Home / مێژووى جیهان / نهێنیەکانى مێژوو (page 22)

نهێنیەکانى مێژوو

چۆن چای بووه‌ هۆكاری جووڵانی شۆڕشی ئه‌مریكی

چۆن چای بووه‌ هۆكاری جووڵانی شۆڕشی ئه‌مریكی؟   وەرگێڕانی:موزەفەر کاکل   یاسای چا كه‌له‌ساڵی ١٧٧٣ حكومه‌تی به‌ریتانی سه‌پاندی به‌یه‌كێك له‌ڕێككاره‌كان له‌سه‌ر مستعمره‌ ئه‌مریكییه‌كان داده‌نرێت  كه‌ كه‌قه‌رزێكی زۆری خسته‌ سه‌ر شانی ئه‌مریكییه‌كان له‌ماوه‌ی ئه‌و ده‌یه‌ی پێش شۆڕش كه‌به‌رده‌وام بوو له‌نێوان ١٧٨٣-١٧٧٥.هۆكاری سه‌ره‌كی ئه‌و یاسایه‌ زیادكردنی به‌ده‌ستهێنانی داهات نه‌بوو له‌ مستعمره‌كان به‌قه‌ده‌ر …

Read More »

مێژووی ڕاستی نەتەوەکەت بناسە!

دایکۆ پاشای کورد زنجیرە ووتارێکە لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” دەرهێنراوە حەمە میروەیسی نوسەری پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان”ە. “گەڕانەوەی مادەکان” بۆ یەکەم جار بە زمانی ئینگلیزی   لە ئەمریکا چاپ کراوە میروەیسی زنجیرە ووتارێکی لە پەڕتووکی “گەڕانەوەی مادەکان” ئامادە کردوە بۆ بڵاوکردنەوەی بە زمانی کوردی. ئەم زنجیرە ووتارە بەشێکی بچوکە لە پەڕتووکی …

Read More »

ئەو بەڵێنانە چیبوون کە خومەینی بە ئەمەریکای دا

ئەو بەڵێنانە چیبوون کە خومەینی بە ئەمەریکای دا و: ئارام مەحمود سێ رۆژ دوای رعیشتنی شای ئێران و جێهێشتنی وڵاتەکەی، ئایەتوڵلا خومەینی بە ئەمریکا رادەگەیەنێت، ئەگەر لایەنگرانی بگەنە دەسەڵات، ناردنی نەوت بۆ رۆژئاوا ناوەستێنن و پەیوەندی دۆستانەیان لەگەڵ ئەمەریکا دەبێت. بە پێی بەڵگەنایەک بە رێکەوتی ١٩/١/١٩٧٩ ئایەتوڵلا بە ئەمەریکای راگەیاندووە، …

Read More »

کاریگەرترین جەنگەکان لەسەر نەوت

کاریگەرترین جەنگەکان لەسەر نەوت (پێنج جەنگی نەوت لە جیهاندا)… لە سەد ساڵی رابردودا نەوت هۆکارێکی بەردەوام بوە بۆ دروستبونی جەنگ. وڵاتان جەنگیان هەڵگیرساندوە یان ستراتیژیەتیان بەکارهێناوە بۆ بەدەستهێنانی کێڵگە نەوتیەکان و رێگریان کردوە لە رکابەرەکانیان لە بەدەستهێنانی نەوتی خاو، کە بە هۆکاری سەرەکی دادەنرێت لە ئابوری و بازرگانی و دامەزراندنی …

Read More »

نهێنی بوونی ئەو مادە سپییە چییە لە دەمی فیرعەوندا

دوارۆژ، لەكاتی نمایشكردن یان بڵاوكردنەوەی هەر ڤیدیۆیەك كە تایبەت بێت بە لاشەی مۆمیابووی شا رەمسیس-ی دووەمی فیرعەونەكانی میسر، رژێنێكی سپی بە دەمییەوە دەردەكەوێت. زاناكانی میسر گەیشتوونەتە ئەو باوەڕەی فیرعەون پێشتر هەوكردنی ماوەدرێژی هەبووە لە ددانەكان و جومگەكانیدا و لەكاتی مۆمیاكردنیدا لەناو دەمی ماوەتەوە. هاوكات زاناكان ئەوەشیان ئاشكرا كردووە، كە پێشتر …

