Home / مێژووى جیهان / نهێنیەکانى مێژوو

نهێنیەکانى مێژوو

فەلسەفەی شۆڕشی ١٤ـی تەممووز

نووسینی چـــرا ئەو بەرەبەیانەی بنەماڵەی شا بە دەنگی تۆپ و فڕۆکە لەخەو ڕابوون ئایا ١٤ـی تەممووز شۆڕش بوو یان کودەتا؟ کارەکتەرە سەرەکیەکانی شۆڕشەکە: ھۆکاری شۆڕشەکە میکانیزمی شۆڕشەکە ئەنجامی شۆڕشەکە شۆڕش و پەیوەندی بە گەلی کورد چواردەی تەممووزی لە شیعرێکی شێخ نووری شێخ ساڵدا سەرچاوەکان فەلسەفەی شۆڕشی ١٤ـی تەممووز ١٤ـی تەمووز، …

Read More »

لە سیڤەرەوە بۆ لۆزان، بەدرۆخستنەوەی چەواشەکاریەکان ؟

موسته‌فا باهر لە٢٤ تەمموزی ئەمساڵدا، ٩٩ ساڵ تێپەری بەسەر پەیماننامەی لۆزاندا. بەو بۆنەیەوە کۆمەڵێ پارتی سیاسی ، ڕۆشنبیر، سیاسەتمەدار، هونەرمەند، ئەکادیمی لە لۆزان، لەو هۆڵەی کە پەیماننامەکەی تیا واژۆ کرابوو، کۆنفرانسێکیان ئەنجام دا. بەڵام ئەوەی جێگای سەرنجە ئەوەیە کە کەسانێك خۆیان بە چەپ دەزانن، بەڵام دژی لینین و شۆڕشی ئۆکتۆبەرن، …

Read More »

جینۆسایدی ئەرمەن‌و رۆڵی كورد تێیدا

محەمەد حەمەساڵح تۆفیق باس و لێکۆڵینەوە پێشەكی كورتە باسێكی مێژوویی هۆكارە سەرەكییەكانی جینۆسایدی ئەرمەن لە دەوڵەتی عوسمانیدا ١ –  حکومەتـی عوسمانی و جەنگەكانی و پێكهاتەی دەوڵەت ٢ –  رۆڵی حیزب و رێكخراوەكانی بزووتنەوەی رزگاریخوازی ئەرمەن ٣ –  رۆڵی دەوڵەتە گەورەكان و نێردە مسیۆنێرەكان رۆڵی كورد لە جینۆسایدی ئەرمەندا .. وەك …

Read More »

رۆڵی بازرگانە مسوڵمانەکان لە بازرگانیکردن بە کۆیلەوە

نووسینی : مارکۆ مارتین لە ئەڵمانییەوە: ئەردەڵان عەبدوڵڵا بازرگانە عەرەبەکان، پاشا عوسمانییەکان، کۆمپانیا پورتوگالیی و ئینگلیزەکان، بە بازرگانیکردنی کۆیلە بۆ زەریای هیندی، خەڵکانێکی زۆریان بۆ ئەم مەبەستە بەکاردەهێنا. ئەمەش مێژوونووس «Michael Mann میشائیل مان»   لە کتێبێکدا ئەم راستیانە دەردەخات. لە بارەی قۆناغی «کۆیلەداری»ەوە، ئێمە تەنها کۆمەڵێک وێنەمان لەبەرچاوە، کە زیاتر …

Read More »

چۆنیەتی شێوازی کوشتنەکەی فیرعەون ئاشکرادەبێت

خەندان- جۆراوجۆر لە توێژینەوەیەکی چڕوپر و پر ماندوبوندا، کچە توێژەرێکی میسری شێوازی کوشتنەکەی (سقنن ڕەع تاعا)ی دوەم کە یەکێک بووە لە فیرعەونەکان، ئاشکرادەکات و دوای چەندین لێکۆڵینەوە لەڕێگای ئامێری تیشکییەوە (CT Scan) دەگاتە دەرئەنجامێکی گەورە.   دکتۆر سەحەر لەڕێگەی تیشکی تەنورییەوە (CT Scan) پشکنین و بەدواداچونی بۆ جەستەی مۆمیاکراوی سقننی دوەم …

