شارستانیەت

هونەری سۆمەری لە دۆڵی دوو ڕووباردا میسۆپۆتامیا لەمێژەوە سەرزەویی دەسەڵات و فەرهەنگ و هونەر بووە خوسرەو جاف لەمەوبەر ئاشناییەكی ئەوتۆ دەربارەی مێژووی دۆڵی دوو ڕووبار لە ڕووی هونەرییەوە نەبووە، نەزانراوە خەت و ختووتە كۆنەكان بخوێنینەوە، نە ئەو ئاسەوارانە، كە زۆریان بەرچاون و خۆڵ و خاشاك داینەپۆشیون، بەڵام نەزانراوە پاشماوەی كام …

قەرەجەكان كێن؟ ئامادەكردنی: مامۆستا پێشڕەو (پێشڕەو ئیسماعیل) قەرەجەكان قەرەجەكان كێن؟ ناسنامەیان،ئەسڵ و ڕەگەزیان،زمانیان،ئایین و كەلتوریان چییە! بەگوێرەی لێكۆڵینەوەی بیرمەندانی بواری مرۆڤناسی و ڕەچەڵەكناسی،قەرەجەكان تیرەیەكن لەخەڵكانی باكوری هندستان،كەلەسەردەمانی زۆر كۆنەوە دەستە دەستە لەنیشتیمانی خۆیانەوە كۆچیان كردووە و بەسەرتاسەری جیهاندا بڵاوبوونەتەوە،لەسەردەمی خەلافەتی مەئمونی كوڕی هارونە ڕەشیدی عەباسیەكان خێڵێكی هندی هاتونەتە بەسرەو نیشتەجێ …

پاقلاوە ئەو شیرینیە بە تامو لەزەتەیە كە هەموومان لە بۆنە و یادە خۆشەكاندا بە جۆرەها شكل و شێوە خواردوومانە و بە بەردەوامیش دەیخۆین، هەر بۆیە زۆرێك لەخەڵكی پیشەی پاقلاوەچیەتیان بۆ خۆیان هەڵبژاردوە و لەو ڕێگایەوە خزمەتێك دەكەن و بژێوی ژیانی خۆیان و ماڵ و منداڵیان دابین دەكەن. بەڵام ئەوەی گرینگە …

ن. مهدی مزفری و. له‌فارسی یه‌وه‌ : عه‌بدولڕه‌حیم سه‌عید پێشه‌كی : ئیمكانی نوێكردنه‌وه‌ی شارستانیه‌تێكی داڕوخاوو ئاوابوو باس و خواستێكی گه‌رموگوڕ و گرنگه‌ به‌تایبه‌تی له‌سه‌رده‌می ئێستادا كه‌ جیهانیبوون، رووبه‌ڕووبونه‌وه‌ی شارستانیه‌ته‌كان و گفتوگۆی شارستانیه‌ته‌كان له‌ده‌ستوور و به‌رنامه‌ی كاری جیهانیدا جێگه‌و پێگه‌یه‌كی گرنگی هه‌یه‌، به‌ڵام له‌مباره‌وه‌ كه‌ (نوێسازی) له‌واقیعدا ده‌گونجێت یان نا، وه‌ڵامێكی …

زانایان له‌ نیوه‌دورگه‌ی ئیبریا كۆنترین ئامڕازی دارینیان دۆزییه‌وه‌ كه‌ مرۆڤی سه‌ره‌تایی به‌كاریهێناوه‌.پاش ئه‌وه‌ی له‌ساڵی 2015دا زانایانی شوێنه‌وارناس پاشماوه‌ی به‌به‌ردبووی كۆمه‌ڵێك ئامڕازی دارینه‌یان له‌ ناوچه‌ی شوێنه‌واریی(Aranbaltza)ی هه‌رێمی باسكی باكوری ئیسپانیا دۆزییه‌وه‌، كه‌وتنه‌ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ مێژووی ئه‌و پاشماوانه‌ و گه‌ڕان به‌ دوای ئه‌و ڕاستییه‌ی كه‌ داخۆ كێ ئه‌و ئامڕازانه‌ی به‌كار هێناوه‌. تیمی …

