نووسینی چـــرا ئەو بەرەبەیانەی بنەماڵەی شا بە دەنگی تۆپ و فڕۆکە لەخەو ڕابوون ئایا ١٤ـی تەممووز شۆڕش بوو یان کودەتا؟ کارەکتەرە سەرەکیەکانی شۆڕشەکە: ھۆکاری شۆڕشەکە میکانیزمی شۆڕشەکە ئەنجامی شۆڕشەکە شۆڕش و پەیوەندی بە گەلی کورد چواردەی تەممووزی لە شیعرێکی شێخ نووری شێخ ساڵدا سەرچاوەکان فەلسەفەی شۆڕشی ١٤ـی تەممووز ١٤ـی تەمووز، …
Read More »باشووری كوردستان لە كاتی دوورخستنەوەی شێخ مەحمود و سەرهەڵدانی چالاكی توركەكان بە سەرۆكایەتی ئۆزدەمیر پاشا 1919- 1922
نووسینی: ئەحمەد باوەڕ زانكۆی گەرمیان – كۆلێژی پەروەردە لەو ماوەیە بەدواوە كە شێخ مەحمودی رێبەری كوردانی باشووری كوردستان، بەرەو دادگاییكردن و دواتر ژیانی بەندی و تاراوگە دوورخرایەوە، هاوكات لەگەڵ ئەوەشدا، هەلومەرجێكی نوێ و بارودۆخێكی نوێ، لە كوردستان و ناوچەكەدا بەچڕی سەرچاوەیگرت، هەرلە دەستێوەرردانی توركە كەمالییەكان بۆ نێو كاروباری باشووری كوردستان …
Read More »کورد لەنامەکانی میس بێڵ-دا
محەمەد حەمەساڵح تۆفیق – لەئینگلیزییەوە کردویەتی بەکوردی بەشی دوهەم/ نامەکانی ساڵانی 1922 تا کۆتایی 1925 19ى كانوونى دووەمى 1922 … هەموو شتەكانی تر زۆر بە ئاسایی دەڕۆن، بێجگە لە سنوورەكانی باكووری ڕۆژهەڵات كەوا توركەكان زیاتر مایەی سەرئێشە و ماندوێتین. لە ئێستادا ئێمە دوو هێرشی بچووكمان لەلایەن كوردەكانەوە كراوەتە سەر بە فیت …
Read More »محەمەد ئەمین ئاغای هەمەوەند یەكەم قائمقامی قەزای چەمچەماڵ
نووسین و ئامادەكرنی: وەهاب حەسیب محەمەد دەستپێك: خوداداد باپیرە گەورەی هۆزی هەمەوەندە، ئەو دەروێشی شێخی هەنگەژاڵی ناوچەی شلێری پێنجوێن بووە، دواتر شێخ كردویەتی بە كوڕی خۆیی و بەرهەمی ئەو خزمایەتییە چوار كوڕی ڵێكەوتۆتەوە، چەلەبی برا گەورەیان بووە و نەوەكانی شۆرەتتیان بە گزادە ڕۆیشتووە، بەگزادەكان بۆ ماوەیەكی زۆر سەرتۆپ و براگەورەی هۆزی …
Read More »كوردناسیی ڕووسی لە چەند تێزێكی زانستیدا
نووسینی: ئامانج نازم بیجان یەكەم: (كوردستانی ئێران لە سیاسەتی یەكێتی سۆڤییەت لە نیوەی دووەمی 1930 و 1940), تێزی دكتۆرا-كاندیداتی ناووكی (ماگۆمێدخانۆڤ ڤیكتۆر ماگۆمێدوڤیچ)ـە, بە سەرپەرشتی پڕۆفیسۆر دكتۆر (ئۆریشێڤ. ئا.ب) نووسراوە و لە ساڵی (2015) پێشكەشی زانكۆی دەوڵەتیی ئێڵێتس-بەناوی (ی.ئا. بونین) كراوە, لە هەمان ساڵدا گفتوگۆی لە بارەوە كراوە و …
Read More »بنەماڵەی کوردانی ‘قەیمەری’
