بەشی مێژووی كورد

حەمە سوسەیی دوای ئەوەی سەردەمی مەلا مستەفا دەست پێئەکا ،ئێدی سەردەمی گۆڕینی چەمکەکانیش تووشی گۆڕانکاری ئەبن. بەشێوەیەك،یەکەمین چەمك کەدێتە ئاراوە بریتییە لە ووشەی ئەزبەنی. ئەڵبەت ئەم ووشەیە زیاتر وەك خۆبە بچووك نیشان دان و کۆیلەتی بەکارهاتوە زیاتر وەك ووشەی ڕێز. مەلا مستەفا لەبەر ئەوەی کەسایەتیەکی نەزان و نەخوێنەوارو ناشایستە بوە،هەربۆیە …

  ئه‌بوبه‌کر سێوه‌تاڵی نووسینه‌وه‌ی ئه‌م بابه‌ته هیچ شتێکی تایبه‌تی له‌ پشته‌وه‌ نییه‌ ته‌نیا گله‌یی نه‌وه‌کانه‌ له‌ باپیرانمان که‌ په‌رته‌وازه‌یان کردین به‌بێ ساحێبی له‌ هه‌نده‌ران! مێژوو پێمان ده‌ڵێ که‌ له‌ شه‌ڕه‌کانی سلیب پێش میرنشینه‌کان، کورد وه‌ک ده‌ڵه‌مه‌ی شل و شه‌ق وابووه‌، دوای ده‌یان ساڵ ئه‌و نۆره‌ پۆل پۆل و خێڵ خێڵ …

ئەم بابەتە (سەرنوسەرێكی نائومێد لە پەنای ئیسقلالی بەدی نەهاتووی کوردستان دا) خوێندنەوەیەكی پۆلێنكارییەبۆ كتێبی (بیری نەتەوەیی لای شێخ نوری شێخ ساڵح) خوێندنەوەكە بۆ قۆناغبەندكردنی ئەزموونی رۆژنامەوانی رابەرێكی دیاری رۆژنامەوانی سیاسی كوردی، شێخ نوری شێخ ساڵح تەرخانكراوە. رۆژنامەنووس ستران عەبدوڵڵا ئەو بابەتەی لەكۆڕی هەڵسەنگاندنی كتێبەكە پێشكەشی ژمارەیەك هاوڕێی كردووە. ئەمەی خوارەوە …

ھەر وەکو لە بابەتەکانی پێشودا باسم کرد، چالاکیی چەپەکانی ساڵانی ١٩٧٠کان لە باکووری کوردستان و شارەکانی دیکەی تورکیا کە خوێندکارانی کورد تێیدا نیشتەجێ ببون زۆر پەرەی سەندبو. لە ساڵانی ١٩٧٠ کاندا بارزانی و حکومەتی ئەوکاتەی عێراق ڕێککەوتننامەی ئۆتۆنۆمییان مۆرکردبو. ئەوەش گەشەی بە ھەستی ناسیۆنالیزمی کوردی دەدا لە سەرجەم بەشەکانی کوردستاندا. …

یه‌كه‌مین نه‌خشه‌ جوگرافییه‌كان كه‌ ناوی كوردستانیان تێدا هاتووه‌ فةرهاد بيربال ئایا‭ ‬ئێمه‌،‭ ‬به‌بێ‭ ‬دیاریكردنی‭ ‬سنووری‭ ‬جوگرافیایه‌كی‭ ‬نه‌ته‌وه‌یی،‭ ‬ده‌توانین‭ ‬هیچ‭ ‬جوگرافیایه‌كی‭ ‬رۆشنبیری‭ ‬و‭ ‬هونه‌ریی‭ ‬سه‌ربه‌خۆمان‭ ‬هه‌بێت؟ شتێكی‭ ‬سه‌یر‭ ‬نییه‌‭ ‬كه‌‭ ‬شاعیری‭ ‬كورد،‭ ‬عه‌بدولخالیق‭ ‬ئه‌سیری،‭ ‬له‌‭ ‬ساڵی‭ ‬1932‭ ‬له‌‭ ‬دیمه‌شق،‭ ‬سه‌رتاپای‭ ‬شیعرێكی‭ ‬خۆی‭ ‬له‌‭ ‬گۆڤاری‭ (‬هاوار،‭ ‬ژماره‌11،‭ ‬ل‭ ‬14‭) ‬بۆ‭ ‬دیاریكردنی‭ ‬سنووری‭ …

