یوسف نوری قەیمەریەکان’ لە خانەدانانی کوردن ، لە ناوچەکانی “جەزیرە”وە تا دەشتەکانی “موسڵ” نیشتەجێ بوون، زۆربەی مێژوونووسان بنەچەیان دەگەرێنەوە بۆ کوردانی “هەکاری”، ناوەکەشیان لە قەڵای “قەیمەر”ەوە هاتووە. لە سەردەمی ‘ئەییوبیەکان’دا باسی ‘قەیمەریەکان’ کراوە. دادوەر و مێژوونووسی کورد (ئیبن خەلکان) لە کتێبی _وفيات الأعيان_ باسی لێوەکردوون و زۆرێك لە شازادەکانی ناساندووە، …
Read More »سەلاحەدینی ئەیوبی لە تێڕوانینی كەسایەتی و مێژوونوسانی جیهان
ئامادەكردنی/ یەكدل عەدنان محەمەدئەمین قوتابی بەشی مێژوو قوناغی سێیەم زانكوی سۆران لە بارەی بنەچەی ئەیوبیەكان، مێژوونوسان كۆكن لەسەر ئەوەی كە بنەچەی ئەیوبیەكان دەگەڕێتەوە بۆ شاری(دوین) ئەم شارە دەكەوێتە وڵاتی ئازەربێجان، ئەیوبیەكان بەڕەچەڵەك ڕیشەیان دەگەڕێتەوە بۆ تیرەی ڕەوادی، ڕەوادیەكان تیرەیەكن لە هۆزی هەزبانی كە هوزێكی گەورەی كوردە. “ئیبن خەلەكان”دەڵێ : زانایەكی …
Read More »كوردانی سودان، مێژوویەكی ون و ناوێكی درەوشاوە
نووسینی/ فەرید دڵشاد لە هەفتەیەكە گرژییەكان لە نێوان جەنەڕاڵ عەبدولفەتاح بورهان فەرماندەی گشتیی هێزە چەكدارەكانی سودان و جەنەڕاڵ محەمەد حەمدان ناسراو بە حمێدتی فەرماندەی هێزی پشتیوانیی خێرا، بۆ شەڕێكی خوێناوی گۆڕاوە، بەپێی ئامارەكانی رێكخراوی تەندروستیی جیهانی، تائێستا لەو شەڕەدا زیاتر لە 400 كەس كوژراون و سەروو (3500) كەسی دیكە برینداربوون. …
Read More »بێتواتەی خۆشناوەتی لەسەرچاوە میێژووییەکان لەسەردەمی تورک و ئینگلیزەکاندا
ئامادەکردنی:غریب زاهیر غریب مینۆرسکی باسی پێکهاتەو بارودۆخی کوردەکان دەکات لە پێش جەنگی جیهانیەوە دەڵێت:”لەڕووی باری کۆمەڵایەتی یەوە بەشێوەیەکی گشتی کوردەکان لە سیستەمی عەشیرەتگەری پێکهاتوون، بەشێوەیەکی گشتیش عەشیرەت لە دووبەش پێکهاتووە، بەشی یەکەمییان ئاغاو دەرەبەگەکانن هەروەها خاوەنی زەوی و دەست و پێوەندەکانیان، بەشی دووەمیان جوتیارەکانن، واتە مسکێنەکان(1)، عەشیرەت لە کوردستاندا لە(بەرە)یان(تیرە) …
Read More »كاریگەرییەكانی ئاگر لە بواری بیناسازی لە وڵاتی دووڕوبار
رفیق رسول صوفی/ ماستەر لە شوێنەواری کۆن بەكارهێنانی ئاگر لە لایەن مرۆڤەوە یەكێك بوو لەو جیاكەرەوانەی كە مرۆڤی لە تەواوی گیاندارانی تر جیا كردەوە. چونكە نزیك بوونەوە لە ئاگر و بەكارهێنانی بۆ بوارەكانی ژیانی رۆژانە پێویستی بە ژیرییەكی سەروی ژیری ئاژەل هەبوو، هەر بۆیەش زۆربەی هەرە زۆری ئاژەل لە ئاگر …
Read More »كاریگهری ئهندازیار جهزهری(530ك-1136ز/600ك-1206ز) لهسهر شارستانیهتی ڕۆژئاوا
