Home / مێژووى جیهان (page 2)

مێژووى جیهان

تایبه‌ت به‌ مێژووی جیهان

‎ڕۆلی عێڕاق لە جەنگی یەکەمی جیهانی

‎ئەیوب نیعمەت‎قۆناغی چوار-بەشی مێژوو‎زانكۆی سۆران ‎جەنگی یەکەمی جیهانی لە ماوەی ساڵانی ( 1914_1918ز) خایاندوویە تی، پێش سەر هەڵدانی ئەم جەنگە بارودۆخێکی ناهەموار کە پڕ بووە لە کێشە و ناکۆکی لە نێوان وڵاتانی وڵاتانی ئەوڕوپا هەبووە دا هەبووە، زۆر وڵاتانی زلهێزەکان دەیان زانی ئەوڕوپا دووچاری جەنگێکی جیهانی دەبێتەوە، نموونە وڵاتی ڕوسیا …

Read More »

‎کودەتای ‌١٩٥٣ لە ئێران

‎چیایی شەمسەدین محمد‎قۆناغی چوار-بەشی مێژوو‎زانكۆی سۆران ‎کودەتاکەی ساڵی ١٩٥٣ی ئێران کەبە کودەتای ٢٨ی مەرداد ناسراوە، کودەتایەک بوو بۆ ڕووخاندنی محەممەد موسەدەق سەرۆک وەزیرانی ئێران کە بە شێوەیەکی دیموکراسی هەڵبژێردرابوو لە ١٩ی ئابی ١٩٥٣، لەلایەن شانشینی یەکگرتووەوە پلانی بۆ دانرابوو (لە ژێر ناوی ئۆپەراسیۆنی ڕوخاندن) و ئەمریکا لە ژێر ناوی (ئۆپەراسیۆنی …

Read More »

کودەتای بەکر سدقی

١٩٣٦‎سونگول محسن‎ قوتابی قوناغی چوار-زانکۆی سۆران-بەشی مێژوو ‎کودەتای بەکر سدقی بە یەکەمین کودەتا دادەنرێت لە عێراق و لەسەر ئاستی ڕوژهەڵاتی ناوەراست،بەکر سدقیی لەلایەکەوە لە ڕێگەی حیکمەت سلێمان و گروپی( ئەهالی)هاندەدرا بەشداری لەو کودەتایە بکات لایەکی تریش تەماحی بەکر سدقی کە هەوڵی نوێکردنەوە فراوانکردنی سوپای عێراقی دەدا بەڵام وەزارەتی یاسین هاشمی) …

Read More »

‎ڕۆڵی بەریتانیا لە جەنگی دووەمی جیهانی

‎ئەیوب نیعمەت‎قۆناغی چوار-بەشی مێژوو‎زانكۆی سۆران‎جەنگی دووەمی جیهانی لەماوەی ساڵانی (1939_1945ز)دا هەڵگیرسا، ئەم شەرە لە نێوان دوو بەرەی جیاواز دا بووە هەریەک ڵە بەرەی ڕۆژهەڵات پێکهاتبوون لە وڵاتانی زلهێزی وەکو ( ئەڵمانیا و فەڕانسا و ژاپۆن )بووە، هەرچی بەرەی هاوپەیمانان بوون لە وڵاتانی زلهێزی وەکو ( فەڕانسا و بەریتانیا و ڕوسیا …

Read More »

‎ڕۆلی ئەمریکا لە جەنگی یەکەمی جیهانی

‎ئەیوب نیعمەت‎قۆناغی چوار-بەشی مێژوو‎زانكۆی سۆران ‎جەنگی یەکەمی جیهانی لە ماوەی ساڵانی ( 1914_1918ز) خایاندوویە تی، پێش سەر هەڵدانی ئەم جەنگە بارودۆخێکی ناهەموار کە پڕ بووە لە کێشە و ناکۆکی لە نێوان وڵاتانی وڵاتانی ئەوڕوپا هەبووە دا هەبووە، زۆر وڵاتانی زلهێزەکان دەیان زانی ئەوڕوپا دووچاری جەنگێکی جیهانی دەبێتەوە، نموونە وڵاتی ڕوسیا …

