەلی کورد هێناوەتەوە (گاوانی کوردی وە ئەبو یەحیی مهدی کوڕی مەیمونی کوڕی جابان زانایەکی حدیث بووە و لە ساڵی١٧٢ کۆچی وەفاتی کردووە)،جگە لە وەفدی ناوچەی جەزیرە
لەسەردەمی خیلافەتی ئیمامی (عمر)دا لە ساڵی ١٦ کۆچی بەولاوە فتوحات گەشتوەتە خاکی کورد.
پاش ئازاد کردنی مەدائین و شەڕی جەلەولا (گوڵاڵە) بەفەرمانی خەلیفە شەڕ ڕادەوەستێت، نوێنەری کورد بە لەشکری ئیسلام دەگات چەند پەیمانامەیەک مۆر دەکەن. ڕۆژبەیانی دەڵێت(وادیارە کوردەکان لە سیستەمی ساسانیەکان بەتەنگ هاتبون، ئەوان بوون بە ڕێنومای سوپای ئیسلام و شەڕیان بۆ شاهەنشاە نەکردووەو هەموو شارەکانیان بەبێ شەڕ بە ئاشتی داوە بەدەستەوە)

١- مسعود محمد دەڵێ(کورد خۆشحاڵ بووە بەهاتنی ئیسلام ،هەتا فارس و ڕۆمیان لە کۆڵ کاتەوە)
ئەمین زەکی دەڵێت(هەر لە دەرکەوتنی ئیسلامەتیدا هەر لەیەکەم پەیوەندیان لەگەڵ ئیسلامەکانداتێفکرین ده‌یانزانی کەئەم ئاینە تازەیە بەتەواوی موافقی طبع و ویژدانیانە لەبەر ئەوە وەوکو – سێرمارک سایکس – دەڵێت بە ئاسانی و بەرەبەرە وەریان گرت ……..گەلی کورد هەر وەکو مێژوو نوسە باوەڕپێکراوەکانی عەرەب دەڵێن لە شانزەهەمین ساڵی کۆچیی دا لە دوای فەتحی حەلوان و تکریت دا لەگەڵ ئۆردوی ئیسلامدا پەیوەندیان کردووە…… نەم جۆرە یەکەم پەیوەندی کورد و گەلی کورد لەگەڵ سوپای ئیسلامدا ڕوی دا)

٢- ڕاپەڕینی خەڵکی شارەزوور پاک کردنەوەی ناوچەی شارەزور، شارباژێر دژی دەسەڵاتی ساسانی.(یەزدگورد)پاشای فارس – پاو – بە ٢٠٠٠ ساربازەوە دەنێرێت بۆ کپکردنەوەی بەڵام کاتێک لەشکری ئیسلام حەلوان(نزیک سەرپێڵی زەهاوی ئێستا) فەتح دەکەن سوپاکە دەگەڕێتەوە بۆ پارێزگاری لە پاشا کە تا پاوە دێت ،(زۆر جار کوردە مسوڵمانەکان لەشکری گەورەیان سازدەدا دژ بە فارس و ڕۆم و عەرەبە لادەرەکان جەنگاون بۆ تەمێ کردنیان …. چەندین دەوڵەت و ئەمارەتی دەربەخۆیان دروستکردووە وشەرعی خوایان تێدا بەرپا کردووەو سەر بە دەوڵەتی گەورەی ئیسلام بوون)

٣- زۆرینەی شارە کوردەکان بەبێ شەڕ بەرامبەر سوپای ئیسلام خۆیان بەدەستەوە داوە، وەئەگەر وردە شەڕێکیش کرابێت ئەوا سوپاو پاشماوەی دەوڵتی فارس و ڕۆم بوون لە ناوچەکەدا(سێرمارک سایکس) دەڵێت(بە ئاسانی بەرەبەرە وەریان گرت – واتە کوردەکان ئیسلامیان وەرگرت- بە پلەیەک مەگەر بەربەرەکانی ئەفریقا و تورکەکانی تورکستان بەو جۆرە بە دڵ و بەشەوق وەریان گرتبێ)٤
_____________________
سه‌رچاوه‌؛-
١ – مێژووی حەسنەوەیهی و عەیاری- ڕۆژنەیانی:ل١٥٦
٢ – کوردو کوردستان محمد امین زەکی ج١-٢-٣ ل ١٢٢-١٢٤
٣ – کۆمەڵ ناسی کوردەواری:د. حسێن خەلیفی بەرگی دوو ل٢١٢-٢١٤
٤ – کوردستان لەدەردەم فتوحاتی ئیسلامی حسن محمود حمە کەریم دا ل:٣٣
٥ – مدرسة الكذابين في رواية التاريخ الإسلامي و تدوينه الدكتور خالد كبير علال
٦ – الرد على الطعن في القرآن الكريم عبدالمحسن بن زبن بن متعب المطيري
٧ – کتاب ضعفاء والمتروکین إبن جوزی