بەشی مێژووی كورد

مێژووی شەنگال   مێژووی‌ شه‌نگال دورودرێژه‌‌و بۆ هه‌زاران ساڵ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌، شه‌نگال ده‌كه‌وێته‌ ئه‌وپه‌ڕی‌ خۆرئاوای‌ كوردستانی‌ باشور، 120 كلم له‌ شاری‌ موسڵه‌وه‌ دووره‌‌و ده‌كه‌وێته‌ خۆرئاوایه‌وه‌، به‌گوێره‌ی‌ سه‌رچاوه‌ مێژوویه‌كان له‌ ساڵی‌ 1075 زاینیدا ژماره‌ی‌ دانیشتوانه‌كه‌ی‌ زیاتر له‌ 30 هه‌زار كه‌س بوون ‌و هه‌روه‌ها له‌ ساڵی‌ 1394 زاینیدا ژماره‌ی‌ خانوه‌كانی‌ زیاتر له‌ 35 …

شێواندنی مێژووی تاوانی ئەنفال و ستەم لە قوربانی و شایەتحاڵەکانی ‌ ‌ دەربارەی کتێبی جینۆسایدی کورد، تاوانی ئەنفال، ڕاستکردنەوەو بەدواداچوون عومەر محەمەد به‌شی حەوتەم و کۆتایی* ( یانزەیەم: عمر خدر مەحمەد ئەمین تەمەن 1953، پیشە كاسب، شوێنی دانیشتن سێكانیان) نەشارەزایی نوسەر لەم شایەتیدانەدا بەرونی دەردەکەوێ چونکە (سونێ) کە دەکەوێتە پشتی …

وتاری مەلامستەفای بارزانی لە کۆنفرانسی ساڵی 1967   “هیچ سەروەرییەك بەبێ‌ قیادەی حزبێكی مونەزەم ناجح نابێ‌”   بارزانی نەمر ” ئەگەر دڵی میللەت لەگەڵمان بێ‌ دوژمن هەزار جار قووەتی زیاتر بێ‌ ناتوانێ‌ بمانشكێنێ‌ ، ئەگەر میللەت لەگەڵمان نەبێ‌ وەڵاهی بەئێوە بڵێم هەزار دەفعە لەئێستا بەقووەتتر بین دەشكێین و ناتوانین نەجاحەت …

سەرەتای دەرکەوتنی ساڵنامەی کوردی نوسینی:کەیوان ئازاد (ساڵنامه‌) به‌ یه‌كێك له‌ گرنگترین پێوه‌ره‌كانی ژیان و زانینی ڕووداوه‌كانی مێژوو ئه‌ژمار كراوه‌، چونكه‌ به‌هۆى ساڵنامه‌كانه‌وه‌ ڕووداو و و ده‌قی مێژووییه‌كان پشت ئه‌ستوور كراون و هۆكاری ڕه‌سه‌نایه‌تیی ڕابردووی كۆمه‌ڵ و نه‌ته‌وه‌ و گه‌لان و ئایینه‌كانیش بوون. هه‌موو ئه‌وانه‌ش به‌و مانایه‌ بووه‌، كه‌ له‌لایه‌ك ڕووداوه‌كانی …

ڕۆڵی عەشیرەتی جاف لە مێژووی هاوچەرخی کورد دا داگیرکردنی عێراق لەلایەن بەریتانیاوە پاش بەرپابوونی جەنگی جیهانی یەکەم (1914- 1918) سەرەتایەک بوو بۆ سەردەمێکی نوێ لە داگیرکاریی ئیستعماری بەدفەڕ لە عێراقدا پاش چەندین دەیەی دوور ودرێژ لە حوکمی تاڵی عوسمانی لەم وڵاتەدا . لە ڕاستیدا وڵاتەکەمان لەژێر سێبەری ئینگلیزدا بارودۆخێکی سیاسی …

