مێژووى جیهان

یه‌كی ئایار بۆچی ‌و چۆن كرا به‌ جه‌ژنی كرێكارانی دنیا؟! ‌ له‌ساڵی 1875دا كرێكارانی كانگای پنسلڤانیای ئه‌مریكا مانیان گرت، به‌ڵام خاوه‌ن كانگایه‌كان كه‌ پاسه‌وانی چه‌كداری تایبه‌تیان هه‌بوو به‌ هاوكاری پۆلیسی سه‌ر به‌ كۆمپانیاكانی خه‌ڵوز‌و پۆڵا مانگرتنه‌كه‌یان دامركاندنه‌وه‌‌و ده‌ستیان كرد به‌ بیانوو ‌و ته‌شقه‌ڵه‌كردن به‌ كرێكاره‌ چالاك‌و ژیر‌و رێبه‌ره‌كان تا توانییان …

زارۆ ئاغای کورد… بەتەمەنترین پیاوی جیهان بەکر شوانی  زارۆ ئاغا، ١٧٧٧-١٩٣٤ ڕۆژی ٢٩ حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٤ کاتێك زارۆ ئاغا مرد، گوڵ خانمی کچی کە ئەو کاتە تەمەنی ٦٥ ساڵ بوو، بەمجۆرە شینی بۆ باوکی دەکرد: “وای دایێ… وای دایێ… تێرت لە دنیا نەخوارد زارۆی خۆم!” ئەوە شیوەن بوو بۆ پیاوێك …

بەکر شوانی  چەرچڵ و ئینوینو کتێبی “بیرەوەرییەکانم”ی نووسەر و ڕۆژنامەنووسی تیرۆرکراوی کورد موسا عەنتەر (١٩٢٠-١٩٩٢) لێوانلێوە لە ڕووداوی مێژوویی و سەربووردەی ژمارەیەکی زۆر لە کەسایەتییە کوردەکانی سەدەی بیستەم و هەندێك کەسایەتیی تورك و بیانی کە پەیوەندیان بە کورد و دۆزەکەیەوە هەبووە. یەکێك لەو ڕووداوانە بەسەرهاتی کۆبوونەوەی نێوان سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا …

  مێژووی سەرهەڵدانی توانا ئەتۆمیەکانی ئێران نوسینی : بەڵێن ناسیح عبدالله بەکالۆریس لە زانستە رامیاریەکان پێشەکى: بیرۆکەى دروست بونى چەکى ئەتۆم لە ئێراندا دەگەڕێتەوە بۆزیاتر لە پەنجا ساڵ پێش ئێستا ، ئەویش بە هۆکارى باشتر کردنى وزەى کارەبا بوو کە لەلایەن محمد ڕەزا شاوە بەهاوکارى دۆستە زلهێزەکانى ئەوکاتەى ئێران کەخاوەنى …

 گەورەترین شاری ژێر زەوی لە جیهاندا هەزاران شاری جۆراو جۆر و سەرنجڕاکێش بونیان هەیە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا چەندین شار لەژێر زەویدان کە لەسەدە کۆنەکاندا بە مەبەستی جۆراو جۆر دروست کراون. شاری دیرینکویر یەکێکە لەو دوو سەد شارەی لە ژێر زەویدایەو بە گەورەترین شاری ژێر زەوی ناسراوە. ئەم شارە دەکەوێتە ناوچەی …

نامەیەكی« سیگمۆند فرۆید» دەربارەی«چارلی چاپلن» لەساڵی 1931،« سیگمۆند فرۆید» و «چارلی چاپلن» لەوپەری ناو و ناوبانگی خۆیاندابوون. درەوشانەوەی  «چارلی» بووە هۆی  دروست بونی بازرگانی بوكەڵەی «چارلی» و چاپكردنی كتێبی كۆمیدی . لەلایەكی ترەوە وەك نیشانەیەك بۆ خۆشەویستی و ناوبانگی كەسایەتی ئەم هونەرمەندە ئاهەنگیان بۆساز دەكرد  بەناوی ( نوری مانگ لەسەر …

بەندەکانى رێکەوتنامەى زەهاو سەبارەت بە بەند و خالەکانى رێکەوتنامەى زەهاو کەوا لە نێوان هەردوو دەولەتى عوسمانى و سەفەوى بەسترا لە سالى 1639،ئاماژە بە گرنگترین خالەکانى دەکەین کە بریتین لە : یەکەم:ئەم ناوچانە بۆ دەلەتى عوسمانى دەبن ،بدەرە ،جەسان ،مەندەلى ،درنە ،درتنک ،سەرمیل و ئەو گوانادەى دەکەونە نێوان قەلاى زنجیر تا …

بۆچی کارتەر وەڵامی پەیامەمێژووییەکەی ئایەتوڵڵا خومەینی نەدایەوە ئارام مەحمود ئەحمەد لە مێژووی شۆڕشی ئێراندا رێکەوتی (7ی بەهمەنی 1357ی هەتاوی) گرنگە، چونکە لەو رۆژەدا ئایەتوڵڵا خومەینی پەیامێکی نهێنی ئاڕاستەی ئەمەریکا کردووە، “ئەگەر ئەمەریکا رێگە لە دەستوەردانی بەختیار و سوپا لە کاروبارەکاندا بگرێت، ئەویش خۆپیشاندەران بێدەنگ دەکات.” لە سەرەتادا ئایەتوڵلا دەیویست فڕۆکەخانە …

بەڵێنەکانی ئایەتوڵڵا خومەینی بە ئەمەریکا ئارام مەحمود ئەحمەد سێ رۆژ دوای رۆیشتنی شای ئێران و جێهێشتنی وڵاتەکەی، ئایەتوڵلا خومەینی بە ئەمریکا رادەگەیەنێت، ئەگەر لایەنگرانی بگەنە دەسەڵات، ناردنی نەوت بۆ رۆژئاوا ناوەستێنن و پەیوەندی دۆستانەیان لەگەڵ ئەمەریکا دەبێت. بە پێی بەڵگەنایەک بە رێکەوتی ١٩/١/١٩٧٩ ئایەتوڵلا بە ئەمەریکای راگەیاندووە، کە کۆماری ئیسلامی، …

ئه‌رکی مسته‌ر (همفرHempher ) کۆنه‌ سێخووڕی ئینگلیز، له‌ وڵاتانی ئیسلامی چی بوو؟ ئارام مەحمود ئەحمەد له‌و سه‌رده‌مه‌دا ده‌وڵه‌تی ئینگلیز له‌باره‌ی ئه‌فغانستانه‌وه‌ دڵنیا بوو، چونکه‌ کێشمه‌کێشه‌ نه‌ته‌وه‌یی و نه‌ژادی و جیاوازی ئاینی و کلتوری، هه‌لی نه‌هێشتبۆوه‌ بۆ راپه‌ڕینی دانیشتوانی ئه‌و نیمچه‌ دورگه‌یه‌ دژی ئینگلیز. له‌ چین-یش دۆخه‌که‌ به‌ هه‌مانشێوه‌ بوو له‌لایه‌ن …