Read More »

ئەو گەنجەی بووە هۆی دروستبوونی جەنگی جیهانی یەكەم و دووەم كێیە؟

گافریلۆ پرینسیب، لە 25/7/1894 لە لادێیەكی زۆر هەژار لە سڕبیا لەدایك بووەو خێزانەكەی لە 9 كوڕ پێكهاتبوون كە هەر بە منداڵی 6 یان مردوون. لەساڵی 1908 كاتێك راگەیەنرا كە بۆسنەو هەرسك خراوەتە سەر ئیمبراتۆریەتی “مەجەری نەمساوی”، ئەوەش بووە هۆی توڕەبوونی گەلانی باشوری ئەوروپا، ئەمەش وای لە گارفێلۆ كرد كە پەیوەندی بكات …

Read More »

شرۆڤەكردنی دەقی هورمزگان

به‌شی سییه‌م سه‌لام ناوخۆش زمانی پەهلەوی زمانی پەهلەوی، زمانێكی كۆنی “ئێرانی” بووە. بە زمانێكی هیند و ئێرانی دادەنرێ‌ لێرەوەی ناسنامەی “فارس” و “كوردی” ئەو زمانە تێكەڵ دەبێ‌، چونكە مێژووی (ئێران) لەدوای ڕوخانی ئیمپڕاتۆریەتی (میدی) یەوە، خوێندنەوەیەكی “نەتەوەیی” بۆ كراوە و وشەی “ئێران” بە (فارس و وڵاتی فارس” شرۆڤەكراوە، بەڵام لەبنەڕەتدا …

Read More »

دەقی هورمزگانی دەقێكی ساختەیە؟!

سةلام ناوخؤش به‌شی دووه‌م زۆرجار دەقێك، مێژووێك دروست دەكات یان هەوڵ دەدرێ‌ بە بەهانەی دەقێكەوە، مێژووێك لەسەر مێژووێك دروست بكرێ‌ جا وەك چۆن حكومەتی سێبەری هەیە، ئەوە، بەڕای من، مێژووی سێبەریش هەیە تەئویل بۆ ڕوداوێكی مێژوی بكات یان لە ناو وەهمەو زەینی تاكەكانی كۆمەڵگادا ڕوداوێك دروست دەكات، بەو دیماكۆژیەتی وە …

Read More »

لە ئەفسانەكانی بەشێك لە سیكۆلاریزمی كوردی ئەفسانەی نووسینی سەر پێستەكە بەنموونە

سه‌لام ناوخۆش بەشی یەكەم دەروازەیەك: زۆر پرس و مەسەلەی لێرەو لەوێ‌ ئەوروژێنرێن لەمیانەیاندا ڕەخنە لە ئایین و هەژموونی كەلتوری كوردی دەگیرێ‌. زۆرێك لەوپرس و باسانەش هێندە بێ‌ بنەماو بەڵگەن بۆسەردەمێكی وەك ئەمڕۆ لە (ئەفسانە) و (حەكایەتی بەرئاگردان) دەچن. هەبوونی پێستێك، چەرمێك، كەوڵێك، كەچەند دێڕەشیعرێكی لەسەر نووسراوە و ڕەخنە لە ڕەفتار …

Read More »

لۆمه‌ى “سایكس – پیكۆ” مه‌كه‌ن له‌سه‌ر پشێوییه‌كانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست

لۆمه‌ى “سایكس – پیكۆ” مه‌كه‌ن له‌سه‌ر پشێوییه‌كانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست   AddThis Sharing Butt ناوه‌ندی میلله‌ت بۆ توێژینه‌وه‌ سه‌رچاوه‌: فۆڕن پۆڵسى   سه‌د ساڵ به‌سه‌ر رێككه‌وتننامه‌ى “سایكس – پیكۆ”دا تێپه‌ڕیوه‌ و له‌ئێستادا چاودێران و رۆژنامه‌نووسان شرۆڤه‌كارانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست باس له‌ كۆتاییهاتنى رێككه‌وتننامه‌كه‌ ده‌كه‌ن، به‌رپرسیارێتى ئه‌و بابه‌ته‌ش ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆى په‌یامنێرى رۆژنامه‌ى ئیندپێندنت …

Read More »