Read More »

لەناو تاڵەکانی قژی شاژنێکی فیرعەونەکاندا مادەیەکی نامۆ دەدۆزرێتەوە

لەناو تاڵەکانی قژی شاژنێکی فیرعەونەکاندا جۆرە مادەیەکی نامۆ دەدۆزرێتەوە کە ئەوکات بۆ جوانکردن و ڕازاندنەوەی قژی ئەو شاژنانە بەکارهێندراوە، هەربۆیە لەئێستادا شیکردنەوە و پشکنینی زانستی جیاوازی بۆ ئەنجام دەدرێت. بەگوێرەی هەواڵێکی ماڵپەری ڕوسیا تودەی کە لە زاری مستەفا ئیسماعیلی بەڕێوەبەری کۆگای مۆمیاواتەکانی مۆزەخانەی نیشتمانی شارستانیی میسرییەوە بڵاویکردوەتەوە، لەناو تاڵەکانی قژی …

Read More »

مێژووی سەرهەلدانی مورتەزەقە ( بەکرێ گیراو )

سەرەتا مورتەزەقە بە هەموو ئەو کەسانە دەگوتریت کە لەلایەن دەسەڵاتیك بەکرێ دەگیرێن بە پێدانی برێک پارە ، کە ئەو کەسانە هیچ پەیوەندیەکی خاک یان نیشتیمان یان زمان یان نەتەوە بەیەکەوەیان گرێ نادات جگە لە پارە ئەمانە گرێبەستێکی کاتی لەنێوانیان داهەیە تا تەواو بونی کارەکەیان و دواتر دەگەرێنەوە ئەو شوێنەی کە …

Read More »

له‌ ئیتاڵیا، ئێسك و پروسكی 9 مرۆڤی نیانده‌رتاڵ دۆزرایه‌وه

لە دۆزینەوەیەکی دەگمەندا لە ئەشکەوتێکی نزیك رۆمای پایتەختی ئیتاڵیا، ئێسك و پروسکی ژماره‌یه‌ك مرۆڤی نیاندەرتاڵ دۆزرایەوە، کە مێژووەکەیان بۆ 100 هەزار ساڵ لەمەوبەر دەگەرێتەوە. وەزیری رۆشنبیری ئیتاڵیا دەڵێت: ئەم دۆزینەوەیە پێویستە لە هەموو جیهان باس بکرێت، چونکە لێکۆڵینەوە و دۆزینەوەکانی تایبەت بە نیاندەرتاڵەکان دەوڵەمەندتر دەکات. ئه‌م دۆزینه‌وه‌یه‌ به‌رهه‌می كنه‌ و …

Read More »

پێشینەی هەندێک لە نەخۆشییە عالەمگیرەکان:

تاعوون: تاعوون کە بە کوشندەترین نەخۆشی ناو دەبرێ، بۆ یەکەمجار ساڵی ٥٤١ی زایینی لە میسر سەریهەڵدا و نزیکەی ٢٥ میلیۆن کەسی لە سەرانسەری جیهان کوشت. تاعوونی رەش: ساڵی ١٣٤٧ی زایینی لە ناوچەی کریمە سەریهەڵدا و لە ماوی شەش ساڵدا نزیکەی ٣٠ میلیۆن کەسی کوشت. ئەو تاعوونە تا سەدەکانی دواتریش ماوە …

Read More »

ژنی پێش مێژوو و جێهێشتنی قووڵایی تاریکی

ماریلین پاراتو ماتیس لە فارسییەوە: ئەرسەلان حەسەن ڕەوتی مێژوو چۆن بەرەو پێش ڕێی دەکرد ئەگەر وێنەکێشانی ئەشکەوتەکانی پێش مێژووی لاسکۆ، ڕاوچییانی گاکێوی و وەستاکارانی پێش ئێمە، ژن دەبوون؟ یەکەم لێکۆڵەرەوانی شارەزای سەردەمی پێش مێژوو، بە پراکتیککردنی مۆدیلێکی باوکسالارانە و یاسای تیۆلۆژی بەرەنجامی، بوونە هۆی سەر هەڵدانی ئەو ئوستوورانەی کە ژن …

Read More »