Home / مێژووى جیهان (page 10)

مێژووى جیهان

تایبه‌ت به‌ مێژووی جیهان

ئایا شارستانیه‌تێكی ئاوابوو ده‌توانرێت نوێ‌ بكرێته‌وه‌؟ شارستانیه‌تی ئیسلامی یان ئیسلامی شارستانی؟

ن. مهدی مزفری و. له‌فارسی یه‌وه‌ : عه‌بدولڕه‌حیم سه‌عید پێشه‌كی : ئیمكانی نوێكردنه‌وه‌ی شارستانیه‌تێكی داڕوخاوو ئاوابوو باس و خواستێكی گه‌رموگوڕ و گرنگه‌ به‌تایبه‌تی له‌سه‌رده‌می ئێستادا كه‌ جیهانیبوون، رووبه‌ڕووبونه‌وه‌ی شارستانیه‌ته‌كان و گفتوگۆی شارستانیه‌ته‌كان له‌ده‌ستوور و به‌رنامه‌ی كاری جیهانیدا جێگه‌و پێگه‌یه‌كی گرنگی هه‌یه‌، به‌ڵام له‌مباره‌وه‌ كه‌ (نوێسازی) له‌واقیعدا ده‌گونجێت یان نا، وه‌ڵامێكی …

Read More »

مرۆڤ له‌ مێژوودا چه‌ند كاتژمێر كاری كردووه‌

پێتوایه‌ كارمه‌ندێكی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ زیاتر كارده‌كات یان راوكه‌رێكی سه‌رده‌می كۆن؟ جووتیارێكی ئێستا زیاتر كارده‌كات یان كرێكارێكی سه‌رده‌می میسری كۆن؟ تۆ زیاتر كارده‌كه‌یت یان كرێكارێكی سه‌ده‌ی حه‌ڤده‌ و هه‌ژده‌؟    له‌ خواره‌وه‌ به‌پێی به‌ڵگه‌نامه‌كان ماوه‌ی كاركردنی مرۆڤ و پیشه‌ جیاجیاكان به‌ درێژایی مێژوو ده‌خوێنیته‌وه‌ و بۆت ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ هه‌ندێكجار مرۆڤ هه‌ندێك …

Read More »

كۆنترین ئامڕازی دارین نیاندرتال دروستی كردووه‌

زانایان له‌ نیوه‌دورگه‌ی ئیبریا كۆنترین ئامڕازی دارینیان دۆزییه‌وه‌ كه‌ مرۆڤی سه‌ره‌تایی به‌كاریهێناوه‌.پاش ئه‌وه‌ی له‌ساڵی 2015دا زانایانی شوێنه‌وارناس پاشماوه‌ی به‌به‌ردبووی كۆمه‌ڵێك ئامڕازی دارینه‌یان له‌ ناوچه‌ی شوێنه‌واریی(Aranbaltza)ی هه‌رێمی باسكی باكوری ئیسپانیا دۆزییه‌وه‌، كه‌وتنه‌ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ مێژووی ئه‌و پاشماوانه‌ و گه‌ڕان به‌ دوای ئه‌و ڕاستییه‌ی كه‌ داخۆ كێ ئه‌و ئامڕازانه‌ی به‌كار هێناوه‌. تیمی …

Read More »

چین و ماچین وڵاتی‌ ئه‌و چیرۆكانه‌ی‌ نهێنیه‌كانیان ته‌واو نابێت‌ ‌

له‌م بارودۆخی‌ قه‌یرانی‌ ئابووری‌ كوردستاندا . رێكه‌وتنی‌ گه‌شتێكی‌ به‌ خۆڕایی‌ زۆر گرنگه‌ .كۆنسڵخانه‌ی‌ چین گه‌شتێكی‌ یه‌ك هه‌فته‌یی‌ بۆ رێكخستین له‌سه‌ر ته‌واوی‌ خه‌رجی‌ خۆیان . ده‌سته‌كه‌مان له‌ حه‌وت راگه‌یاندنكار پێك هاتبوو . هه‌ریكه‌ی‌ له‌ كه‌نالێك و له‌ شارێك . سوپاسی‌ ئه‌و هه‌ڤالانه‌ش ده‌كه‌م كه‌ هۆكار و هاوكاری‌ رێكخستنی‌ ئه‌م گه‌شته‌م  بوون …

Read More »

مێژووی هەرێمی کشمیر و کێشە لەگەڵ هیندستان و پاکستان و چین

مێژووی هەرێمی کشمیر و کێشە لەگەڵ هیندستان و پاکستان و چین کشمیری گەورە  یەکەم/ناوی فەرمی: ناوی فەرمی بوونی نییە. دووەم/پایتەخت: بوونی نییە. سێیەم/ ژمارەی دانیشتوان:15.000.000 کەس. چوارەم/ ڕووبەر: 261.720 کیلۆ مەتر چوار گۆشەیە. بەشی هیندستان: 128.250کیلۆ مەتر چوار گۆشەیە ئەوەش ئەکاتە 49% ی خاکی کشمیر، بەشی پاکستان:86.270 کیلۆ مەتر چوار …

