مێژووى جیهان

سەرەتایەك لەسەر بنەرەتی میژوویی و شارستانیەتەكان نووسینی محمود شاكر وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله لێكۆڵەران مێژووی گشتی مرۆڤ دابەش دەكەن بۆ دوو بەشی سەرەكی ‌و بە یەكەمیان دەڵێن (مێژووی كۆن) ‌و بە دوووەمیان دەڵێن (مێژووی نوێ)، مێژووی كۆن بەشی هەرەزۆری مێژووی مرۆڤایەتی لەخۆ دەگرێت لە دوورترین ماوەی دەركەوتنەوە پێش سەدان …

ڕكەبەری ئەوروپی لەڕۆژهەڵاتدا بەتایبەت باشووری رۆژهەڵاتی ئاسیا( چین و یابان) نووسینی پرۆفیسۆرجڤری برۆن وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله پەیوەندیەكانی نێوان چین و ئەوروپا دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمانی پێشتر، لەسەردەمی ڕۆمانەكاندا چەند پاشایەك لەوانە (مرقس ئارلیۆس) نێردراویان نارد بۆلای پاشایانی چین، لەسەدەكانی ناوەڕاستدا هەندێ‌ موژدەبەر هەوڵیاندا ئایینی مەسیحیەت ببەنە ناو چینەوە، بەڵام …

نوسینی: بوخاری عه‌بدوڵای قه‌سرێ هێندێك په‌رتوك هه‌ن كه‌ هه‌ق وایه‌ به‌ یه‌كه‌مینه‌كانی دنیای په‌رتوك و چاپی دنیایان بزانین. (مێژووی شارستانێتی) ی ویل دیورانت یه‌كێكه‌ له‌ نایابترین ئه‌و په‌رتوكانه‌ی كه‌ له‌ بواره‌كانی (مێژوو، شارستانیه‌ت، كه‌لتور، ئه‌نسرۆپۆلۆژیا) ه‌وه‌ نوسراون. په‌رتوكه‌كه‌م هه‌موی نه‌خوێندۆته‌وه‌، به‌ڵام به‌ خوێندنه‌وه‌ی ته‌نها به‌رگی یه‌كه‌می ئه‌و په‌رتوكه‌ ڕێگه‌ به‌خۆم …

كێشەی فلستین:- كێشەی فلستین دەگەڕێتەوە بۆ بەڵیننامەی “بلفۆر” بەڵێنی بلفۆریش ئەو بەڵینە بوو كە بەریتانیا بە جولەكەكانی داوە هاوكاریان دەكات رێیان پێ دەدات لەسەر خاكی فلستین دەوڵەتێك دابمەزرێنن بۆ جولەكەكانی دونیا ئەو بەڵێنە لە ساڵی (1917)ز لە رێی وەزیری دەرەوەی بەریتانیاوە نێردرا بۆ سەرۆكی رێخراوێكی سەهیۆنی كە ناوی ” پیودۆر …

جەنگ و ململانێ ناوخۆییەكانی ئەمریكا لەسەدەی نۆزدەدا نووسینی: محمود شاكر وەرگێڕانی مووسا محمد عبدالرحمان جەنگی ناوخۆ : هەر لەساڵی 1830 ز. یەوە كێشەو گرفتەكانی كۆیلایەتی لەنێوان بانگخوازانی نەهشتنی و هاوكێشەكانیاندا تا دەهات چڕترو ئاڵۆزتر دەبوو، ئەو مشتومڕو ناكۆكییە ماوەی (30) سی ساڵا بەردەوام بوو، دەمێك بوو خاوەن بیرو بۆ چوونە …

دروستبوونی ئەوروپا نووسینی پرۆفیسۆر جڤری برۆن وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله وشەی ئەوروپا دەگەڕێتەوە بۆ ناوی (ئیروپا)ی كچی فیونكس كە لەچیرۆكە ئەفسانەییە ئیغریقیەكاندا هاتووە، یان دەگەڕێتەوە بۆ وشەی (ئیرب)ی فینیقی كە بەواتای خۆرئاوابوون دێت. ئەوروپا مەڵبەندێكی گرنگی ڕۆشنبیری‌و ئابووری بوو، زۆربەی زمانە ئەوروپییەكانیش دەگەڕێنەوە بۆ زمانی ئاری جگە لەزمانی (ویلز)‌و …

سۆمەریەكان هۆزە سۆمەریەكان لەبەشی باشوری عێراق لەسەرەتای هەزارەی سێیەمی پێش زاینەوە لەمەیدانی سیاسی‌وژیاریدا دەركەوتن, گومان دەبرێت ئەوانە لەناوچەكەدا لەسەرەتای سەردەمی نیمچە نوسینەوە هەبووبن, زانیاریەكان سەبارەت بەنشینگەی یەكەمی ئەو هۆزانەوئەو ڕێیەی كە بۆ گەیشتن بەخاكی باشوری عێراق گرتیانە بەر تائێستاش نادڵنیان, چەندین بیروڕا هەن سەبارەت بەنشینگەی یەكەمی سۆمەریەكان‌وكەی‌وچۆن هاتن بۆ عێراق, …

لە ڕووبەڕووبونەوەی ڕۆژهەڵاتناسیدا نووسینی: د. مەحمود زەقزوق وەرگێڕانی: سەلام عەبدولكەریم پێشەكی: ئەو مەیدانخوازی و هێرشە فیكرییانەی ئەمڕۆی ئیسلام و موسوڵمانەكان رووبەڕووی بوونەتەوە, زۆر و جۆراوجۆرن, بەڵام هەموو ئەمانە لە بنەڕٍِِەتدا رەگێكی مێژووییان هەیە و درێژكراوەی ئەو تەرزە فیكری و شاڵاوە مەترسیدارانەن كە لە ساتەوەختی بڵاوبوونەوەی ئایینی ئیسلامەوە بە ناوچە جیاوازەكانی …

كـۆنـگـرەی كــەنیـسەی ڤیـەنـنا ئەم كۆنگرەیە پیلانێیك بوو لە ساڵی (1312)ز لەلایان پیاوانی كەنیسە بە پاڵپشتی حكومەتی ئەوروپی بۆ گێرانەوەی ناوچەكانی ڕۆژهەڵات بەڵام ئەمجارە لە ڕێگەی شەڕ نەبوو بەڵكو لە رێگەی فكر و بڵاوكردنەوەی ئاینی مەسیحی و هەروەها بڵاوكردنەوەی كتێب و گۆڤار…….هتد، بوو ئەم كۆنگرەیەش لە قۆناغی ڕۆژهەڵاتناسی هاتەكایەوە ، ئەمش …

کۆتایی سەدام لەزاری پارێزەرەکەیەوە لەعەرەبییەوە: لاوک ئەمجەد “من هاوڕێی سەدام نیم” ئەمە وتەی بوشرا خەلیل، ژنە پارێزەری سەدام حسێنی سەرۆکی پێشوتری عێراقە، کە لە چاوپێکەوتنێکدا باس لە چەندین نهێنی دەکات لەبارەی چۆنێتی دەستگیرکردنی سەدام و دەشڵێت: نامەبەری نێوان سەدام و عیزەت دوری بوم. بوشرا خەلیل لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ رۆژنامەی عوکازی …