Read More »

‎پەیمانی سەعد ئاباد

‎ئیسلام حوسێن نوعمان‎قۆناغی چوار–بەشی مێژوو‎زانكۆی سۆران‎پەیمانی سەعد ئاباد کە لە (٨)ی تەمووزی ١٩٣٧لە کوشکی (سعد ئاباد)ی نزیک تاران لە نێوان عیراق و ئێران و تورکیا و ئەفغانستان مورکرا. ئەگەرچی بە(پەیماننامەی بەگرژیەکدا نەچوون) ناونرا بەلام لە بنەرت دا سروشتەکی دەستدرێژیکاری و ئیمپریالی هەبوو. هەرچەندە دەولەتانی مورکەری پەیمانەکە هەوڵیاندا واپیشان بدەن کە …

Read More »

ناونیشان: ڕێککەوتنی بەغدای ساڵی ١٩٥٥: شیکارییەک بۆ هاوپەیمانییە هەرێمییەکان و داینامیکی دەسەڵات لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست

‎ ‎سالار حەكیم عبدالباقی‎قۆناغی چوار-بەشی مێژوو‎زانكۆی سۆران ‎پێشەکی‎ڕێککەوتنی بەغدا لە ساڵی 1955 کە بە پەیمانی بەغدا یان ڕێکخراوی پەیمانی ناوەندی (CENTO) ناسراوە، لە سەردەمی جەنگی سارددا ساتێکی گرنگ بوو لە جیۆپۆلەتیکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا. ئەم پەیماننامەیە کە ئامانجی دامەزراندنی هاوپەیمانییەکی بەرگری ناوچەیی بوو، چەندین زلهێزی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ڕۆژئاوای کۆکردەوە لە …

Read More »

ئەنجامەکانی جەنگی جیهانی دووەم

ئامادەکردنی: نیهاد عزیز جەنگی جیهانی دووەم گەورەترین و کوشندەترین جەنگ بوو لە مێژوودا، کە زیاتر لە 30 وڵاتیتێدا بەشداربوون. شەڕەکە لە ساڵی ١٩٣٩ لەشکرکێشی نازییەکان بۆ سەر پۆڵەندا سەریهەڵدا،شەڕەکە بۆ ماوەی شەش ساڵی خوێناوی بەردەوام بوو تا هاوپەیمانان لە ساڵی ١٩٤٥ دا زلهێزەمیحوەرییەکانی ئەڵمانیای نازی و ژاپۆن و ئیتاڵیایان شکست …

Read More »

کامیکازی

محمد دارا لە سەروبەندی جەنگی دووەمدا جیهان دابەش بوو بۆ دوو جەمسەر، ئەویش لە نێوان دیموکراسیەت و دیکتاتۆریەت، ولاتانی دیموکراسی لەلایەن گەلەکەیەوە سەرۆکێک هەڵدەبژێردرا، وەک بەڕیتانیا و فەڕەنسا و ئەمەریکا. بەڵام لە وڵاتانی دیکتاتۆردا تەنها یەک حیزبی سیاسی خۆیدەسەپاند بەسەر گەلەکەیدا، وەک ئەڵمانیای نازی و ئیتاڵیای فاشیزم، لە ژاپۆنیش ئیمپڕاتۆریک …

Read More »

سەردەمی کۆماری 1958

‎‎ئامادەکردنی:هەژارخالید قادڕ پێشەكی: شۆڕشی كۆماری‎شۆڕشی ١٤ ی تەمووز، کە ناسراویشە بە کوودەتاکەی ١٤ ی تەمووزی ١٩٥٨ لە عێراقدا ڕوویدا لە ١٤ ی تەمووزدا، ئەم شۆڕشە دژی دەسەڵاتدارانی ئەوکاتی عێراق کە بنەماڵەی هاشمییەکان بوون ئەنجامدرا (بنەماڵەی هاشمییەکان بنەمەڵەیەکی سونی مەزهەب بوون لە هۆزی قوڕەیشییەکان و نەوەی پێغەمبەری ئیسلام (محمد د؛خ )بوون.‎یەکەم …

Read More »