Home / بەشی مێژووی كورد / مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد (page 12)

مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

میساقی میللی تورك چییە؟

چۆمان تەقیەدین  مستەفا کەمال (ئەتا تورک) (1938_1923ز) سەرۆک کۆماری تورکیا، کە هێشتا ژەنەڕاڵ بوو لە سوپای دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانی، لە شاری ئەیستانبوڵی پایتەختی دەوڵەتی خەلافەتی عوسمانیەوە ڕەوانەی ڕۆژهەڵاتی ئەنادۆڵۆ کرا وکو پشکێنەری گشتی لەشکری سێیەم بۆ جێگیر کردنی ئاسایش و چەک کردیان. بە پێی ئەو میساقە تورکیا هەرێمی باشووری کوردستان …

Read More »

شۆڕشی گەورەی کوردانی ئیلام ناسراو بە شۆڕشی (ڕەنو).

      نووسینی Hussain Melkîşanî Bilbas کورد لە سەدەی بیستەمدا تەنیا لە بازنەی سەرهەڵدان – شکست – سەرهەڵدان دا خولاوەتەوە. سەدەیەک پڕاوپڕ لە سەرهەڵدان و شکست و سەرهەڵدانەوە. هەرچەندە ئەم سەدەیە لە روانگەیەکەوە وەک سەدەی ڕزگاریی گەلانی بندەست دەناسرێت و زۆربەی گەلانی ژێردەستەی جیهان توانیان لەم سەدەیەدا سەربەخۆیی و …

Read More »

کێشەی کورد ئەوەیە کە مێژوو وەک چیرۆک ئەگێڕێتەوە نەک وەک بابەتێکی سودوەرگرتن

مێژوو: بریتییە لەگێڕانەوەو نووسینەوەی ئەوەی لەرابردووا ڕوویاوە، لێکۆڵینەوە لەسەر هۆکاری رووداوەکە، لێکدانەوەو شرۆڤەکردن‌و بەستنەوەی بەکات‌و سەردەمی خۆیەوە، بەراوردکردنی لەگەڵ ئێستا‌و پێشبینیکردن بۆ داهاتوو، هەر لێکۆڵینەوەو قسەکردنێک لەسەر مێژوو بەهزرو بیرکردنەوە بنووسرێتەوە، بایەخی زانستیی نابێت. لەڕوانگەی پێناسەی مێژووەوە کە شرۆڤەو لێکدانەوەی سەردەمی خۆیەتی‌و بەستنەوەی بەئێستاوەو پێشبینیکردن بۆ داهاتووش، بۆیە بەگرنگی ئەزانم …

Read More »

شۆرشی ئه‌یلول له‌ ململانێی هه‌ریمایه‌تی و سه‌رچاوه‌ داراییه‌كانی

شۆڕشی‌ ئه‌یلول هیچ جیاوازییه‌كی نه‌بوو له‌گه‌ڵ شۆرشه‌كانی پیشخۆی چونكه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای عه‌شایه‌ری دامه‌زرابوو ، هه‌ر عه‌شره‌تێك پارێزگاری‌ له‌ ناوچه‌كانی‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی‌ خۆیان ده‌كرد‌و به‌رپه‌رچی‌ هه‌ر هێرشێكیان ده‌دایه‌وه‌ كه‌له‌لایه‌ن سوپای‌ عێراقه‌وه‌ بكرایه‌ته‌ سه‌ریان، مه‌لا مسته‌فا سه‌رپه‌رشتی شۆرشی ده‌كرد به‌ڵام شۆرش خاوه‌نی سه‌ركردایه‌تییه‌كی یه‌كگرتوو نه‌بوو نه‌خشه‌ رێگایه‌كی ستراتیژییان نه‌بوو فه‌رمانده‌ مه‌یدانیه‌كانیش به‌ …

Read More »

کارەساتی قەڵای دمدم

  ئێمە دەزانین بەر لە داهێنانی نووسین مرۆڤەکان چیرۆک و ڕووداوەکانیان زارەو زار بۆ یەکدی دەگێڕایەوە، نەوەی هاوچەرخی ڕووداوەکە بۆ نەوەکانیان و ئەوانیش بۆ نەوەی دواتر، ئیدی دەماو دەم بۆ ماوەیەکی درێژ بیرەوەری ڕووداوە گرنگەکانیان لە فەوتان دەپاراست، بۆ ئەم مەبەستەش ڕووداوەکانیان تێکەڵ بە بەیت و گۆرانی و ئاوازە فۆلکلۆریە …

