Home / مێژووى جیهان / مێژووى گشتى

مێژووى گشتى

کرێگرتەیی یان ئیرتیزاق وەک دیاردەیەکی جیهانی

محەمەد حەمەساڵح تۆفیق کرێگرتەیی لە جیهاندا: پاشخانێکی مێژوویی کتێبەکانی مێژوو باس لە چەندین ململانێ و جەنگ دەکەن کەوا کرێگرتە (مرتزقة Mercenary) تێیاندا بەشدار بوون لەبەرانبەر ماڵ و ساماندا و زۆرێک لە ئیمپراتۆریا و حکوومەتە کۆنەکان بیریان لە بەکارهێنانی جەنگاوەری بێگانە کردووەتەوە دژ بە لایەنەکەی تر، بە مەبەستی ئەنجامدانی هێرش و …

Read More »

“شێخ زەینوڵڵا ڕەسووڵۆڤ، دوا شێخی گەورەی نەقشبەندی لە هەرێمی ڤۆڵگا – ئووراڵی ڕووسیادا” (بەشی یەکەم)

نووسینی: پرۆفیسۆر حامید ئاڵگەر – ئەمریکا، کالیفۆرنیا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق سۆفیزم مێژوویەکی کۆنی هەیە لە ناو موسڵمانەکانی هەرێمی ڤۆڵگا – ئووراڵدا (لە ڕووسیا – و). لە ڕاستیدا شێخە سۆفییەکان لە سەردەمی خانەکانی بوڵگاردا خۆیان دەرخستووە و دەگوترێت ژمارەیەکیان کە لە سەد کەس کەمتر نەبووە لە سەردەمی حوکمی یادگار …

Read More »

ئەو کوشتارەی لە ١٩٣٣دا لە”کلدۆئاشوریەکان” کرا

سەرتیپ جەوهەر لەكۆتایی 1918 دوای راگەیاندنی ئاگربەست لەگەڵ توركیا لەچوارچێوەی راگرتنی جەنگی جیهانیی یەكەم، ئەو كلدۆئاشوریانەی ورمێ‌‌و خوێ‌‌و سەڵماس‌و دەوروبەری، لەسەر پەیمانی ئینگلیز بەجەستەی شەكەت‌و ماندووبوونێكی زۆروكاروانی دووردرێژو و چەندین رۆژ رۆیشتن، كاروان دوای كاروان دەیانگەیاندنە نزیك باقوبەو دواتر زۆربەیان گوێزانەوە حەببانیەو چەند شوێنێكی دیكە لەناو عیراق. بەڵێن بە ئاشوورییەكان …

Read More »

رۆڵی بازرگانە مسوڵمانەکان لە بازرگانیکردن بە کۆیلەوە

نووسینی : مارکۆ مارتین لە ئەڵمانییەوە: ئەردەڵان عەبدوڵڵا بازرگانە عەرەبەکان، پاشا عوسمانییەکان، کۆمپانیا پورتوگالیی و ئینگلیزەکان، بە بازرگانیکردنی کۆیلە بۆ زەریای هیندی، خەڵکانێکی زۆریان بۆ ئەم مەبەستە بەکاردەهێنا. ئەمەش مێژوونووس «Michael Mann میشائیل مان»   لە کتێبێکدا ئەم راستیانە دەردەخات. لە بارەی قۆناغی «کۆیلەداری»ەوە، ئێمە تەنها کۆمەڵێک وێنەمان لەبەرچاوە، کە زیاتر …

Read More »

بە بۆنەی 77 ساڵەی كۆتاییهاتنی شەڕی ستالینگرادەوە

ئەو 30 سەربازەی چارەنووسی دووەم جەنگی جیهانییان یەكلایی كردەوە پێنج مانگ و دە رۆژ بەرگریی لە ستالینگراد مهدی كبورانی لە فارسییەوە: محەمەد كەریم شەڕی ستالینگراد، تەنیا بەرگرییەكی قارەمانانەی هێزەكانی سۆڤیەت نییە لە بەرامبەر هێزی دڕندەی نازییەكان و هاوكارەكانیدا، بەڵكو گرنگی شەڕی ستالینگراد لەوەدایە كە چارەنووسی دووەم جەنگی جیهانی یەكلایی كردەوە …

Read More »

