Home / بەشی مێژووی كورد (page 12)

بەشی مێژووی كورد

تایبه‌ته‌ به‌ مێژووی كورد

چه‌ند لایه‌نێکی مێژوویی و ئابووری و کۆمه‌ڵایه‌تی و یاسایی پاشانشینی ئه‌ڕاپخا (که‌رکوک) له‌ نێوان ساڵانی ۱٥۰۰-۱۳٤۰ ب.ز

به‌شی یه‌که‌م  د. ئاسۆس محه‌‌مه‌د‌ مه‌لا قادر  سه‌رچاوه‌ سه‌ره‌کیه‌کانی نووسینه‌وه‌ی مێژووی ئه‌ڕاپخا (که‌رکوک) له‌ نێوان ساڵانی ۱٥۰۰- ۱۳٤. ب.ز بریتین له‌و ده‌قه‌ مێخیانه‌ی‌ به‌ زمانی ئه‌که‌دی (بابلی ناوه‌ڕاست)  نووسراون   .زمانی ئه‌م ده‌قانه‌ کاریگه‌ریه‌کی ڕاستوخۆی شێوه‌زاری ناوچه‌که‌یان پێوه‌ دیاره‌ و کاریگه‌ری زمانی ئاخێوه‌رانی ناوچه‌که‌یان له‌سه‌ره‌، که‌ به‌ زمانی خوری دواون. ئه‌م ده‌قانه‌ به‌شێوه‌یه‌کی سه‌ره‌کی له‌ …

Read More »

کارەساتی قەڵای دمدم

  ئێمە دەزانین بەر لە داهێنانی نووسین مرۆڤەکان چیرۆک و ڕووداوەکانیان زارەو زار بۆ یەکدی دەگێڕایەوە، نەوەی هاوچەرخی ڕووداوەکە بۆ نەوەکانیان و ئەوانیش بۆ نەوەی دواتر، ئیدی دەماو دەم بۆ ماوەیەکی درێژ بیرەوەری ڕووداوە گرنگەکانیان لە فەوتان دەپاراست، بۆ ئەم مەبەستەش ڕووداوەکانیان تێکەڵ بە بەیت و گۆرانی و ئاوازە فۆلکلۆریە …

Read More »

مێژووی زمانی كوردی

وەرگێڕان: شاهین كه‌ریمی پێناسه‌ كاتێ باس له‌ زمانی كوردی ده‌كرێ، مه‌به‌ست ئه‌و زمانه‌یه‌ كه‌ كورده‌كان هه‌نووكه‌ قسه‌ی پێ ده‌كه‌ن. هه‌ندێ له‌ زمانناسان و ڕۆژهه‌ڵات ناسان كه‌ هۆگری زمانی كوردی بوون، زانیاری زۆریان چ به‌ شێوه‌ی گشتی یان تایبه‌تی نوسیوه‌ و وتویانه‌ : كوردی له‌ زومڕه‌ی زمانه‌ هێند و ئۆوروپاییه‌كانه‌ و …

Read More »

مێژووی‌ جینۆسایدی‌ باكووری‌ كوردستان

حه‌سه‌ن مه‌لا له‌م شیكاریه‌ هه‌وڵده‌ین له‌لایه‌نی‌ و یاسای‌ و سیاسی‌ و مێژووی‌ به‌شێك له‌ پاوانخوازی و داگیركاری‌ ده‌ڵه‌تی‌ عوسمانی‌ ده‌وێنێ‌ و توركیای‌ ئه‌مرۆ، ئه‌و سته‌مكاری‌ و جینۆسایدانی‌ به‌ ئه‌نجامی‌ گه‌یاندوه‌ له‌ ڕابردوودا باسی لێوه‌ بكه‌ین. جینۆساید به‌پێی‌ یاسا بۆ یه‌كه‌م جار له‌ ساڵی‌ 1933 بۆ یه‌كه‌م جار له‌ لایه‌ن دادوه‌ری‌ …

Read More »

عیماد عەبدوسەلام: دروستنەبوونی شار،یەكێكە لە هۆكارە سەرەكییەكانی نەنووسینەوەی مێژووی كوردستان

ئامادەكردنی: كوردستانی نوێ‌ مێژوونووسی بەناوبانگی عیراقیی عیماد عەبدوسەلام رەوف، پێیوابوو یەكێك لەهۆكارە زۆر دیارەكانی نەنووسینەوەی مێژووی كوردو كوردستان لەمێژووی دووری كوردستان، نەبوون یان دروستنەبوونی شار بووە لەكوردستان، چونكە بەقسەی ئەو شار دەرەنجامی پێشكەوتنی كۆمەڵگایەو مێژووش لەشار دەنووسرێتەوە. د. عیماد عەبدوسەلام رەوف سیمینارێكی لەژێر ناونیشانی (كوردو مێژوو نوسینەوە) لە كتێبخانەی تەفسیر …