Read More »

مێژووی زمانی كوردی

وەرگێڕان: شاهین كه‌ریمی پێناسه‌ كاتێ باس له‌ زمانی كوردی ده‌كرێ، مه‌به‌ست ئه‌و زمانه‌یه‌ كه‌ كورده‌كان هه‌نووكه‌ قسه‌ی پێ ده‌كه‌ن. هه‌ندێ له‌ زمانناسان و ڕۆژهه‌ڵات ناسان كه‌ هۆگری زمانی كوردی بوون، زانیاری زۆریان چ به‌ شێوه‌ی گشتی یان تایبه‌تی نوسیوه‌ و وتویانه‌ : كوردی له‌ زومڕه‌ی زمانه‌ هێند و ئۆوروپاییه‌كانه‌ و …

Read More »

مێژووی‌ جینۆسایدی‌ باكووری‌ كوردستان

حه‌سه‌ن مه‌لا له‌م شیكاریه‌ هه‌وڵده‌ین له‌لایه‌نی‌ و یاسای‌ و سیاسی‌ و مێژووی‌ به‌شێك له‌ پاوانخوازی و داگیركاری‌ ده‌ڵه‌تی‌ عوسمانی‌ ده‌وێنێ‌ و توركیای‌ ئه‌مرۆ، ئه‌و سته‌مكاری‌ و جینۆسایدانی‌ به‌ ئه‌نجامی‌ گه‌یاندوه‌ له‌ ڕابردوودا باسی لێوه‌ بكه‌ین. جینۆساید به‌پێی‌ یاسا بۆ یه‌كه‌م جار له‌ ساڵی‌ 1933 بۆ یه‌كه‌م جار له‌ لایه‌ن دادوه‌ری‌ …

Read More »

ڕەچەڵەک و ناکۆکییەکانیان مێژووی بارزان لە بەڵگەنامەكانی عوسمانیدا بڵاوكرایەوە

ناس كورد- چەند ڕۆژی ڕابردوو كتێبی “مێژووی بارزان له‌ شێخ عبدولسلامی یه‌كه‌م تا كۆتایی ژیانی شێخ عبدولسلامی دووه‌م له‌ ژێر رۆشنایی به‌ڵگه‌نامه‌كانی ده‌وڵه‌تی عوسمانیدا” لە نووسینی دیدار عوسمان لە قۆناغی دكتۆرای بەشی مێژوو بڵاوكرایەوە، ئەمەی خوارەوە گوزەرێكە بەناوەڕۆكی ئەو كتێبە بەڵگەنامەییەدا.  وێستگە بەراییەكانی مێژووی بارزان  یه‌كێك له‌ وێستگه‌كانی مێژووی كورد …

Read More »

جینۆسایدی ئەرمەن و  گرتنی مار بە دەستی كورد

عەلی مەحمود محەمەد لە لایەكەوە دەیانەوێت  زۆرینەی  سوارەی حەمیدییە بكەنە كوردو لەوێوە تاوانی كۆمەڵكوژی ئەرمەنیەكان بەسەریدا ساغ بكەنەوە 1, واتە مارەكە بەدەستی كورد بگرن, لە لایەكی دیكەوە كەوتونەتە هۆنینەوەی مێژوویەك كە تا ئێستا بۆ ئێمە نەزانراو بوو, سێ سەدە دوای نووسینەوەی شەرەفنامە1596- 1597, كۆمەڵێك تاوانی گەورە, دەجار بە ئەندازەی ئەنفال, …

Read More »

سابیر بەگ یەکێک لە سمبولەکانی شۆڕشی شێخ مەحموود ‏۱۸۹۳ — ۱۹۲۷

‏ نوسینی: مامۆستا عەبدولقادر شکاک ۲۱ ئازار / ۲۰۱۹ لەناو هەموو شۆڕشەکانی گەلانی ڕزگاریخوازدا زۆر ڕوویداوە کە ڕۆڵ و پێگەی هەندێک لە سەرکردە و فەرماندەکان لە دوای سەرکەوتن یان بە پێچەوانەوە وەک خۆی هەقی پێنەدراوە ، ڕەنگە لە شۆڕشی فەرەنسی ( ۱۷۸۹ – ۱۷۹۹ ) دا کۆمەڵێک وەک سەربازی وون …

Read More »