بەشی مێژووی كورد

به‌سه‌ر قه‌ڵای كه‌ركووكه‌وه‌! هيمن خورشيد   قه‌ڵای كه‌ركووك، به‌پێچه‌وانه‌ی قه‌ڵای هه‌ولێره‌وه‌، كه‌متر ناوی هه‌یه‌ و خه‌ڵكی كوردستان كه‌متر پێی ئاشنان، هۆكاره‌كه‌یشی ئه‌و وێرانكارییه‌یه‌ كه‌ ڕژێمی به‌عس له‌ سه‌ره‌تا تا كۆتایی نه‌وه‌ده‌كانی سه‌ده‌ی ڕابردوودا به‌سه‌ریدای هێنا و شتێكی ئه‌وتۆی لێ نه‌هێشته‌وه‌. مێژووی دروستبوونی قه‌ڵای كه‌ركووك دیار نییه‌، هه‌ر مێژوونووسه‌ شتێك ده‌ڵێت، …

ڕالف نۆرمان شارپ لە مێخیەوە كردوویەتیە ئینگلیزی سەلام ناوخۆش لە ئینگلیزیەوە كردوویەتی كوردی و پێشەكی و پەڕاوێزی بۆ نووسیوە لە جیاتی پێشەكی داریوشی مەزن 550-486 پ.م كۆرشی كچەزای ئەستیاگی دوای پاشای میدی لە ڕێگای كودەتایەكی سپی دەسەڵاتی گرتە دەست .هیرۆدۆت لە ل8 ی كتێبەكەی ( چاپی كوردی ) دەڵێت :” …

هەڵوێستی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران(حدکا) بەرامبەر بە ژن. کوردەکان وەک یەکێک لەگەورەترین نەتەوەبێ دەوڵەتەکانی جیهان ناسراون، کە مێژویەکی دور و درێژیان هەیە، هەر لەدەسەڵاتی سەربەخۆوە بگرە هەتا پاشایەتی و میرنشینی و نیمچە سەربەخۆی، ئەم شێوازە هەتا ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەهەم بەردەوام بوو، واتە تا ئەو سەردەمەی کە حوکمەتەکانی عوسمانی و ئێرانی …

  دکتۆر جەبار قادر لە هەوڵی تێگەیشتنماندا لەو هەموو ئاڵۆزییەی لە بارەی مووسڵەوە لە ئارادان، گەڕانەوە بۆ گرنگترین وێستگەکانی مێژووی سەرهەڵدان، پەرەسەندن و ئاڵۆزبوونی کێشەی مووسڵ لە چارەکەی یەکەمی سەدەی بیستەمدا، کارێکی پێویست و بەجێیە. بێ لێکدانەوەی ئەو پاشخانە مێژووییە ئاڵۆزە، ئەستەمە مرۆڤ لەم هەموو کەین و بەینە سەر دەربکات. …

هه‌ولێر له‌ مێژوودا هه‌ولێر یه‌كێك بوو له‌شاره‌كانی قه‌ڵه‌مڕه‌وی میرنشینی سۆران، له‌ ساڵی (1535ز) له‌ دوای كوشتنی میر( عزالدین شێر) به‌ ده‌ستی عوسمانییه‌كان له‌ سه‌رده‌می سوڵتان سلێمانی قانونی، هه‌ولێریان خسته‌‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی خۆیان،  ده‌سه‌ڵاتی شاره‌كه‌یان به‌ میر حسین به‌گی داسنی( ئێزیدی) سپارد بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێت هه‌موو قه‌ڵه‌مڕه‌وی میرنشینی سۆرانی بخاته‌ ژێر …

مەلای گەورە توانیویەتی لەژێر رۆشنایی ئایەتەكانی قورئانی پیرۆز بۆچوونی خۆی سەبارەت  بە  ژن بە شێوەیەكی جیاواز دەرببڕێت، ئه‌مه‌ بووه‌ته‌ مایه‌ی قه‌ڵسبوونی هاوچه‌رخانی حەیدەر عەبدوڵڵا مەلا محەممەدی كۆیی (1876_ 1943) ناسراو بە مەلای گەورە، زانا و دانا و شاعیر و حەكیم و ڕاڤەكاری قورئان و چاكساز و ڕەخنەگری سەردەمی خۆی. لە …

شه‌ڕى ده‌ربه‌ندى بازیان له‌ دیدى مێژووه‌وه‌ كه‌یوان ئازاد له‌ 17ى مایسى 1919، شه‌ڕێكى مێژوویی له‌ نێوان هێزه‌كانى حكوومه‌تى باشوورى كوردستان به‌ سه‌ركردایه‌تیی (شێخ مه‌حموودى نه‌مر) و هێزه‌كانى سوپاى ئینگلیز به‌ سه‌ركردایه‌تیى (جه‌نڕاڵ فریزه‌ر) له‌ ده‌ربه‌ندى بازیان ڕووی دا. له‌م شه‌ڕه‌دا سه‌ربارى ئه‌وه‌ى هێزه‌كانى كورد تێكشان، شێخ مه‌حموود حكومدارى باشوورى كوردستان …

سلێمانی لەڕوانگەی گەڕیدە ئەوروپییەكانەوە پ.د.فایەق مستەفا               لەزۆر بواردا جیاوازە وەك چۆن زۆرێك هاوڕان لەگەڵمان سەبارەت بەوەی كە سلێمانی لەنێوان شارە كوردستانییەكان و شارەكانی تری عیراقدا لەزۆر رووەوە جیاوازی ئەوتۆی هەیە، راوبۆچوونی گەڕیدە ئەوروپاییەكانیش لەسەر لێبوردەیی و خۆشەویستی و هونەرەكان و تێكەڵی نێوان پیاوان …

هۆکاری هەرەسی شۆڕشی ئەیلول 1961_1975 “ نووسین و ئاماده‌كردنی : صباح مجيد شۆڕش خاڵی گواستنەوەی ژیانی کۆمەڵایەتیە بۆ دامەزراندنی سیستمێکی تازە، یاخود گۆڕانکاری ڕیشەیی کت و پڕ، کە بە هۆکارێکی نا ئاسایی لەبارودۆخی سیاسی و کۆمەڵایەتی ڕودەدات و لە توند و تیژیش بە دور نیە، یان یان دەکرێ بوترێت شۆڕش …

ئیسماعیل تەنیا-ھانۆڤەر لەوانەیە، (ڕۆژنامەگەریی زیندان)، لە مێژووی ڕۆژنامەگەریی کوردیدا، بەتایبەتیش بۆ ساڵانی پێش(1975)دەستەواژەیەکی کەمێک نامۆ بێت، بەڵام لەسەردەمی نوێ و بەتایبەتیش لەنێوان ساڵانی (1975-1993)دا، دەستەواژەیەکە، گیانی بەرخودان و بەرگری ئەندامە چالاکەکانی(پێ. کا. کا)، ڕۆحیان بەبەردا کردو کردیانە چەمکێکی ئاشنا پێمان و لە زیندانەکانی باکوری کوردستان و تورکیادا، بۆ مانەوەی دەنگی …