Home / مێژووى جیهان / مێژووى گشتى (page 8)

مێژووى گشتى

مێژووی کارەساتی بۆرما

مێژووی کارەساتی بۆرما رێگەی چوار پرسیارەوە زانیاری تەواو لەبارەی كۆمەڵكوژی موسڵمانان لەو وڵاتە بخوێنەرەوە ئیدریس سیوەیلی بۆرما دەكەوێتە كوێوە؟ بۆرما یان میانمار، یه‌كێكه‌ له‌ وڵاتانی‌ رۆژهەڵاتی ئاسیا و له‌ باكوری‌ رۆژهەڵاتەوە دراوسێی چین، له‌ باكوری‌ رۆژئاواوە دراوسێی هیندستان و به‌نگلادیشه‌، سنوره‌كانی‌ باشوریشی به‌سه‌ر كه‌نداوه‌كانی به‌نگال و زه‌ریای‌ هیندییدا درێژ ده‌بێته‌وه‌ …

Read More »

ژیانى ئەو مرۆڤە بخوێنەرەوە کە بۆ یەکەمجار هێزى کێشکردنى زەویى بەزاند

ژیانى ئەو مرۆڤە بخوێنەرەوە کە بۆ یەکەمجار هێزى کێشکردنى زەویى بەزاند ئاسمان زۆر ڕەشە و زەویش ڕەنگی شینە. ئەوە وتەیەکی بەناوبانگی یۆری گاگارینە، کە لە ١٢ی نیسانی ١٩٦١ دا بووە یەکەم کەس لە مێژووی مرۆڤایەتیدا بەربەستی هێزی کێشکردنی زەوی ببەزێنێت. گەشتەکەی گاگارین کە بە کەشتیی ئاسمانی یەکێتیى سۆڤیەت “فۆستۆک ١” …

Read More »

سەردەمی دایناسۆرەکان 

سەردەمی دایناسۆرەکان . ئامادەکردن و پێداچوونەوە :-مەزن ڕێبوار هۆگر لەدێر زەمانەوە گەلێك زیندەوەر لەسەر ڕووی زەوی ژیاون بە جۆر و قەبارە و شێوەی جیاواز ئەم زیندەوەرانە گۆشت خۆر یان گیا خۆر یان هەردووکی پێکەوە بوون.زۆرێك لەمانە بەهۆکاری جیاجیا لەناوچوون وەک بەرزبوونەوە یان نزم بوونەوەی پلەی گەرمی کە هۆکاری لەناوچوونی زۆر …

Read More »

رۆژهه‌ڵاتناسی.. خۆناسین له‌ رێی ناسینی ئه‌وی دیكه‌وه‌

نووسه‌ر : سالم یافووت وه‌رگێڕ : تاریق كارێزی زۆربه‌ی توێژه‌ران و پسپۆرانی رۆژهه‌ڵاتناسی به‌ بابه‌ته‌كه‌ی خۆی پێناسه‌ی ده‌كه‌ن، كه‌ ده‌ڵێن، بریتییه‌ له‌ گه‌رِان به‌ دوای زانست و زمان و كولتوور و شارستانیه‌تی رۆژهه‌ڵات. پێناسه‌یه‌كی له‌م جۆره‌ له‌ هه‌وڵی ده‌رخستنی ناوه‌رۆكی ئه‌ركی رۆژهه‌ڵاتناسیدایه‌، به‌وه‌ی وا په‌سن بكرێت، كه‌ رۆژاوایه‌ و شه‌یدای رۆژهه‌ڵاته‌. ئه‌و …

Read More »

ئاوا بوونی رۆژھەڵاتناسی

نووسه‌ر : ئەلفەزڵ شەلەق وه‌رگێڕ : تاریق کارێزی پێی ناوێ سەبارەت بە ھاوپەیمانیی نێوان (رۆژاوا) و (ئیسلامی سیاسی) سەرمان سوڕ بمێنێت. ئەم ھاوپەیمانییە چوار ھۆی لە پشتە، یەکەم پەیوەندیی بە کولتوور و ئایینەوە ھەیە، دووەم بە ئایدیۆلۆژیا (رۆڵی دەوڵەت)، سێیەم ستراتیژ (پرۆژەی گەورە رۆژھەڵاتی ناوەڕاست)، چوارمیشیان سیاسەتە (رۆڵی میسر). ئەوەی پەیوەندیی بە …

