بەشی مێژووی كورد

یاسین مه‌حموود عه‌زیز هه‌ندی تێبینی وه‌رگێڕله‌سه‌ر کۆکردنه‌وه‌ و نووسینی ئه‌م باسه‌ مێژوویی یه‌: ماوه‌یه‌که‌ خه‌ریک بووم به‌ کۆکردنه‌وه‌ی ئه‌م باسه ‌به‌ هیوای ئه‌وه‌ی له‌ به‌رگێکدا بڵاوی بکه‌مه‌وه. سه‌ره‌تا وه‌ک حه‌زو ئاره‌زووی خۆم، وه‌ک باسێکی مێژوویی به‌ پێویستم ده‌زانی بۆ پاراستن و نووسینه‌وه‌ی مێژووی کورد وه‌ک خزمه‌تێکی بچووک. حه‌زم له‌گه‌ڕانه‌ به‌شوێن …

ئایا بۆ کرواتیەکان کە خەڵکانێکی ئەوروپین بنەچەی خۆیان بۆ کورد و کوردستان دەگەرێننەوە؟ نووسینی سۆران حەمەڕەش   وەک مێژوونووسوسێک، هەندێک بابەت لەسەر گەڕاندنەوەی نەتەوە و خەڵکی تر بەزۆر بۆ کورد، دەبنە مایەی بێزاری بۆم و پێم وایە زۆرینەی ئەو بابەتانە هیچ خزمەتێک بە مێژووی کورد و کوردستان ناگەیەنن. بەڵام لە …

ئیبراهیم پاشای بابان .. شه‌ڕه‌كه‌ی بناری چیای شه‌نگال .. گۆڕه‌ ونه‌كه‌ی! دڵشاد عه‌زیز زاموا وا چله‌ی وه‌رزه‌ جوانه‌كه‌ی پایزه‌ و، ئێوارانی به‌رده‌ركی سه‌را جمه‌ی دێت له‌خه‌ڵكی شار و گه‌ڕیده‌ و ئاواره‌. پایز بۆ سلێمانی به‌هاره‌، چله‌ی پایزی ئه‌وێ رۆژێ بو ساڵی 1784 میرانی بابان بارگه‌ و بنه‌ و پایته‌ختیان هێنایه‌ …

مێژووی حەمامەكانی شاری سلێمانی SNN–  رێبین عومەر شاری سلێمانی وەك پایتەختی تازەی میرنشینی بابان لە ساڵی  ( 1784 ز ) لە سەردەمی میر ( برایم پاشا ) ی میرنشینی بابان دروستكرا ، سەرەتا دەسەڵاتی میرنشینی بابان لەناوچەی  قەڵاچوالان بوو لە سنوری شارباژێڕ ، پاشان بەهۆی فراوان بونو پەلكێشبونی دەسەڵاتی میرنشینەكەیان بابانیەكان نەیان توانی قەڵاچوالان …

  پەیوەندی که‌رکوک (ئیالەتی شارەزوور) لەگەڵ ئیالەتی بەغداو موسڵ لە سەردەمی عوسمانی   بـەخیتـار سـەعیـد مەحمـود… دوای ئەوەی ناوچەكانی باشووری كوردستان لە چەند ماوەیەكی جیاجیای نیوەی یەكەمی سەدەی شانزەیەمدا (دوای شەڕی چاڵدێرانی ساڵی 1514ز) بوون بە بەشێك لە ئیمپراتۆریی عوسمانی، دەسەڵاتدارانی عوسمانی زۆربەی ئەم ناوچانەیان لە چوارچێوەی‌ ویلایەتێكدا رێكخست، که‌ …

كورتەیەك لە ژیان و سەردەمی فەرمانڕەوایی سلێمان پاشای بابان(1828-1838) ‌ ‌ عومەر ئیسماعیل مارف * سلێمان كوڕی( ئەورەحمان پاشا 1789-1813ز)ی كوڕی(مەحموود پاشای یەكەم1773-1782ز)ی كوڕی(خالید پاشای یەكەم1729-1743ز)ی كوڕی(سلێمان بەبە1663-1686ز)ی كوڕی(فەقێ‌ ئەحمەدی دارەشمانە1610-1663ز)بووە، هەر چەندە هەتا ئێستا هیچ سەرچاوەیەك لەبەر دەست دا نییە، بەڵام بە دڵنیاییەوە لەبەر ئەوەی كوڕی میری بابان و …

دکتۆر جەبار قادر ئیسماعیل حەقی بابان کوڕی مستەفا زیهنی پاشایە، لە ساڵی ١٨٧٦ لە بەغدا هاتۆتە دونیاوە. باوکی ئیسماعیل حەقی مستەفا زیهنی لە بنەماڵەی میرانی بابانە و ساڵی ١٨٣٨ لە سلێمانی لەدایکبووە. دەسەڵاتی عوسمانی پاش لە ناوبردنی میرنشینی بابان، ئەندامانی بنەماڵەی میرانی بابانی پەرتەوازە کرد. هەندێکیان بۆ دورگەی کریت دوورخرانەوە، …

مێژووی ململانێ و توندوتیژی لە عێراق و کوردستان خالید هەرکیxalidherki@serben.com لەم نوسینەمدا مەبەستم نیە پاساو بۆ ئەم ئاشوب و ئالۆزیە بێنمەوە کە ئیمرۆ عیراق بە گشتی و کوردستان بە تایبەتی گرتۆتەوە، بەلکو تەنها وەبیرهێنانەوە یا ئاماژە دانێکە بە مێژووی روداوەکانی کوشتن و کوشتنکاری لە عێراق و کوردستان لە دێرزەمانەوە تا …

دابەشکردنی کوردستان لە کوێوە دەستی پێکرد؟ ‌ ‌ خالید هەرکی  مێژوی کوردستان گەلێک مێژین و کۆنە بۆ پێنج هەزار سال بەر لە زاینی دەگەرێتەوە، ئەوەی گرنگە ئەوەیە کە کورد ئەم خاکەی لە کەس داگیر نەکردوەو خۆی ئاوەدانی کردوەو بە حوکمی مێژوو خاوەندارێتی ئەم ناوەی بۆ ماوەتەوە لەم پێناوەشدا بە درێژایی …

دوا فەرمانڕەوای میرنشینی بابان ئەحمەد پاشا ‌ ‌ دوا فەرمانڕەوای میرنشینی بابان (1838-1847) عومەر ئیسماعیل مارف * ئەحمەد پاشای دوا میری بابان، بە یەكێك لە هۆشیارترین و پێشكەوتووترین كەسایەتییە سیاسی و كاربەدەستە رۆشنبیر و خەمخۆرەكانی ناو بنەماڵەی فەرمانڕەوایی بابان دادەنرێت لە مێژووی چەندین دەیەی میرنشینەكەدا. ئەحمەد كوڕە گەورەی(سلێمان پاشای چوارەم1828-1838ز)ی …