مێژووى جیهان

د. فەوزی ڕەشید محەمەد بەرزنجی(١٩٣١-٢٠١١) وه‌رگێرانی موحمه‌د وه‌سمان بەشی حەوتەم ودوایی (چاخە مێژووییەکان بە دەرکەوتنی نووسین لە ٣٢٠٠ پ.ز لەسەردەستی سۆمەریەکان دەستپێدەکەن) ھاوسەرگیریی کاتی و ھاوسەرگیريی چێژخوازی لە سرووشتی ئەم ھاوسەرگیریە دەردەکەوێت ،کە ئەو سەردەم ،لەلایەن ژنانی چینی دەوڵەمەند و دەستەڵاتدارەوە کراوە و ئەو ئاماژە مێژووییانەی کە بۆمان دەردەخەن کە …

ایـــمــان ســەبــری شــوکــری/زانکـۆی ســۆران -بــەشــی مێـژوو -قــۆنـاغــی چــوارەم جەنگی عــێراق و کـــوێــت جەنگێک بوو کە لەلایەن هاوپەیمانانەوە ئەنجامدرا دژی عێراق و دەسەڵاتی ڕژێمی بەعس کە سەرۆکەکەی سەدام حسێن بوو، لەم جەنگەدا ٣٥ وڵاتی هاوپەیمان یەکیانگرت و دژی داگیرکردنی کوەیت و زیادەڕەوییەکانی عێراق وەستانەوە کە لە ٢/٨/١٩٩٠ دا هێرشیکردبووە سەر کوەیت …

‎شهرام نەجات احمد‎خوێندکاری زانکۆی سۆران ‎بێ گومان هیچ گفتوگۆیەک لە بارەی جەنگی ساردەوە بەبئ باسکردنی جەنگی دووەمی جیهانی ئەنجام نادرێت، چونکە ئەم جەنگە لە مێژووی مرۆڤایەتی دا بە گەورەترین و کارەساتبارترین ڕووداوی مێژوو هەژمار دەکرێت، بۆیە لە دوای کۆتایی هاتنی جەنگی دووەمی جیهان، لە نیوەی دووەمی سەدەی بیستەم دیارترین شت …

‎بەفرین ستار‎قوتابی قوناغی چوار-زانکۆی سۆران-بەشی مێژوو ‎کودەتای بەکر سدقی بە یەکەمین کودەتا دادەنرێت لە عێراق و لەسەر ئاستی ڕوژهەڵاتی ناوەراست،بەکر سدقیی لەلایەکەوە لە ڕێگەی حیکمەت سلێمان و گروپی( ئەهالی)هاندەدرا بەشداری لەو کودەتایە بکات لایەکی تریش تەماحی بەکر سدقی کە هەوڵی نوێکردنەوە فراوانکردنی سوپای عێراقی دەدا بەڵام وەزارەتی یاسین هاشمی) ڕێگر …

طارق احمد علی ، خویندكاری ماستەر لەبەشی مێژوو پێشەكی           بەشێكی گرنگی مێژووی هەموو كۆمەڵگاكانن لەزۆربەی كارەكانی پیاوان بەشداری دەكەن لەڕێكخست و بەرێوبردنی كۆمەڵگا ژنانی قاجاریش بەشێكی گرنگی مێژووی ئەو سەردەمەن لەسەرەتاكانی دەسەڵاتی قاجارەكاندا دۆخی ژنان نالەبارودژوار بووە بەڵام دواتر دوای كرانەوەی كۆمەڵگای قاجاری پلەبە پلە بارودۆخیان ڕووی لەباشی كردووە …

لێکۆڵینەوەی: جێفری ئۆستلەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق کورتەیەک پرسی جینۆساید و مێژووی هندییە ئەمریکییەکان مشتومڕی زۆر لەخۆدەگرێت. گەلێ لە نووسەران وایدەبینن کە کۆچپێکردن و ڕاگواستنی بێئامانی دانیشتووانی ڕەسەنی هەردوو کیشوەری ئەمریکا لە پاش ساڵی ١٤٩٢ حاڵەتێکی ڕوون و ئاشکرای جینۆسایدە، بەڵام نووسەرانی تر جەخت لەسەر ئەوە دەکەنەوە کەوا ڕەفتاری …

لێکۆڵینەوەی: جێفری ئوستلەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق جەنگی 1776 – 1815 لەبەر ئەوەی ژمارەیەکی زۆر لە هندییەکان بەردەوام ئەو داواکارییەیان ڕەتدەکردەوە کە دەستبەرداری زەوییەکانیان ببن و لەبەر ئەوەی ئەمریکییەکانیش بڕیاریان دابوو هەرچۆنێک بووە دەست بەسەر ئەو زەوییانەدا بگرن، بۆیە ویلایەتە یەکگرتووەکان جەنگێکی بەردەوامی هەڵگیرساندبوو دژ بە هندییەکان. ڕاستییەکەی ئەمریکا …

ڕاگەیاندنی وەزارەتی دەرەوەی چین، ساڵی٢٠٢٢ لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق زاراوەی “جینۆساید”، کە لە وشەی یۆنانیی کۆن genos (ڕەگەز، نەتەوە یان خێڵ) و لاتینی caedere (“کوشتن، لەناوچوون”) دروستکراوە، بۆ یەکەمجار لەلایەن ڕافایل لێمکین، زانای یاسایی پۆڵەندی –  جوولەکە، لە کتێبەکەیدا لە ساڵی ١٩٤٤یدا “حوکمڕانیی میحوەر لە ئەوروپای داگیرکراودا  Axis Rule …

هه‌ڵكه‌وت محمد پشده‌ری بیردۆزەکەی داروین بۆ دەرکەوتن و پەرەسەندنی زیندەوەران بەردی بناغەی زانستی زیندەوەرزانییە. بەشێکی گرنگی بەڵگەکانی پاڵپشتی بیردۆزەکەن، ئەو زیندەوەرە بەبەردبووانەن چەند سەد ملیۆن ساڵیک لەمەوبەر ژیاون. بەڵام بەبەردبووی ٥٣٠ ملیۆن ساڵ و پێشتر ڕووبەڕووی بیردۆزەکەی داروین دەبنەوە و داروین لیکدانەوەیەکی پەسەندی بۆی نییە. زیندەوەری ئاڵۆز (واتا فرە خانە) …

‎نیهاد عەزیز سەعید‎قۆناغی چوار-بەشی مێژوو‎زانكۆی سۆران‎پێشەکی :‎پێشەکی : لە بوارەکانی مێژوو و زانستی سیاسیدا، شۆڕش بریتییە لە گۆڕانکارییەکی ڕیشەیی لە نەزمی دامەزراودا، بەزۆری حکومەتی دامەزراو و دامەزراوە کۆمەڵایەتییەکان. بە شێوەیەکی ئاسایی شۆڕشەکان شێوەی بزووتنەوە ڕێکخراوەکان وەردەگرن کە ئامانجیان کاریگەریی گۆڕانکارییە- گۆڕانی ئابووری، گۆڕانکاری تەکنەلۆژی، گۆڕانکاری سیاسی، یان گۆڕانکاری کۆمەڵایەتی. ‎شۆڕشی …