Read More »

حیكایەتی شۆڕشی شوبات

كەڤین مورفی … وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: پێشڕەو محەمەد كرێكارانی ڕووسیا لە ڕۆژی جیهانیی ژنان لە 1917دا مانیانگرت. ئەمە بووە هۆى كۆتاییهێنان بە قەیسەرییەت لە ڕووسیا كەڤین مورفی وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: پێشڕەو محەمەد [تێبینیی: كەڤین مورفی یەكێكە لە هاوڕێ سۆسیالیستەكانم، كە لە هەمانكاتیشدا سەرپەرشتیاری پڕۆژەى ژاكۆبنی شۆڕشی ڕووسیایە لەیادەى سەد ساڵەى …

Read More »

مێژووی ژنە جوانەکانی عەرەب پێش ئیسلام

مێژووی ژنە جوانەکانی عەرەب پێش ئیسلام   بەپێی بابەتێکی کەناڵی ئەلعەرەبییە مێژووی عەرەبدا لەهەردوو سەردەمی ئیسلام و پێش ئیسلامیش چەندین ژنی بەناوبانگ بە جوانی بوونی هەبووە و لێرەدا باس لەو کەسانە دەکەین کە لەمێژوو و گێرانەوەکاندا باسیان لێوەکراوە، کە سەردەمی ژیانیان دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی پێش ئیسلام. “ام اناس الشيبانیه” ئەم …

Read More »

نامەی ئەبراهام لینكۆڵن بۆ مامۆستای كوڕەكەی

نامەی ئەبراهام لینكۆڵن بۆ مامۆستای كوڕەكەی وەرگێڕانی: ئاكام جەمال محەمەد پێویستە كوڕەكەم ئەوە بزانێت كە مرۆڤەكان سەرلەبەریان ڕاستگۆ و دادپەروەر نین، بەڵام كوڕەكەم فێر بكە كە لە بەرامبەر هەر مرۆڤێكی دەستبڕ، مرۆڤێكی ڕاستگۆ هەیە. پێی بڵێ لە بەرامبەر هەر سیاستوانێكی خۆپەرست، سەركردەیەكی جوامێر و دلێر هەیە. فێری بكە كە لە …

Read More »

چەند نهێنییەک لەسەر ژیانی ئەو کەسانەی لەژێر دەسەڵاتی هیتلەردا ژیاون

چەند نهێنییەک لەسەر ژیانی ئەو کەسانەی لەژێر دەسەڵاتی هیتلەردا ژیاون   خەندان-محەمەد تەیب چەند وێنەیەکی دەگمەن، ڕاستی ژیانی خەڵک لەژێر دەسەڵاتی نازیەکان دەردەخات، لە چالاکی بەکۆمەڵی بەسوودەوە تا چەوساندنەوەی جولەکەکان و جەنگە یەک لەدوای یەکەکان. پاش ئەوەی لە ساڵی 1933دا “ئەدۆڵف هیتلەر” هاتە تەخی دەسەڵات، هەوڵەکانی بۆ کۆنتڕۆڵکردنی هەموو بوارەکانی …

Read More »

ئەزموونی دامەزرانی ئیسرائیل و چەند وانەیەک

ئەزموونی دامەزرانی ئیسرائیل و چەند وانەیەک   ئەلبۆرز ڕووئین تەن کەس ناتوانێ نکۆڵی لە هەبوونی ئیسرائیل وەکو وڵاتێکی بەهێز لە ڕۆژئاوای ئاسیا و ڕۆژهەڵاتی نێوەڕاست بکات. ئەو هەبوونە بە مێژووی کورت و هێزی زۆری ئابووری و سەربازی هەیەتی زۆر سەرنجڕاکێشتر دەبێت. ئیسرائیل هەشت میلیۆن‌ونیو ڕێژەی دانیشتوانیەتی بە ڕووبەرێکی کەمەوە لەگەڵ …

Read More »