Read More »

بۆچی مێژووی كورد لەلایەن خۆیەوە نەنووسراوەتەوە؟

دڵشاد تاڵەبانی زۆربەی میللەتان لە كۆنەوە مێژووی خۆیان نووسیوەتەوە، تەنانەت ئەوانەش كە ئێستا نەماون، وەك ئاشوری، بابلی، سۆمەری، فارسەكان، میللەتانی هیندوستان، فیرعەونییەكان، یۆنانی و رۆمانەكان. هەمووان رووداوە گەورەكانیان تۆمار كردووە، تەنها كورد نەبێت كە مێژووی دیار نییە، سەرەڕای ئەوەی دەیان ملیۆنە و لەهەموو رووداوە گرنگەكانی ناوچەكەدا لە كۆنەوە بەشداربوون و …

Read More »

ڕەچەڵەک و ناکۆکییەکانیان مێژووی بارزان لە بەڵگەنامەكانی عوسمانیدا بڵاوكرایەوە

ناس كورد- چەند ڕۆژی ڕابردوو كتێبی “مێژووی بارزان له‌ شێخ عبدولسلامی یه‌كه‌م تا كۆتایی ژیانی شێخ عبدولسلامی دووه‌م له‌ ژێر رۆشنایی به‌ڵگه‌نامه‌كانی ده‌وڵه‌تی عوسمانیدا” لە نووسینی دیدار عوسمان لە قۆناغی دكتۆرای بەشی مێژوو بڵاوكرایەوە، ئەمەی خوارەوە گوزەرێكە بەناوەڕۆكی ئەو كتێبە بەڵگەنامەییەدا.  وێستگە بەراییەكانی مێژووی بارزان  یه‌كێك له‌ وێستگه‌كانی مێژووی كورد …

Read More »

پەیوەندی کوردو جولەکە لە مێژووی دێرینی کوردستاندا

فاتیح عەبدوڵڵا شوانی توێژەر لە مێژووی دێرین، خوێندکاری دکتۆرا لە زانکۆی (ئیرلانگن-نۆرمبێرگ)/ ئەڵمانیا لە لێکۆڵینەوەیەکی وردو زانستیدا دەردەکەوێت: لە مێژووی دێرینی کوردستاندا گەلێک نەتەوەی جیاواز بە ئایین و بیروباوەڕی جیاوازەوە دەرکەوتوون. لێرەدا دەتوانرێت بەسێ کۆمەڵە دابنرێن. یەکەم: هەندێک لەو گەلانە بەشێوەی ئاشتیانە وەک کۆچەری و گەڕان بەدوای لەوەڕگاو شوێنی باشتر بۆ …

Read More »

خويندنەوەيەكى تر سەبارەت بە نــــەخشە هەڵكۆڵراوەكەى قزقەپــان

‌ه. دكتۆر ج.ج.كامیرۆن لە دانشگای شیكاگۆ وا دەبینێ كە گۆڕی قزقەپان بۆ سەردەمێكی دواتر لە گۆڕی كوڕو كچ دەگەڕێتەوە16 ئەمەی دواییان گۆڕێكی بەردینی تری نزیك قزقەپانە دەكەوێتە باكووری خۆرهەڵاتی گەورە دێ لەناوچەی بازیان، كە ناوبراو بۆ سەردەمی مادەكانی دەباتەوە هەروەكو دەڵێت: لەوانەیە گۆڕی فراوەرتیسی باوكی (كەیخوسرەو) بێت كە هیرۆدۆتس لەبارەیەوە …

Read More »

جینۆسایدی ئەرمەن و  گرتنی مار بە دەستی كورد

عەلی مەحمود محەمەد لە لایەكەوە دەیانەوێت  زۆرینەی  سوارەی حەمیدییە بكەنە كوردو لەوێوە تاوانی كۆمەڵكوژی ئەرمەنیەكان بەسەریدا ساغ بكەنەوە 1, واتە مارەكە بەدەستی كورد بگرن, لە لایەكی دیكەوە كەوتونەتە هۆنینەوەی مێژوویەك كە تا ئێستا بۆ ئێمە نەزانراو بوو, سێ سەدە دوای نووسینەوەی شەرەفنامە1596- 1597, كۆمەڵێك تاوانی گەورە, دەجار بە ئەندازەی ئەنفال, …

Read More »