مهبهست بڕهان قادر ماستهر لهمێژووی ئیسلامی پێشهكی ڕۆژههڵاتناسان و زانایانی ڕۆژئاوا ڕۆڵێكی گرنگیان ههبووه لهشاردنهوهی داهێنانهكانی زانای كورد جهزهری، چل وپێنج داهێنانی جهزهری بهناوی زانایانی ڕۆژئاوا ناسێنراوه و لهكاتێكدا بهرههم وبیری جهزهری بوون، چونكه خاوهنی ڕاستهقینهی لقێكی زانستییه بهناوی زانستی تهكنهلۆجیا و ڕۆڵێكی گرنگی ههیه لهمێژووی زانستدا وخاوهن پهنجا داهێنانی …
Read More »شار له هزرى ئيسلاميدا
د.رسول ابراهيم رسول زانكۆى ڕاپهرين/ كۆليژى زانسته مرۆڤايهتييهكان/ بهشى مێژوو Rasul.ibrahim@uor.edu.krd پێشهكى: لهدواى قۆناغى دۆزينهوهى كشتوكاڵ و ههنگاوهكانى نيشتهجێبوونى مرۆڤ و كۆبوونهوهيان لهشوێنێكدا سهرهتاكانى دروستكردنى شاره سهرهتاييهكان لهشێوهى ههوارگهى كشتوكاڵى دهستيانپێكردووه[1]، گهشهكردنى مێژوويانهى ئهو نيشنگه كشتوكاڵيانه و زيادبوونى پێداويستيه مادى و نامادييهكانى خواستى قهباره و چۆنيهتيان گهشه بكات …
Read More »ڕۆڵی زانستی، كۆمەڵایەتی و ڕۆشەنبیری بنەماڵەی مەلا ئەفەندی و موفتی لە هەولێر، ڕەشاد موفتی بە نموونە
مەغدید حاجی هەردوو بنەماڵەی مەلا فەندی )1869 – 1942(و ڕەشاد موفتی )1912-1992( دەگەڕێنەوە سەر یەك چاوگی خێزانی، بۆیە ناتوانین لەیەكیان جیا بكەینەوە، بەتایبەتی لە ڕووی مێژووییەوە. ئەمانە یەكێكن لە بنەماڵە دێرینە زانست پەروەرەكانی كوردستان، پێگەیێكی ئاینی و كۆمەڵایەتی بەرزیان هەبووە، بە تایبەتی لەمێژووی شاری هەولێردا. باپیرە گەورەی ئەم …
Read More »وشەی ‘پێشمەرگە’ لە پێش کۆمارەوە تا دوای ڕاپەڕین
نوسینی ههكار تهها 07504744100 کتێبی وشەی ‘پێشمەرگە’ لە پێش کۆمارەوە تا دوای ڕاپەڕین، لە نووسینی هەکار تەها، توێژینەوەیەکی زمانەوانی و وێژەیی و مێژوویییە. ئەم کتێبە لە بنەچەی وشەی ‘پێشمەرگە’ دەکۆڵێتەوە. لە پەراوێزی لێکۆڵینەوە لە وشەکەش، ڕێکخستنی پێشمەرگەیی و یەکڕەنگیی بەرگی پێشمەرگەش باس دەکرێت. جێی ئاماژەیە، مامۆستا زیرەک کەمال پێشەکی بۆ …
Read More »عەبدوڵڵا جەودەت(١٨٦٩-١٩٣٢) پیاوی دژهکان: داکۆکیکار لە بیری ناسیۆنالیستی کورد و توركی كهمالی
پ.د. عوسمان عهلی : زانكۆی صهلاح دین دیدار عوسمان : قوتابی دكتۆرا زانكۆی زاخۆ پێشهكی ژیانی دكتۆر عهبدوڵڵا جهودهت بهسێ قۆناخ تێپهریووه، لهسهرهتادا ڕۆڵێكی گهوره دهگێڕێت له دامهزراندنی كۆمهڵهی ئیتیحادو تهرهقی (١٨٨٩-١٩٠٨)، لهگهڵ سێ له هاوكارانی شهو ڕۆژ دهخهنه سهریهكتری بۆ دژایهتی كردنی دهسهڵاتی عوسمانی و لهكارخستنی سوڵتان عەبدولحەمیدی دووهم[1]، …
Read More »