نووسینی: ڕێبوار حه‌مەتۆفیق نەقشبەندی، وەک ناوی تەریقەتێکی دیاری تەسەووف، له‌چاو ئه‌و مێژووه‌ى كه ته‌ريقه‌ته‌كه‌ى تێدا پەیدا بووه، مێژوويه‌كى زۆر دێرينى لە کوردستاندا نییە. كه دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی خەلیفەی ڕاشیدین ئەبوو بەکری سیددیق. لە ئەو قۆناغەشەوە تا سەردەمی بایەزیدی بەستامی، بە تەریقەتی سیددیقی ناسراوە، لە سەردەمی بایەزیدی بەستامییشەوە تا سەردەمی عەبدولخالقی غەجدەوانی، …
Read More »
لەئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق بەشی یەکەم تێبینی: ئەم باسە بەشی شەشەمی راپۆرتی پێداچوونەوەی حوکمی راستەوخۆی عێراقە لەلایەن بەریتانیاوە، کە ساڵی ١٩٢٠ ئامادە کراوە. راپۆرتەکە بە ناوی “پێداچوونەوەی کارگێڕیی مەدەنیی میزۆپۆتامیایە Review of the Civil Administration of Mesopotamia” و ساڵی ١٩٢٠ خاتوو گێرتروود لوسیان بێڵ نووسیوێتی، کە سکرتێری کۆمیسیۆنی باڵا بووە …
Read More »
مەتین یوکسەڵ* لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە سەرەتای چەرخی نوێوە و لە ماوەی سەدەی هەژدەدا، ئیمپراتۆرییەتە ئیسلامییەکان و چین هێزی سیاسی و ئابووریی سەرەکی بوون لە جیهاندا (فرانک ١٩٩٨، هۆجسن ١٩٧٠). بە شوێنپێ هەڵگرتنی مەسەلەکە تا سەدەی پانزە، سەرهەڵدان و هەڵکشانی هێزی ئەوروپییەکان، دەبینین کە وردە وردە شوێنیان …
Read More »
پرۆفیسۆر مایکڵ كەمپه‌ر – توێژەر لە بواری سۆفیزمی ئیسلامیدا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق به شێوه‌یه‌كى گشتى باوه‌ڕ وایه كه وا لقى خالیدیى ته‌ریقه‌تى نه‌قشبه‌ندى هێزێكى بڕیارده‌ر بووه له مێژووى باكوورى قه‌وقازى سه‌ده‌ى نۆزدەهەمداو كه‌م تا زۆرێکیش له سه‌ده‌ى هەژدەهەم و بیستەمدا١. له دیدى حامید ئا‌ڵگه‌ره‌وه، مێژووى دوور و درێژى …
Read More »
سه‌لام ناوخۆش ده‌سپێك له دوای هاتنه سه‌ر كاری مسته‌فا كه‌مال (ئه‌تاتورك) و كوژاندنه‌وه‌ی شۆڕشی شێخ سه‌عیدی پیران-1925، به توندترین شێوه ناسنامه‌ی توركیای نوێ ئاشكراتر بوو. هه‌ر ده‌ستوورێك له سه‌رده‌می حوكمڕانی مسته‌فا كه‌مال ده‌رچووبێت، كوردی ته‌واو فه‌رامۆش كردووه. د. ڕه‌فیق سابیر ناهه‌قی نه‌بوو دیارده‌ی ده‌ستوورخوازی له توركیا به ده‌ستووری ئایدیۆلۆجیا و …
Read More »
سه‌لام ناوخۆش “قسه‌كردن له‌سه‌ر فه‌لسه‌فه‌ى ئاین یا مه‌عریفه به‌خشینه یا مه‌عریفه جوینه” ناوه‌ندی ڕۆشنبیری و هونه‌ریی ئه‌ندێشه له زنجیره كتێبی فیكر و ئه‌ده‌ب قه‌سیده/كتێبێكی بۆ ئه‌حمه‌د مه‌لا به ناوى (گه‌ڕانه‌وه‌ى زه‌رده‌شت) بڵاو كردووه‌ته‌وه. ئه‌م كتێبه (353)ى زنجیره‌كه‌ى سه‌ره‌وه‌یه و پێشه‌كی و ده‌قه شیعرییه‌كه 164 لاپه‌ڕه‌ى داگرتووه. خۆم به …
Read More »
نووسین و ئامادەکردن: چــرا یـاسین ئیبراھیم پاشا کوڕی ئەحمەد پاشای کوڕی سلێمان پاشای بابانە، یەکێکە لە میرە ھەرە بەناوبانگەکانی میرنیشینی بابان، دوای ئەوەی «مەحموود پاشا» لەسەر تەختی فەرمانڕەوایی لادەبرێت، «ئیبراھیم پاشا» لە ساڵی (١٧٨٣ز) دێتە سەر دەسەڵات و فەرمانڕەوایی میرنیشینی بابان دەکات. «ئیبراھیم پاشا» پیاوێکی تێگەیشتوو و ھێمن و ڕەوشتجوان …
Read More »
ژمارەیەک لە بڵاوکراوەکانی ئێستای سۆڤیێت کەوا لەگەڵ مێژووی سۆفیزمدا مامەڵە دەکات لە ناو تەتارەکاندا ئەوە دەگەیەنێت کە مەسەلەکە هەندێ پەیوەندیی هاوچەرخی هەیە. یه‌كه‌ی وه‌رگێڕان ماڵپەڕی چاوی کورد نووسین: حامید ئاڵگەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق شەش کورەکەی شێخ زەینوڵڵا ڕێگە و چارەنووسێکی تەواو جیاوازیان گرتەبەر. یەکێکیان کە مەلا حەبیبوڵڵا بوو …
Read More »
نووسین: حامید ئاڵگەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق ئەو هەڵوێستە دوژمنکارییەی بەرانبەر “زەینوڵڵا” نوێنرا لە لایەن دەسەڵاتدارانی ڕووسیاوە زۆر بەزەحمەت لێکدەدرێتەوە، لە هەلومەرجی ئەو تۆمەتانەدا کە موسڵمانە هاودین و هاونیشتمانەکانی خۆی دابوویانە پاڵی، مەگەر هەر ئەوە بێت کەوا درکیان بەو مشتومڕانە کردبێت وەک سەرچاوەیەک بۆ ئاڵۆزی و پشێویی مەترسیدار لە …
Read More »
نووسین: مايكڵ كەمپەر (ئەمستردام) لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە مێژووی تەریقەتی نەقشبەندیدا، کۆمەڵگە موسڵمانەکان لە ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیادا شوێنێکی زۆر زۆر تایبەتییان هەیە. لە سەدەی نۆزدە و سەرەتای سەدەی بیستدا ڕێبازی نەقشبەندیی موجەددیدی و لقە خالیدییەکەی لە ڕێبازە سۆفیگەرییە هەژمووندارەکان بوون لە ڕووسیا و قەوقاز و گەلێ شوێنی ئاسیای ناوەڕاستدا …
Read More »
History Of Kurdistan مالپه‌رێكی تایبه‌ته به مێژووی كورد و جیهان