لەسەراپای مێژووی ئایینی شارستانیی عیراقدا، تیبینی دووبارەبوونەوەی ئەم سێینە یەزدانییە کراوە، ڕەنگە ئەمە پێشینەی بیرۆکەی (پیرۆز)ی سیسەرە بێت، ئەمەش شێوەیەک لە شێوەکانی سێینەی ناو میژووی وڵاتی میزۆپۆتامیامان دەخاتەوە بیر، هەروەها (لات‌و عوزا و مەنات) ی عەرەبی و (بەرنمرتن بەرمەرین)ی کۆمەڵگای حەزەر (باکوری خۆراوای عیراق) تەنانەت (باوک و کوڕو ڕۆحی قودس)ی …

نوسینی: توانا حه‌مە كورد وه‌ك یه‌ كێك له‌ دێرینترین نه‌ته‌وه‌كانی سه‌ر زه‌وی ,ده‌ستی داهێنه‌رانه‌ی له‌سه‌رجه‌م بواره‌ كانی ژیان و شارستانیه‌تی ئه‌م هه‌ساره‌یه‌ هه‌یه‌ , په‌نجه‌ مۆری مرۆڤی كوردیش به‌ نیو زۆرینه‌ی شوێَنه‌واره‌ دێرینه‌ كانی ناوچه‌كانی میزۆپۆتامیاوه‌ به‌ ئاشكرا دیاره‌ كه‌سیش ناتوانێت نكۆڵی یان لێ بكات ,به‌ڵام هۆكاره‌ سیاسی یه‌كان و …

دەرکەوتنی زمانی فارسی نوسینی: د.محمد نورالدین عبدالمنعم وەرگێڕانی لە عەرەبییەوە: شڤان نەوزاد زمانی فارسی زمانێکی جوانی ئیسلامییە،هەڵگری ئەدەبێکی بەبڕشتە،بە دوهەمین زمانی جیهانی ئیسلامی دادەنرێت لەدوای زمانی عەرەبی،زانایانی زمانناس پێیدەڵێن(فەڕەنسی ڕۆژهەڵات)،چونکە لە ڕۆژهەڵاتدا بڵاوبۆتەوەو وەکو بڵاوبونەوەی فەڕەنسی لە خۆرئاوا،هەروەها گرنگی و پێگەی خۆی هەیە لەدوای عەرەبی، وەکو فەڕەنسی لە بوارەکانی وێژە …

ئارتیو ڕامبۆ دەڵێت . پێست سپیەکان گەیشتن، ئیتر دەبێت خۆت پۆشتەکەیت ، بچیت بۆ کار، پاشان بۆ کەنیسە. ————————— ئێمە کاتێک لە ڕۆژهەلات ئەژیاینو هەمو خەو و خەیاڵمان ئەوەبو کە بگەینە ئەوروپاو لە دیسکۆکاندا سەمابکەین، لەبەر ئەوەی کە وامان دەزانی خەڵکی ئەوروپی کارناکەنو پارە بەسەریاندا دەبارێت، بەلام راستیەکی پێچەوانە بو، …

(سۆمه‌ر) یه‌كه‌مین شارستانی جیهانی كۆن! دوکتۆر حوسێن موحەممەد عەزیز* له‌ ڕاستیدا، شارستانییه کۆ‌نه‌کانی کۆمه‌ڵی مرۆ، له‌ ڕووی هه‌ڵکه‌وتی جوگرافیا، مه‌ودای بڵاوبوونه‌وه‌، شێوه‌ی ده‌سه‌ڵات و فه‌رمانڕه‌وایی، ئاست و جۆری ژیان، چه‌شنی ئه‌و زمانانه‌ی دانیشتووانه‌که‌ی قسه‌یان پێ کردووه‌ و ئه‌و ئایینانه‌ی باوه‌ڕیان پێی هه‌بووه‌، زۆر جیاوازبوون. له‌به‌رئه‌وه ماوه‌یه‌کی دوورودرێژ،‌ زاناکان به‌ دوای …