پێنج شه‌ممه‌ , تشرینی یه‌كه‌م 10 2024
Home / مێژووی ئیسلام / مێژووی ده‌وڵه‌تی عوسمانی

مێژووی ده‌وڵه‌تی عوسمانی

بیرۆكه‌ی دامه‌زراندن و ڕێكخستنه‌ سه‌ربازییه‌كانی سوپای ئینكشاری له‌ ده‌وڵه‌تی عوسمانی

د. فاخر عالی / زانكۆی سۆران به‌شی مێژوو Fakhir.mirkhan@soran.edu.iq لەگەڵ دەست بەکاربوون و هاتنە سەر دەسەڵاتی، ئورخان غازی كوڕی عوسمان (1324 – 1362) بیری له‌ دامەزراندنی سوپایەکی به‌هێز کردۆته‌وه‌، له‌ سه‌ره‌تادا پێكهاته‌ی سوپا و هێزی عوسمانی له‌و توركانه‌ پێكهاتبوو كه‌ له‌ ناوچه‌كانی ئه‌نادۆڵدا نیشته‌جێ ببوون،‌ ئه‌و هێزه‌ش ته‌نها له‌ كاتی …

Read More »

پەیوەندیەکانی نێوان دەوڵەتی عوسمانی و محمد عەلی پاشا

عەلی حەسەن محمد ڕەشیدخوێندکاری ماستەر:مێژووی نوێی هاوچەرخزانکۆی ڕاپەڕین پێشەکیلەدوای جێهێشتنی میسر،لەلایەن فەرەنساوە،بارودۆخی سیاسی میسر لە ئاڵۆزیدا بوو،ئەم دۆخە یارمەتیدەر بوو بۆ دەرکەوتنی کەسایەتیەک بەناوی(محەمەد عەلی پاشا)،کەلەلایەن خەڵکی میسرەوە پشتگیری لێ دەکرا،هەرچەندە بەڕەگەز عەرەب نەبوو،،دەوڵەتی عوسمانی بەدانانی محمد عەلی ڕازی نەبوو بەڵام بەناچاری کردی بە والی میسر،محمد عەلی کۆمەڵێک چاکسازی گرنگی …

Read More »

‎سوڵتان سلێمانی قانونی فراوانخوازیەکانی لە ئەوروپا

‎داهات ئەیوب ئەحمەد‎قوتابی قۆناغی چوار لە بەشی مێژووی زانكۆی سۆران ‎سوڵتان سلێمانی قانونی فراوانخوازیەکانی لە ئەوروپا‎دوای مردنی سوڵتان سەلیمی باوکی سوڵتان سلێمانی قانونی لە ساڵی‎١٥٢٠دەسەڵاتی گرتە دەست ئەم‎سەردەمە بە زێرینترین سەردەم لە دەوڵەتی عوسمانی دادەنرێ ،چونکە لەو سەردەمەدا دەوڵەتی عوسمانی گەیشتە لوتکەی فراوانخوازی،بەڵام دوای مردنی دەوڵەتی عوسمانی بەرەو لاوازی هەنگاو …

Read More »

سوڵتان عبدالحمید هەڵوێستەیەکی مێژویی

ئەوکاتەی دامەزرێنەری بزوتنەوەی زایۆنیزمتیۆدۆر هێرتزل) لەگەڵ ( ئیمانویل قەرەسو) چاویان بە جەنابی سوڵتان عبد الحمیدی سوڵتانی دەوڵەتی عوسمانی ئەکەوێپێشنیاری بۆ ئەکەن کە بڕی “سێسەد ملیۆن لیرەی عوسمانی” قەرز بدەنەوە بۆ دەوڵەتی عوسمانی کە ئەوکاتە دەوڵەت قەرزدار بوو بەو بڕە پارەیە ، لەبەرامبەر ئەوەی سوڵتان عبدالحمید بەشێک لە فەلەستین بدا پێیان …

Read More »

دوا شێخی گەورەی نەقشبەندی لە هەرێمی ڤۆڵگا بەشی سێیەم و کۆتایی

ژمارەیەک لە بڵاوکراوەکانی ئێستای سۆڤیێت کەوا لەگەڵ مێژووی سۆفیزمدا مامەڵە دەکات لە ناو تەتارەکاندا ئەوە دەگەیەنێت کە مەسەلەکە هەندێ پەیوەندیی هاوچەرخی هەیە. یه‌كه‌ی وه‌رگێڕان ماڵپەڕی چاوی کورد نووسین: حامید ئاڵگەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق شەش کورەکەی شێخ زەینوڵڵا ڕێگە و چارەنووسێکی تەواو جیاوازیان گرتەبەر. یەکێکیان کە مەلا حەبیبوڵڵا بوو …

