شارستانیەت

نور جه‌هان.. ئه‌و ژنه‌ پۆڵاینه‌ی حوكمی مه‌غۆلی گرته‌ ده‌ست  په‌یام محه‌مه‌د نور جه‌هان به‌ بیسته‌م و كۆتا ژنی پاشا جه‌هانگیری ئیمپڕاتۆری مه‌غۆلییه‌كان داده‌نرێت، به‌ یه‌كێك له‌ به‌هێزترین و كاریگه‌رترین شاژنی سه‌ده‌ی حه‌ڤده‌می شانشینی مه‌غۆلی ناسراوه‌، دوای نه‌خۆش كه‌وتنی پاشا جه‌هانگیر ده‌سه‌ڵاتی فه‌رمانڕه‌وایی گه‌لی مه‌غۆلی گرتووه‌ته‌ ده‌ست، نور جه‌هان به‌وه‌ ناسراوه‌ …

چا یەک لە کۆنترین خواردنەوەی جیهانە و مێژووەکەی بۆ نزیکەی پێنج هەزار ساڵ بەر لە ئێستا دەگەڕێتەوە. بەگوێرەی ئوستورەی کۆن (ئەفسانە – Legend) بەو شێوەی خوارەوە باس لە دۆزینەوەی چا کرایە: ئیمراتۆری چین Shen Nong  (2852 – 2737 پێش زایین)، زانایەکی گەورە و بە باوکی مێدیسنی چینی بەناوبانگە. ئەو شارەزایی …

كۆنەقینی شیعەو ئال سعود لە كەربەلاوە تا سەنعا نوسینی/ یاسین تەها؛ ماستەر لەمێژوو شارستانیەتی ئیسلامی دەسپێك لەو پانتاییەی پێیدەوترێت رۆژهەڵاتی ناوەڕاست شەرێكی نیمچە راگەیەنراوی مەزهەبی لەنێوان بەرەی شیعەكان بەسەرۆكایەتی ئێران و بەرەی سوننە بەسەرۆكایەتی عەرەبستانی سعودی هەیە. نوێترین پێشهاتی ئەم ململانێ تایفییەش پێكهێنانی هاوپەیمانێتییەكی بەربڵاوی وڵاتانی ئیسلامییە بە سەرۆكایەتی سعودیە …

مێژووی پەیوەندییەكانی نێوان سعودیە و ئیخوان موسلمین بەرزانی مەلا تەها كرۆكی بابەت مێژووی پەیوەندییەكانی نێوان سعودیە و ئیخوان موسلمین مێژوویەكی دوورودرێژی هەیە، چونكە هەردوو لایان نوێنەرایەتی سوننەكانی جیهانی ئیسلامیی دەكەن، یەكەمیان لەسەر ئاستی دەوڵەتێكی ئایینیی، كە لەسەر بنەمای پێكهاتنی ئایینی – سیاسیی نێوان (محەمەدی كوڕی عەبدولوەهاب) و (ئالسعود)ەوە سەرچاوەی گرتووە، …

سه‌نگافوره‌؛ سه‌ربه‌خۆییه‌كى چاوه‌ڕواننه‌كراو نوسینی: لى كوان یو سه‌رچاوه‌: یاداشته‌كانی لی كوان یو* وه‌گێڕانی: بارام سوبحی سه‌ره‌تا سه‌رله‌به‌یانى رۆژى دوشه‌ممه‌ له‌ سه‌نگافوره‌، وه‌كو سپێده‌ى هه‌ر رۆژێكى تر وابوو، تا له‌ كاژێر ده‌ى سه‌رله‌به‌یانى كتوپڕ مۆزیكى پۆپه‌كه‌ له‌ ئێزگه‌كه‌وه‌ وه‌ستا، گوێگران له‌ بیستنى ده‌نگى بێژه‌ره‌كه‌ واقیان وڕما كه‌ به‌ ده‌نگێكى هێمن راگه‌یه‌نراوێكى …

فاتیمەی فیهری بنیاتنەری ئەو زانکۆیەی زانا گەورەکانی ئیسلام و زانای تری پێگەیاند ئوسامە حسیب ناوی تەواوی: فاطمة بنت محمد بن عبدالله الفِهري بووە، نازناوی (أم البنین) بووە. لە ساڵی ۸۰۰ز لە دایک بووە، لە ساڵی ۸۸۰ز کۆچی دوایی کردووە. فاتیمەی فیهری شۆرەکچێکی رۆشنبیر بوو و پارەیەکی زۆر لە باوکیەوە بۆ …

نوسینى: رزگار عمر یادی ٥٠ ساڵەی شۆڕشی ١٩٦٨ لە فەرەنسا لە ئایاری ئەمساڵدا نیو سەدە بەسەر شۆرشی خوێندکاران-کرێکاران ی فەرەنسا تێدەپەڕێ. بۆ تێگەیشتن لەم شۆڕشە ئەبێ ڕەگەزە سەرەکیەکانی پێك هاتەی دونیای ئەو سەردەمە بخەینە ڕوو.لە نێو دونیای ئەو سەردەمەدا جیهان لە نێو شەپۆڵێك ڕووداوی گەورەدا خۆی پێناسە دەکرد بە تایبەت …

ئایا رۆشنگه‌ری بوو، شۆرِشی فه‌ره‌نسای به‌رپا كرد؟ نووسه‌ر : هاشم ساڵح وه‌رگێڕ : تاریق كارێزی له‌ په‌راوێزی دوو كتێب له‌باره‌ی شۆرِشی فه‌ره‌نساوه‌، له‌ نووسینی (دانیێل مۆنێ) و (رۆژێ شارتیێ)دا به‌ دوو ناوی چونیه‌ك یان نیمچه‌ وه‌ك یه‌كدا: Daniel Mornet :Les origines intellectuelles de la Révolution française(1933( Roger Chartier : Les …

مێژووی جامی جیهانی: لە جامێكی زیوەوە بۆ جامێكی ئاڵتونیی گرنگترین سات لە مێژوودا بۆ یاریزانێكی تۆپی پێ چوونە سەر سەكۆی سەركەوتن و بەرزكردنەوەی جامی جیهانییە لەگەڵ هەڵبژاردەی وڵاتەكەیدا، چەندین چیرۆكی سەرنجڕاكێش و نامۆ هەن كە باس لەو جامە گرانبەهایە دەكەن، كەواتە چۆن یەكەمین جامی مۆندیال دروستكرا؟ كێ‌ دروستی كرد؟ ئەو …

مێژووی هەڵبژاردنەكان لە عێراقدا راپۆرتی شیكاری: فازل حەمەڕەفعەت سەرەتایەكی پێویست دوای جەنگی جیهانی یەكەم، وڵاتانی زلهێز هەرسێ ویلایەتی (بەغداد، بەسرە، موسڵ) یان بەپێی رێككەوتننامەی (سایكس پیكۆ) لەچوارچێوەی وڵاتێكی نوێدا بەناوی (عێراق) یەكخست. لە رۆژی 11 ی تشرینی دووەمی 1920، عێراق بوو بە ئەندام لە كۆمەڵەی گەلان لەژێر ئینیتدابی بەریتانیادا، ئینگلیزەكان …