مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

تاڵەبانی‌و ئاراسی حاجی مارف‌و هاوسەرەکەی لەماڵی خەبات لەڤێنا ئا: ئاوێنە   ماڵەكەی خەباتی حاجی مارف لەڤێنای پایتەختی نەمسا، نەك هەر لەیاداشتی زۆربەی سەركردەو روناكبیر‌انی كوردی پەنابەری ئەوروپادا ئاماژەی پێكراوە، بەڵكو شوێنی دو گەڕی گفتوگۆكانی نێوان قاسملوو تیمی دانوستان “یاخود تیمی تیرۆری كۆماری ئیسلامی ئێران” بوە. لەم ساڵانەی دواییدا كە سەركردەو …

چۆمان تەقیەدین جه‌لیلییه‌کانی موسڵ بنه‌ماڵەیەکی به ‌ناوبانگی سیاسی و دەوڵەمەندو به‌ ده‌سه‌ڵاتی شاری موسڵ و ئیالەتی موسڵ و دواتر ویلایەتی مووسڵ بوون لە عێراق و باشووری کوردستان تا ساڵی (1958ز). ‌ڕه‌چه‌ڵه‌کی ئەو بنەماڵەیە ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ کەسایەتییەکی کوردی بەناوی ئیسماعیل نال خزوەی دیاربەکری‌ که ‌خه‌ڵکی شاری ئامه‌د (دیاربه‌کر)ی باکووری کوردستان بووه،‌ …

نووسینی: جێمس بار وەرگێڕانی: شەفیقی حاجی خدر دوای ئەوەی ئاستی دۆڕانی عوسمانییەکان بەرچاو بوو، ئەوەبوو لە دوای خوانی شێوانی ٦ی ئۆکتۆبەری ١٩١٨دا «لوید جۆرج» لەوە ڕاما ئاخۆ چۆن “تورکیا پارچەپارچە بکا.”١ هەینێ سەروەزیری بەریتانی لە پاریس بوو، ڕۆژەکەی بە ڕێککەوتن لەگەڵ فەرەنسییەکان سەبارەت بە مەرجەکانی ئاگبەست خەریکبوو، کە بۆ دوژمنیان …

گەلی کورد بەشداری سەرکەوتنەکانی جەنگی دووەمی جیھانی دژ بە فاشیزم بووە. بیرمەندی گەورەی رووس ڵۆمانۆسۆف دەڵێت، ئەو میللەتەی رابردووی خۆی نەزانێت، داهاتووشی نیە. كوردانی سۆڤیەت لە ناو سوپای سوور لە جەنگی دووەمی جیهانیدا گەلی کورد بەدرێژەی مێژوو، بەبێ جیاوازی دابەش بوون و شوێنی نیشتەجێبوون، هەمیشە جەنگاوەن لە پێناوی مانەوە لە …

زانیاری مێژوویی  ئەم شۆڕشە لە گرنگترین هەوڵ و تەقەڵاكانی خەڵكی ستەمدیدە و ئازادیخوازی كوردستانە، بۆ رزگار بوون لە زوڵم وزۆری كەمالیەكانی توركی،و سەربەخۆبوون،ئەم جوڵانەوە و بزاوتە مەزنە لە چوارچێوەی بەرنامەكانی (جڤاتا ولاتێ‌ كوردا)واتە خۆیبوون دا پەرەی سەندو، خۆیبوونە شارییەكان(مەبەستم شاری و لادێیی نییە )شاخ و چیای ئاراراتی گەورەیان(ئاراراتی گچكەش هەیە) …

نووسینی : ناسر کانی‌سانانی وه‌رگێڕانی له‌ فارسییه‌وه‌: سه‌باح مه‌لا عه‌بدوڵا وه‌رگێڕانی له‌ فارسییه‌وه‌ : سه‌باح مه‌لاعه‌بدوڵا ناوچه‌ی مه‌ریوان به‌شێکه‌ له‌ پارێزگای سنه‌ به‌ پانتاییه‌کی نزیکه‌و 3500 کیلۆمه‌تری دووجا، هه‌ڵکه‌وتوو له‌ڕۆژهه‌ڵاتی ئه‌م پارێزگایه‌دا و سنوورێکی هاوبه‌شی درێژی  له‌گه‌ڵ کوردستانی عیراقدا هه‌یه‌. ئه‌م به‌شه‌ له‌ ئێرانی ئه‌مڕۆ به‌ هۆی هه‌ڵکه‌وته‌ی جوگرافیاییه‌وه‌، به‌ …

وه‌رگیراوه‌ له‌ سایتی روانگه‌ لەچەپەوە: عەوڵای بایزاغای سەرۆکی ئێلی مەنگوڕ، پێشەوا قازیی محەمەد، ئەبولقاسم سەدری قازی نوێنەری مەهاباد و دەوروبەری لە خولی چاردەهەمی مەجلیسی شووڕای میللی ئێران، سەرلەشکری پوورزەند وەزیری شەڕی ئێران لە کابینەی ساعیدی مەراغەیی دا، محەمەد ڕەزا شای پەهلەوی،[ ئەم وێنەیە لەیەکێک لە دوو دیدارەکانی قازیی محەمەد و …

د. دلیر شاوه‌یس   پێشەكی: بارزان ناوچەیەكی”گۆشەگیر”ە دانیشتوانەكەی زۆر بەسادەیی و ساكاری ژیانی ڕۆژانەی خۆیان”دوور” لە ئاڵۆزی ڕۆژگار و گەشە كردنی “شارستانی”بەسەر بردووە و پارێزگارییان لە پەیوەندییە نەریتییەكان كردووە، كەچی هەر لە سەرەتای بزاڤی نشتیمانی و نەتەوەیی گەلی كوردستانەوە ئەوان تیكەڵ بوون و هەرزووش ڕۆڵی بەرچاویان تێدا گیڕاوە و سەدەیەكیش …

مەتین رۆژهەڵاتی شوێن و شۆناس جوغرافیای ولإت و مێژووی نەتەوەیی دوو فاكتۆری گرینگن كە بە زانین و تێگەیشتنیان كەسایەتییەكی سیاسی و نەتەوەپەروەر پێدەگات و بە درێژایی ژیانیدا خۆی پربەرهەم و تەیار دەكات كە لە پێناو بەدەست هێنانی ئامانجە بەرزەكانی گەلەكەی تێبكۆشێت، ناكرێت خۆمان بە كوردێكی نیشتمان پەرەوەر بزانین، بەلإم زانیاری …

وێستگه‌ – ئه‌مڕۆ 21 ساڵ‌ به‌سه‌ر ده‌ستگیركردنی‌ عه‌بدوڵا ئۆجالان رێبه‌ری پارتی كرێكارانی كوردستان (په‌كه‌كه‌) تێپه‌ڕی‌ کە تا ئێستا لە گرتووخانەی ئیمرالی دەستبەسەرە و سزای زیندانی هەتاهاتایی بەسەردا سەپێندراوە. عه‌بدوڵا ئۆجالان له‌ راپۆرتی‌ به‌رگرینامه‌ی پێنجه‌مینی (كێشه‌ی‌ كورد و رێگه‌چاره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌ی‌ دیموكرات، له‌ناو به‌رداشی‌ جینۆسایدی‌ كلتووریدا به‌رگریكردن له‌ كوردان) كه‌ پێنجه‌مین به‌رگرینامه‌ی ئۆجالانه‌ …