ئەفسانەی شاماران

محەمەد حیجازی لەماڵی خۆتان، دراوسێ یان خزمێکتان، یان لە ماڵی داپیرەت تابلۆی مارێکت بینیوە کە سەرەکەی ژنێکە  بەسەر دیوارەوە یان بەسەر بوراق ( دۆلابی کۆنی جلوبەرگ) کە بە تایبەتی لە گەندەکان و گەڕەکە کۆنەکانی شارەکان دا بووە؟ بە دڵنیاییەوە کەم کەس هەیە نەیبینێت، بەڵام زۆربەشمان ئەو پرسیارەم لا دروست بووە …

Read More »

چاوخشاندنەوەیەك بە مێژووی ڤایرۆسە كوشندەكاندا

لە سەرەتای بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆناوە، ترس و دڵەڕاوكێ باڵی بەسەر جیهاندا كێشا، شێوازی ژیان و نەریتی زۆر كەسی گۆڕی و بەهۆیەوە سەدان هەزار كەس لە جیهاندا هەست بە نیگەرانی و بێدەسەڵاتی دەكات لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو ڤایرۆسەی كە لەبنەڕەتدا بە ڤایرۆسێكی مامناوەند دادەنرێت لەڕووی بە هێزیی و كوشندەییەوە بەبەراورد بە ڤایرۆسەكانی …

Read More »

مێژووی شارستانیه‌تی میسر

كاردۆست سه‌لاح ئه‌حمه‌د به‌شی یه‌كه‌م – مرۆڤ هه‌میشه‌ هه‌وڵی ژیانێكی باشتری داوه‌. باشتر له‌ هه‌مو بواره‌كانه‌وه‌، یه‌كێك له‌ ئه‌نجامه‌كانی هه‌وڵدانیش بنیادنانی شارستانیه‌ته‌. مێژوی مرۆڤایه‌تی هه‌رگیز ناكرێت به‌ش به‌ش بكرێت، چونكه‌ هه‌موی به‌یه‌كه‌وه‌ ده‌بێته‌ مێژوییه‌كی ته‌واو. مێژوی مرۆڤایه‌تی پڕیه‌تی له‌ ڕوداوی گرنگ و یه‌كلایی كه‌ره‌وه‌، كه‌ ڕێڕه‌وی مرۆڤایه‌تی به‌ ته‌واوی گۆڕیوه‌. …

Read More »

هونه‌ری سۆمه‌رییه‌كان و كورته‌ مێژوویه‌ك

نووسینی: خالید دۆستی هه‌ر له‌ ناوه‌ڕاستی سه‌ده‌ی نۆزده‌هه‌مه‌وه‌ و له‌پاش دۆزینه‌وه‌ی ناوی سۆمه‌رییه‌كان له‌سه‌ر ته‌خته‌گڵه‌كانی كتێبخانه‌ مێژووییه‌ مه‌زنه‌كه‌ی (ئاشورباینپاڵ)دا له‌ شاری ئاشوری كۆندا, زانا ئاركیۆلۆژییه‌كان و مێژوونووسه‌كان كه‌وتنه‌ خۆیان بۆ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌سه‌ر سۆمه‌رییه‌كان له‌وكاته‌وه‌ تاكوئێستا به‌ سه‌دان كتێب و هه‌زاران وتاریان ده‌رباره‌ی مێژوویی ئه‌م سۆمه‌رییانه‌ له‌چاپداوه‌ كه‌ تێیدا مێژوو و …

Read More »

شانشینی میرۆفەرەنجی

لەنوسین ئامادەکردنی: “زكريا(مراد)ھۆشەنگ” قوتابي قوناغي سيیەمێ میژوو زانکۆی صلاح الدين  چەنك و زاراوەی (فەرەنکەکان یان فەرەنجە) خودي زاراوەی (فەرەنك) بەمانای (ئازاد و دلير) هات .میرۆفەرەنجی لەلایان میرۆفیج دامەزراوە کەسەرکرەیەکی عسکەری جەرمانەکان بوو ناوی شانشینەکە لەناوی دامەزرینەرەکەی ھاتووە میرۆفەرەنجەکان یەکیکن لە ھۆزە جەرمانیەکان لەگرینکتر دەسکەوتەکانی جەرمانیەکان لەکاتی رووخاندنی ئیمپراتۆری رۆمای رۆژئاوا …

Read More »