شارستانیەت

ئەهرامەکانی میسر بۆچی دروستکران؟   مسريه‌ کۆنه‌کان بيروڕايان وابوو که‌ پادشاکانيان له‌ بنه‌ماڵه‌ي خواوه‌نده‌کان و خه‌ڵکي ئاسايي به‌رزترن و ده‌بێت بپه‌رسترێن ، بۆيه‌ باوه‌ڕيان وابوو پادشاکانيان دواي مردنيان ده‌چنه‌ ڕيزي خواوه‌نده‌کانه‌وه‌ له‌و دنيادا . له‌ ئه‌نجامي ئه‌م بيروباوه‌ره‌دا داب و نه‌ريتي زۆر په‌يدا بوو پادشا تا له‌ ژياندا بوو گۆڕێکي …

مێژووی دروستکردنی شەمەندەفەر   داھێنەری سکۆتلەندی جەیمس وات خاوەنی بیرۆکەی شەمەندۆفێرە . پێگەی سکای نیوز لە گرافیکێکدا باسی لەو داھێنانە کردووە کە مێژووی مرۆڤایەتیان گۆری ، یەکێک لەو داھێنانە کە بووە ھۆی ئەوەی مرۆڤ باشتر بیر بکاتەوە کە چۆن دەستی بە ناوچەیەکی دیکە بگات ، بیرۆکەی شەمەەندۆفێر بوو . بۆ یەکەم …

  لە ڕۆژى جیهانیى ڕادیۆدا گرنگیى ڕادیۆ و مێژووى یەکەم ڕادیۆ کوردییەکان بخوێنەرەوە   بەهۆی ئەو ڕۆڵەی کە لە گەیاندنی هەواڵی ڕۆژو پێشکەشکردنی زانیاری و ڕێنمایی و ڕیکلامکردن و بەبازاڕکردندا هەیبووە، نەتەوە یەکگرتووەکان ماوەی پێنج ساڵە ڕۆژی ١٣ی شوباتی هەموو ساڵێکی کردووەتە ڕۆژی جیهانی پەخشی ڕادیۆیی.ئەگەرچی یەکەم پەخشی ڕادیۆیی کوردی …

پاسەوانانی دورگە ئەم دورگە بچوکە ڕوبەرەکەی 117 کیلۆمەتر چوارگۆشەیە و ناوی ” ئیستر ئایلاند واتە جەژنی گاوان ” سەر بە وڵاتی چیلیە لە ڕۆژ ئاوای ئەمریکای باشور. ئەم دورگەیە لەلایەن ” جایکۆب ڕۆگیڤین ” ی ھۆڵەندیەوە دۆزرایەوە لە 5 ی ئەپڕێلی 1722 کە ھاوکات بوو لەگەڵ ڕۆژی جەژنی گاوان ناوەکەشی …

ئیبن سینا (ئه‌ڤیسینا) (1) 980- 1037 زاینی AVECINA به‌هۆی ژێرده‌سته‌یی کورد و نه‌بوونی وولاتێکی سه‌ربه‌خۆی، زۆر له‌ ئاسارو به‌رهه‌می نوسینی مێژوویی و ئه‌ده‌بی و زانیاری کورد بوونه‌ته‌ ده‌سکه‌وتی داگیرکه‌ران و ڤیکتیمی دڕه‌نده‌ترین داموده‌زگای داگیرکه‌رانی کوردوستان، ئه‌وه‌ی زیاتر کاری کردووه‌ته‌سه‌ر وون بوون و له‌بیرچوون و له‌ ناوچوونی ئه‌و سه‌رچاوه‌ زانیاریانه‌، به‌ …

دۆلار له‌ به‌رایی ده‌ركه‌وتنیه‌وه‌ تا ئه‌وكاته‌ی بوو به‌ دراوی سه‌رله‌به‌ری جیهان فه‌ره‌یدوون پێنجوێنی ناوی كتێب/ چیرۆكی ژیانی دۆلار نوسینی/ كرایغ كارمین ساڵی چاپ/ 2008 بیرۆكه‌ی (دراوی گڵۆباڵ)بیرۆكه‌یه‌كی نوێ‌ نییه‌.. زیاد له‌ (10) جۆر (دراو)ی جیاجیا هه‌بووه‌ كه‌ سه‌دان ساڵ له‌وه‌وبه‌ر، له‌ ده‌ره‌وه‌ی سنوری نه‌ته‌وه‌یی خۆیان، ده‌ستاو ده‌ستیان پێ‌ كراوه‌و به‌كاربراون. …

مێژووی حەمامەكانی شاری سلێمانی SNN–  رێبین عومەر شاری سلێمانی وەك پایتەختی تازەی میرنشینی بابان لە ساڵی  ( 1784 ز ) لە سەردەمی میر ( برایم پاشا ) ی میرنشینی بابان دروستكرا ، سەرەتا دەسەڵاتی میرنشینی بابان لەناوچەی  قەڵاچوالان بوو لە سنوری شارباژێڕ ، پاشان بەهۆی فراوان بونو پەلكێشبونی دەسەڵاتی میرنشینەكەیان بابانیەكان نەیان توانی قەڵاچوالان …

نوسینی : عوسمان عومەر دانیشتوانى جیهان لە کۆن دا دراویان نەزانیوە چیە تا 5000 ساڵ پیش ئیستا , هەرکەسێ شتێکى بویستایە بەگورینەوە ئەنجامى دەدا ، واتە شتێ بەرامبەر شتێ کارێک بەرامبەر کارێک بەلام لە سەردەمى هیلێنى یەکەم بۆ یەکەمجار دراوى ئاسن هێنرایە ئارا کۆمەلێک ئاسن لە کرین و فرۆشتن دا بەکار …

قاهیرە-ژینۆ عەبدولڵا* شوێنەوار  وەك شارەزایان و پسپۆڕان پێناسەی دەكەن، ئەو زانستەیە كەگرنگی بەتوێژینەوە‌و لێكۆڵینەوەی ئەو پاشماوە‌و كەرەستەو كەلوپەلانە ئەدات كە مرۆڤــ  لەژیانی رۆژانەی خۆیدا لەسەردەمانی كۆنی بەكاری هێناوە.ئەو شارستانیە كۆنانەی كە ئێستا تەنیا پاشماوەیان ماوە، چەندین سیفات‌و تایبەتمەندی خۆیان هەبووە لەبیناسازی‌و هونەر‌و نەخش‌و نیگار،  ئەمەش وای كردووە گرنگی بەتوێژینەوە‌و دیراسەكردنی …

بۆچی تابلۆكەی مۆنالیزا ئەو ناوبانگەی دەركرد  و نهێنی نادیارییەكەی لەچیدایە ؟ یوسف حاجی یونس “مۆنالیزا” یان “جیوكاندۆ” ئەو تابلۆیەیە لە یەك كاتدا هەڵگری  جوانی و بلیمەتی  و نادیارییە، یەكێك لە  تابلۆ بەناوبانگەكانە بە تێپەڕبوونی سەدەكان، زۆر كەس هەوڵی دزینی داوە، لەكاتێدا زۆر كەسی تر بە دوای دۆزینەوەی نهێنیەكەیدا گەڕاون! هەرچەندە …