Read More »

مێژووی كوده‌تاكانی عێراق له‌ پادشایه‌تییه‌وه‌ تا ئێسته‌

مێژووی كوده‌تاكانی عێراق له‌ پادشایه‌تییه‌وه‌ تا ئێسته‌ چۆمان ته‌قێدین عێراق له‌ ڕێكه‌وتی (11_11_1920) یه‌كه‌م كابینه‌ی وه‌زاری پێكهێنا به‌ سه‌رۆكایه‌تیی نه‌قیب عه‌بدولڕه‌حمان گه‌یلانی، رۆژی (23_8_1921) شا فه‌یسه‌ڵی یه‌كه‌م (1921_1933) كرا به‌ شای شانشینی عێراق و له‌ (3_10_1932) سه‌ربه‌خۆیی وه‌رگرت له‌ به‌ریتانیا و‌ دوایین كابینه‌ی وه‌زاری له (28/10/2018) پێكهێنرا به ‌سه‌رۆكایه‌تیی عادل …

Read More »

چیرۆکی بێ شانسترین سەربازی جەنگی جیهانی یەکەم

ڕاچڵەکین- ماردین عوزێریسەربازێکی بەریتانی قوربانی جەنگی جیهانی یەکەم چیرۆکی ئەزمونەکانی لەگەڵ جەنگەکەدا چەند رێکەوتێکی نامۆی پێچەوانەی بەرژەوەندییەکانی تێدایە کە وای لێ کردە ببرێتە بەرەکانی جەنگ و بەشداری خوێناویترین شەڕی جەنگەکەی پێ بکرێت. پێگەی میترۆ-ی بەریتانی لە سەدهەمین یادی کۆتایی هاتنی جەنگی جیهانی یەکەمدا چیرۆکی یەکێک لە قوربانییەکانی ئەو جەنگە بە …

Read More »

ناسناوی مەلا مستەفاو مام جەلال لە شاخ؛ چیرۆكی حەمەدۆك‌و شێتە

پەرەگراف بیرەوەرییەكانی مام جەلال بێبەش نییە لە گێڕانەوەی قسەی خۆش‌و گاڵتەو گەپ‌و ئەو ڕووداوانەی بوونەتە جێگای پێكەنین، ئەوەش وەك بەشێكی ژیانی سیاسی‌و پێشمەرگایەتیی تاڵەبانی‌و هاوڕێكانی. وەك تاڵەبانی دەیگێڕێتەوە، مەلا مستەفا حەزی لەگاڵتەو گەپ بووە، هەربۆیە ناسناوی حەمەدۆكیان لێناوەو خۆشی زانیویەتی ئەوە ناسناویەتی كە بە كەسێكی قسەخۆشی باش دەگوترێت، بارزانیش مام …

Read More »

وێستگەكانی پێشكەوتنی دەستەواژەی جینۆسایدو چەسپاندنی؟

ته‌ها سلێمان بە كورتی.. دەستەواژەی جینۆساید، كە بۆ تاوانێك بەكاردێنرێ‌ ئەمانەی خوارەوە لە خۆبگرێ‌ بەپێی رێككەوتنامەی ساڵی 1948ی نەتەوە یەكگرتوەكان، ” یەكەم: كوشتنی ئەندامانی گروپەكە. دووەم: گەیاندنی زیانی گیانی یا ڕۆحی ترسناك بەئەندامانی گروپەكە سێیەم: .بەمەبەست دانانی ئەندامانی گروپەكە لەژێر بارودۆخێكی وادا كەببێتە هۆی فەوتاندنی بەشێك یان تەواوی ئەندامەكانی. سێیەم: …

Read More »

ئەتاتورک لە خەیاڵی هیتلەر و نازەییەکاندا

دکتۆر جەبار قادر ئەوە زۆر باش زانراوە کە ئەدۆڵف هیتلەر(١٨٨٩ – ١٩٤٥) لە هەڵکشانیدا بەرەو دەسەڵات لە ئەڵمانیا چاوی لە بنیتۆ موسۆلینی(١٨٨٣ – ١٩٤٥) دەکرد. مێژوونووسان پێیان وایە کودەتا سەرنەکەوتووەکەی میونیخیش لە ٨ و ٩ نۆڤەمبەری ١٩٢٣دا دووبارە کردنەوەی مارشەکەی موسۆلینی بوو بەرەو ڕۆما لە ساڵی ١٩٢٢. ئاخر هیتلەریش دەیویست …

Read More »