Read More »

“شێخ زەینوڵڵا ڕەسووڵۆڤ، دوا شێخی گەورەی نەقشبەندی لە هەرێمی ڤۆڵگا –  ئووراڵی ڕووسیادا”

نووسین: حامید ئاڵگەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق ئەو هەڵوێستە دوژمنکارییەی بەرانبەر “زەینوڵڵا” نوێنرا لە لایەن دەسەڵاتدارانی ڕووسیاوە زۆر بەزەحمەت لێکدەدرێتەوە، لە هەلومەرجی ئەو تۆمەتانەدا کە موسڵمانە هاودین و هاونیشتمانەکانی خۆی دابوویانە پاڵی، مەگەر هەر ئەوە بێت کەوا درکیان بەو مشتومڕانە کردبێت وەک سەرچاوەیەک بۆ ئاڵۆزی و پشێویی مەترسیدار لە …

Read More »

“سەرکەوتنی پەیوەندییە لاوازەکان: بڵاوبوونەوەی تەریقەتی خالیدی لە ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیادا”

نووسین: مايكڵ كەمپەر (ئەمستردام) لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە مێژووی تەریقەتی نەقشبەندیدا، کۆمەڵگە موسڵمانەکان لە ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیادا شوێنێکی زۆر زۆر تایبەتییان هەیە. لە سەدەی نۆزدە و سەرەتای سەدەی بیستدا ڕێبازی نەقشبەندیی موجەددیدی و لقە خالیدییەکەی لە ڕێبازە سۆفیگەرییە هەژمووندارەکان بوون لە ڕووسیا و قەوقاز و گەلێ شوێنی ئاسیای ناوەڕاستدا …

Read More »

“شێخ زەینوڵڵا ڕەسووڵۆڤ، دوا شێخی گەورەی نەقشبەندی لە هەرێمی ڤۆڵگا – ئووراڵی ڕووسیادا” (بەشی یەکەم)

نووسینی: پرۆفیسۆر حامید ئاڵگەر – ئەمریکا، کالیفۆرنیا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق سۆفیزم مێژوویەکی کۆنی هەیە لە ناو موسڵمانەکانی هەرێمی ڤۆڵگا – ئووراڵدا (لە ڕووسیا – و). لە ڕاستیدا شێخە سۆفییەکان لە سەردەمی خانەکانی بوڵگاردا خۆیان دەرخستووە و دەگوترێت ژمارەیەکیان کە لە سەد کەس کەمتر نەبووە لە سەردەمی حوکمی یادگار …

Read More »

پارتی ئیتیحادو تەرەقی

چۆمان تەقیەدین کۆمەڵەی ئیتحادو تەرەقی ئەم پارتە ، بە یەکەم پارتی سیاسی دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانییەکان دادەنرێت دامەزراوە سەرەتا بە ناوی (کۆمەڵەی پێشکەوتن و یەکێتی عوسمانی) بە شێوەیەکی نهێنی لە ساڵی (1889ز) بۆ بەرهەڵستیکردنی سیاسەتی زوڵم و زۆردارانەی سوڵتان عەبدوڵحەمیدی دووەم (1909_1876ز) سوڵتانی دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانییەکان و سیاسەتی دیکتاتۆرانەی سەرانی دەوڵەتی …

Read More »

هۆکاری رووخانی ئیمپراتۆریه‌تی عوسمانی

عارف روشدی و. له‌ عه‌ره‌بییه‌وه‌: هەڵۆ ئورمزیار پێشه‌كی له‌م توێژینه‌وه‌ كورته‌دا، هه‌وڵم داوه‌ ئاماژه‌ به‌ هه‌ندێك هۆی سه‌ره‌كی بكه‌م، كه‌ بوونه‌تە مایه‌ی رووخانی ئیمپراتۆریه‌تی عوسمانی. ده‌وڵه‌تیش وه‌ك توخمه‌كانی دیكه‌ی گه‌ردوون، به‌ چه‌ندین خول و قۆناغی جۆربه‌جۆردا تێپه‌ڕ ده‌بێت، له‌ دروستبوون و گه‌شه‌كردنه‌وه‌ تا پێگه‌یشتن و پیری و داته‌پین، كه‌ ئه‌گه‌ر …

Read More »