چەند لاپه‌ڕه‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ خه‌باتی‌ سـیاسی‌ كورد 1929 ‌ ‌ هێشتا هه‌زاران لاپه‌ڕه‌ لێكۆڵینه‌وه‌‌و به‌ڵگه‌نامه‌ی‌ مێژوویی‌ له‌ باره‌ی‌ كورد‌و كوردستان له‌ ئه‌رشیفی‌ وڵاتانی‌ داگیركه‌ری‌ كوردستان‌و وڵاتانی‌ دیكه‌ش هه‌ن، كه‌ كورد ده‌ستی‌ بۆ نه‌بردوون‌و خوێنده‌وارانی‌ كورد هیچیان له‌باره‌وه‌ نازانن، به‌ڵام لێره‌‌و له‌وێ‌ هه‌وڵی‌ جۆراوجۆر هه‌ن بۆ دۆزینه‌وه‌‌و هه‌ڵسه‌نگاندنی‌ ئه‌و نووسراو و …

سەرەتای هزری ناشیۆنالیزمی کوردی،گواستنەوەی کۆمەڵگەی خێڵەکی بۆ نەتەوە مەجید ساڵح مێژوونوسی بەناوبانگی ئەمریکی کارل تون جوزیف هانتلی هایز. بۆچونێکی تایبەتی هەیە سەبارەت بە گواستنەوەی کۆمەڵگەی خێڵەکی بۆ نەتەوە؛ هایز پێی وایە ئەو پرۆسەیە بە یەکێک لەم رێگایانە یان چەند دانەیەکیان پێکەوە، روو دەدات: ١. ملکەچ پێکردنی هەندێ لە خێڵەکان لە …

بۆ ره‌چه‌ڵه‌كی سه‌ربه‌خۆیی، له‌ سلێمانی دا بگه‌ڕێن فرزەند شێرکۆ سێ نمونه‌:   یه‌كه‌م. له‌ ته‌مموزی ساڵی ١٩٢١، حكومه‌تی كاتیی عێراق راپرسییه‌كی رێكخست و ئه‌میر فه‌یسه‌ڵی پاڵاوت تا بكرێته‌ شای ده‌وڵه‌تی عه‌ره‌بیی عێراق. ئه‌نجامی راپرسییه‌كه‌ به‌وه‌ شكایه‌وه‌ كه‌ رێژه‌ی (٪٩٦)ی خه‌ڵك ده‌نگیان پێ دا. له‌ هه‌ولێر و موسڵ، زۆرینه‌ی خه‌ڵك ده‌نگیان …

شێخ مەحمودی حەفید – مەلیکی کوردستان د.کەمال مەزھەر دامەزرێنەری یەکەمین حکومەتی کوردستان و قارەمانی شەڕی دەربەندی بازیان، شێخ مەحمودی حەفید کوڕی شێخ سەعیدی کوڕی شێخ محەمەدە بچکۆلەی کوڕی حاجی کاک ئەحمەدی شێخ-ە. ساڵی ١٨٨١ لە سلێمانی لەو بنەماڵە ئایینییە بەناوبانگە لەدایکبووە، دوای ھەرەسھێنانی میرنشینی بابان دەسەڵاتی ئایینی‌و کۆمەڵایەتی‌و سیاسی کوردستانی …

شارستانیەتی دەوڵەتی ماد بەشی چوارەم نوسینی:کەیوان ئازاد ماده‌كان به‌ یه‌كێك له‌و كۆمه‌ڵ و پێكهاتانه‌ی قۆناغی مێژووى كۆن داده‌نرێن، كه‌ له‌ ده‌وڵه‌ته‌كه‌ى خۆیاندا چه‌ندین بنه‌مای نوێی شارستانییه‌تیان چه‌سپاند، كه‌ بۆ ساڵانێكى دواتر كاریگه‌ریى خۆیان نه‌ك هه‌ر له‌سه‌ر خاكى كوردستان و دانیشتوانه‌كه‌ی به‌جێ هێشت، به‌ڵكو بوونه‌ چه‌ندین بنه‌مای به‌هێزی هه‌ریه‌ك له‌ ده‌وڵه‌تانى …