مێژووی ده‌ركه‌وتنی خوێندن له‌ كوردستاندا كه‌یوان ئازاد به‌پێی تۆماره‌ مێژووییه‌كان و ئه‌و ده‌قانه‌ی له‌سه‌ر هه‌ڵكه‌نراوه‌كانی لاپاڵی ئه‌شكه‌وت و چیا و پێگه‌ گرنگه‌كانی جیهان ده‌ست كه‌وتوون، ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ دوای دۆزینه‌وه‌ی نووسین له‌ جیهاندا، پرۆسه‌ی فێربوون و خوێندن سه‌ری هه‌ڵداوه‌ و كاری پێ كراوه‌. سه‌ره‌تاش له‌سه‌ر منداڵ و ئه‌ندامانی بنه‌ماڵه‌ی شاهانه‌ و …

پێشه‌كی هه‌ر وڵاتێك به‌گوێره‌ی ڕۆژژمێر (تقویم)ێ كاروباری خۆی به‌ڕێوه‌ ده‌با و، ساتی قه‌ومانی ڕووداوێكیش بووه‌ به‌ ده‌ستپێكی ڕۆژژمێره‌كه‌ی. زۆربه‌ی وڵاتان به‌گوێره‌ی “ساڵی زایینی” هه‌ڵسوكه‌وت ده‌كه‌ن؛ هه‌ندێ وڵاتیش وه‌كوو چین،ئه‌فغانستان، ئێران و هتد پێڕه‌وی ساڵی ترن. دانیشتوانی هه‌ر پارچه‌یه‌ك له‌ كوردستانیشچونكوو وڵات و ده‌سه‌ڵاتی سه‌ربه‌خۆیان نییه‌، خۆنه‌ویست ڕۆژژمێری ئه‌و وڵاته‌ به‌كار ده‌به‌نكه‌ …

ئایا ناوی منداڵەکەت ناوێكی عەرەبی ئیسلامیە یان ناوێکی “جاهلی” سەردەمی بتپەرستی؟   کە منداڵ بووم پیاوێکی خزممان هەبوو، هەرچەند منداڵی ببوایە، ناوی عەرەبی لێدەنا. براکانم زۆرجار لێیان دەپرسی کە بۆ ناوی کوردی لە منداڵەکانی نانێت. ئەویش دەیگووت “ئەبێت ناوی منداڵەکانم ئیسمی بن”. ئەو پیاوە ساویلەکەیە بە زمانە سادەکەی خۆی مەبەستی …

وێستگه‌ نیوزـ سایتی هه‌فنینگتن پۆست ناوی چه‌ندین كه‌سایه‌تیی ئایینی و سیاسی و فه‌رمانده‌ و ئه‌دیب و نوسه‌ر و ئه‌كته‌ر و هونه‌رمه‌ندی به‌بیرهێناوه‌ته‌وه‌ كه‌ رۆڵیان له‌ كلتوی فكری و داهێنانی عه‌ره‌بی ئیسلامیدا هه‌بووه‌، كه‌چی زۆرێك تائێستا نازانن ئه‌وانه‌ له‌ ره‌چه‌ڵه‌كدا كوردن و هه‌ر به‌ عه‌ره‌بیان ده‌زانن. سایته‌كه‌ بڵاویكردووه‌ته‌وه‌ كه‌ كورد به‌ …

هەرچەندە ناسنامەی کەرکوک یەکلایی بۆتەوە لەسەر ئەرزی واقیع و لەڕێگەی ئەو هەڵبژاردنانەی تا ئێستا لەشارەکە کراون کە دەریخستووە دوای ئەو هەموو سیاسەت و شاڵاوی راگواستن و تەعریبەی دژی ئەو ناوچەیە کراوە، هێشتا زۆرینەی دانیشتووانی نەک بەتەنها دەوروبەرەکەی، بەڵکو خودی ناو شارەکەش زۆرینەیان کوردن و سیاسەتی پاکتاوی نەژادیی رژێمەکانی عیراق، هێشتا …