مێژووى جیهان

 ‌خالد سلێمان‌ مێژووی زارەکی چیە؟ مێژووی زارەکی لە ناو کایەی مێژوودا مێتۆدێکە بۆ بەدواداگەڕان کە پشت دەبەستێت بە چاوپێکەوتن لەگەڵ دەربازبو یان ڕزگاربوان لە کارەساتەکان، هەروەها سەرچاوە زارەکیەکان. مێژووی زارەکی کە لە ڕێگەی دەنگی شایتحاڵەکانەوە دیدێکی جیاوازمان دەداتێ لەسەر ڕابوردو، تەنها لەسەر مێژووی ڕوداوی سیاسی و سروشتی نیە، لە هەندێ …

یەکی ئایار لە مێژوودا هه‌شت سه‌عات كار، هه‌شت سه‌عات پشوودان، هه‌شت سه‌عات نووستن، ئه‌وه‌ دروشمی ٣٤٠ هه‌زار كرێكارى مانگرتوى شارى (شیكاگۆ)بوو له‌ئه‌مریكا له‌ساڵى ١٨٨٦دا ،كه‌ له‌رۆژى یه‌كى ئایارى ئه‌و ساڵه‌دا ئه‌مریكا به‌سه‌رپه‌رشتیى ( یه‌كێتیى ئه‌مریكا بۆ كار)، سەدان خۆپیشاندان و مانگرتنى كرێكارانى به‌خۆوه‌ بینى. داواى هاوبه‌شى كرێكاران ئه‌وه‌بوو كه‌ له‌و …

سایتی KNNC له‌ یادی پرۆسه‌ی ئه‌نفال (14/4)، بۆ یه‌كه‌مجار چه‌ند به‌ڵگه‌نامه‌ و زانیارییه‌ك له‌سه‌ر بارق حاجی حنته‌ بڵاوده‌كاته‌وه‌، كه‌ ناوبراو به‌ یه‌كێك له‌ دڕنده‌ترین ئه‌فسه‌ره‌كانی سوپای عێراقی ناسراوه‌ له‌و پرۆسه‌یه‌دا. هه‌روه‌ها سایتی KNNC وێنه‌ و دۆكیومێنتی تایبه‌ت به‌و ئه‌فسه‌ره‌ خوێنڕێژه‌ی سوپای عێراق بڵاوده‌كاته‌وه‌، كه‌ له‌ خزم و كه‌سوكار و پێگه‌ …

ئەو هۆزانه‌ی تا ئێستا شارستانیه‌تیان پێنه‌گه‌یشتووه‌ ‌ ‌ كه‌شتی نوح  (2-2) سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی كه‌ شارستانیه‌تی هاوچه‌رخ‌و ئامرازه‌ نوێیه‌كانی ژیان به‌شێوه‌یه‌كی به‌رفراوان گه‌یشتۆته‌ ده‌ست ملیۆنه‌ها مرۆڤ له‌سه‌رگۆی زه‌وی, به‌ڵام هێشتا چه‌ندین كۆمه‌ڵی مرۆیی هه‌ن ئه‌و شارستانیه‌ته‌یان پێنه‌گه‌یشتوه‌ . زۆربه‌ی ئه‌و خێڵانه‌ یان به‌ڕێكه‌وت دۆزراونه‌ته‌وه‌ ، یان به‌هۆی پێشكه‌وتنی ته‌كنه‌لۆژیاو له‌ڕێگه‌ی ئه‌و …

   نوسینی: شاسوار هەرشيمی.. لاواندنەوەی دۆستێک شاسوار ھەرشەمی کردویەتیە کوردی… بەشێک لە شیوەنی گلگامێش بۆ ئەنکیدۆی ھاوڕێی. تابڵۆی ھەشتەمی داستانی گلگامێش (چەند ساڵێکە داستانەکەم، له‌ 320 لاپه‌ڕه‌دا، بە بەراوردکاری و لێکۆڵینەوەوه‌ کردۆتە کوردی و،‌ ھێشتا چاپم نەکردووە) ئەوەی لەم پارچە ھەڵبژاردەیە تێبینی دەکرێت، ئەو زمانە بەرزەی پیاھەڵدانە، کە کەس باوەڕ …