یوسف نوری قەیمەریەکان’ لە خانەدانانی کوردن ، لە ناوچەکانی “جەزیرە”وە تا دەشتەکانی “موسڵ” نیشتەجێ بوون، زۆربەی مێژوونووسان بنەچەیان دەگەرێنەوە بۆ کوردانی “هەکاری”، ناوەکەشیان لە قەڵای “قەیمەر”ەوە هاتووە. لە سەردەمی ‘ئەییوبیەکان’دا باسی ‘قەیمەریەکان’ کراوە. دادوەر و مێژوونووسی کورد (ئیبن خەلکان) لە کتێبی _وفيات الأعيان_ باسی لێوەکردوون و زۆرێك لە شازادەکانی ناساندووە، …
Read More »سەلاحەدینی ئەیوبی لە تێڕوانینی كەسایەتی و مێژوونوسانی جیهان
ئامادەكردنی/ یەكدل عەدنان محەمەدئەمین قوتابی بەشی مێژوو قوناغی سێیەم زانكوی سۆران لە بارەی بنەچەی ئەیوبیەكان، مێژوونوسان كۆكن لەسەر ئەوەی كە بنەچەی ئەیوبیەكان دەگەڕێتەوە بۆ شاری(دوین) ئەم شارە دەكەوێتە وڵاتی ئازەربێجان، ئەیوبیەكان بەڕەچەڵەك ڕیشەیان دەگەڕێتەوە بۆ تیرەی ڕەوادی، ڕەوادیەكان تیرەیەكن لە هۆزی هەزبانی كە هوزێكی گەورەی كوردە. “ئیبن خەلەكان”دەڵێ : زانایەكی …
Read More »كوردانی سودان، مێژوویەكی ون و ناوێكی درەوشاوە
نووسینی/ فەرید دڵشاد لە هەفتەیەكە گرژییەكان لە نێوان جەنەڕاڵ عەبدولفەتاح بورهان فەرماندەی گشتیی هێزە چەكدارەكانی سودان و جەنەڕاڵ محەمەد حەمدان ناسراو بە حمێدتی فەرماندەی هێزی پشتیوانیی خێرا، بۆ شەڕێكی خوێناوی گۆڕاوە، بەپێی ئامارەكانی رێكخراوی تەندروستیی جیهانی، تائێستا لەو شەڕەدا زیاتر لە 400 كەس كوژراون و سەروو (3500) كەسی دیكە برینداربوون. …
Read More »بێتواتەی خۆشناوەتی لەسەرچاوە میێژووییەکان لەسەردەمی تورک و ئینگلیزەکاندا
ئامادەکردنی:غریب زاهیر غریب مینۆرسکی باسی پێکهاتەو بارودۆخی کوردەکان دەکات لە پێش جەنگی جیهانیەوە دەڵێت:”لەڕووی باری کۆمەڵایەتی یەوە بەشێوەیەکی گشتی کوردەکان لە سیستەمی عەشیرەتگەری پێکهاتوون، بەشێوەیەکی گشتیش عەشیرەت لە دووبەش پێکهاتووە، بەشی یەکەمییان ئاغاو دەرەبەگەکانن هەروەها خاوەنی زەوی و دەست و پێوەندەکانیان، بەشی دووەمیان جوتیارەکانن، واتە مسکێنەکان(1)، عەشیرەت لە کوردستاندا لە(بەرە)یان(تیرە) …
Read More »كاریگەرییەكانی ئاگر لە بواری بیناسازی لە وڵاتی دووڕوبار
رفیق رسول صوفی/ ماستەر لە شوێنەواری کۆن بەكارهێنانی ئاگر لە لایەن مرۆڤەوە یەكێك بوو لەو جیاكەرەوانەی كە مرۆڤی لە تەواوی گیاندارانی تر جیا كردەوە. چونكە نزیك بوونەوە لە ئاگر و بەكارهێنانی بۆ بوارەكانی ژیانی رۆژانە پێویستی بە ژیرییەكی سەروی ژیری ئاژەل هەبوو، هەر بۆیەش زۆربەی هەرە زۆری ئاژەل لە ئاگر …
Read More »