 زانیاریەکانی جەنگی یەکەمی جیهان جەنگی جیھانی یەکەم، ئەو شەڕە بوو کە لە ئەوروپا دەستی پێکرد و پاشان ناوچەکانی تری جیھانی گرتەوە لە نێوان ساڵانی ١٩١٤ و ١٩١٨دا، شەڕکە دەستی پێکرد کاتێک ئیمپڕاتۆڕی نەمسا-مەجەڕ شانشینی سربیای گرت لە دەرئەنجامی کوژرانی شازادەی نەمسا و ھاوسەرەکەی لەلایەن خوێندکارێکی سڕبیەوە لەکاتی سەردانیاندا بۆ سەراییڤۆ. ڕووسیا ھەستا بە کۆکردنەوەی …

  (14)ی تـەموز شۆرشێک کەدنیا دووژمنی بوو ‌ نوسینی:ئەردەڵان عەبدوڵڵا ‌ خـوێندنەوەیەک بـــۆ کتێبی ئـاڵۆگۆڕ شۆڕشی 14 تەموزی ساڵی 1958 لە عیراق یەکێکە لە رووداوە گرنگ و پڕ بایەخەکانی مێژووی عیراق و ناوچەکە. لەسەر ئەم ڕووداوە گرنگەی عیراق کۆمەڵێک کتێب و لێکۆڵینەوەی زۆر نووسراون. دیارە هەر لایەنەو هەوڵیداوە  خۆی بە …

ئه‌مڕۆ تایتانیك نوقم بوو له‌ڕۆژێكی وه‌ك ئه‌مڕۆداو له‌ساڵی 1912 دا كه‌شتی تایتانیك به‌ 1500 سه‌رنشینه‌وه‌ نوقمبوو.هۆكاری نوقمبوونی ئه‌و كه‌شتییه‌ش له‌سه‌ده‌ی بیستدا ئاشكرابوو، هۆكاره‌كه‌ش ئه‌وه‌ بووه‌ كه‌ كه‌شتییه‌كه‌ له‌شه‌ودا به‌ڕێگایه‌كی هه‌ڵه‌دا به‌ڕێكه‌وتووه‌و به‌ر شاخێكی به‌سته‌ڵه‌ك كه‌وتووه‌. كه‌ دوو سه‌عات و 40 خوله‌كی پێچووه‌ تا به‌ته‌واوی نوقم بووه‌و له‌وكاته‌دا ژماره‌یه‌ك زۆر خۆیان …

جه‌بار قادر “گه‌لی کورد ڕۆڵه‌کانی له‌ نێو گه‌لانی ئێرانی، تورک، عه‌ره‌ب و ئه‌رمه‌ن بزرکردوه‌‌، به‌تایبه‌تی ئه‌وانه‌ی وه‌ک شاعیر، مۆسیقازان و سه‌رکرده‌ی به‌ناوبانگ مێژووی گه‌لانیان ‌ڕازاندوه‌ته‌وه‌”‌. زانای به‌ناوبانگی ئه‌رمه‌نی ئه‌کادێمیک ئۆربیللی. دکتۆر جەبار قادر ئەحمەد نەعیم بابانزادە کوڕی مستەفا زیهنی پاشای بابانە، ساڵی ١٨٧٢ لە بەغدا هاتۆتە دونیاوە. مستەفا زیهنی بە …

د عوسمان علی سەرەڕای كۆمەڵێك زانای گەنج، لەناو كۆمەڵەی ئیتحاد‌و تەرەقی‌و بەكارهێنانی سیمبولەكانی ئیسلام‌و دەركەوتنی ئاماژە گەلێك، كە ئەوان هیچ پێچەوانەو دژێك لەنێوان ئیسلام‌و بەهاكانی مۆدێرنەی رۆژئاوادا نابینن، بەڵام بەگشتی ئەم بزاڤە لەبواری هزریدا تەواو پابەندبوو، بە قبوڵكردنی بیروبۆچوون‌و بەهاكانی رۆژئاوا. لەمبارەیەوە (هانی ئۆغلۆ) توێژەری شارەزا دەڵێ‌:”نامە تایبەتەكانی ئەندامان‌و هزرڤانانی …