پێشڕەو ئیسماعیل عارف دانیشتوانی باکور و ناوهندی نیوهدوڕگهی عهرهبی له سهدهی حهوتهمی زاینی دا له جولهکه و کریستیانی یهك خواپهرست (مۆنۆتیست) و چهندخوایی پهرستهکان (پۆڵیتیست) پێك هاتبو. جولهکه و عهرهبه کریستیانه یهك خواپهرستهکان لهپاڵ عهرهبه چهندخوایی پهرستهکان دا به ئاشتیانه لەپاڵ یەکدا دهژیان. پهیوهندی دایشتوانی نیوهدوڕگهی عهرهبی لهسهر بنهمای ئاینهکان دیاری نهکرابو …
Read More »ڕۆڵی عیمادەدین و نورەدین زەنگی لە شەڕی خاچیەكاندا
نووسینی: دكتۆر ئاراس فەریق زەینەڵ بە دەركەوتنی عیمادەدین زەنگی دەسەڵاتداری موسڵ، كە ئەتابەگی تورك بوو، سەردەمێكی نوێ دەست پێدەكاتو تیایدا موسڵمانەكان سەردەكەون بەسەر خاچیەكاندا، عیمادەدین حوكمڕانی ناوچەیەكی دەكرد، كە لە حەلەبو حەرانو موسڵ پێكهاتبوو، لە ناوچەی موسڵ دەوڵەتی زەنگی دامەزراند، لە ساڵی (539 ك/ 1144ز) عیمادەدین شاری ڕەهای ڕزگاركرد (1)لە …
Read More »((جەنگ و فتوحاتەكانی سەردەمی دەوڵەتی عەبباسی)) (فەتحی عمووریە _ ملازگرد _ زەلاقە _ حطین _ عەین جالووت)
((جەنگ و فتوحاتەكانی سەردەمی دەوڵەتی عەبباسی)) (فەتحی عمووریە _ ملازگرد _ زەلاقە _ حطین _ عەین جالووت) نووسینی: محمد سعید موسی وەرگێڕانی: نهاد جلال جبیب الله (فەتحی عمووریە) _فەتحەكە لەساڵی(223) ی كۆچیدا بوو. _جەنگەكە لەنێون موسڵمانەكان بەسەركردایەتی خەلیفە موعتەصەم ونێوان ڕۆمدا بوو بەسەركردایەتی ئیمپراتۆر توفیلی كوڕی میخائیل. هۆكارەكەی بریتی بوو …
Read More »مەرجی وەزیری لە سەردەمی عەبباس و سەلجووقیدا
مەرجی وەزیری لە سەردەمی عەبباس و سەلجووقیدا وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله سیفەتەكانی وەزیری خەلیفەی عەبباسی: خەلیفەكانی بەنی عەبباس زۆر لەسەر ئەوە سوور بوون كە بۆ هەڵبژاردنی وەزیرەكانیان پابەندی هەندێ سیفات بن، جا كەسێ كە خوازیاری گەیشتن بە پایەی وەزارەت بێ دەبوو هەندێ سیفەتی تێدا بێت لەوانە: ڕاستگۆیی و …
Read More »دادوەوری ( التحكیم) نێوان ئیمامی عەلی و موعاویەی كوڕی ئەبوو سوفیان( ڕەزای خوایان لێبێت)
دادوەوری ( التحكیم) نێوان ئیمامی عەلی و موعاویەی كوڕی ئەبوو سوفیان( ڕەزای خوایان لێبێت) نووسنی:پرۆفیسۆر دكتۆر عبدالشافی محمحد عبداللطیف وەرگێڕانی : نهاد جلال حبیب الله دادوەری (التحكیم) خەڵك بەدەست جەنگ و زۆری كوژرانەوە بێزاربوون، ئەگەر لەوە زیاتر بەردەوام بووایە چی ڕوویدەدا؟ بۆیە لێرەوە بیرۆكەی بەرز كردنەوەی قورئانەكان و داوای …
Read More »عومەری كوڕی عبدولعەزیز(99-101ك)
عومەری كوڕی عبدولعەزیز(99-101ك) نووسنی: پرۆفیسۆر دكتۆر عبدالشافی محمحد عبداللطیف وەرگێڕانی : نهاد جلال حبیب الله عومەری كوڕی عەبدولعەزیزی كوڕی مەڕوانی كوڕی حەكەمی كوڕی ئەبولعاصی كوڕی ئومەییەیە، دایكی ئوم عاصمی كچی عاصمی كوڕی عومەری خەتتابە، لە مەدینە منەوەرە لەدایك بووە، ڕاجیاوازی هەیە لەسەر ساڵی لەدایك بوونی(59ك،61ك،62ك)(1) ، زەهەبی چەند سیفەتێكی بەرز …
Read More »بزوتنەوەكەی موختاری سەقەفی
بزوتنەوەكەی موختاری سەقەفی نووسينى: پڕۆفیسۆر دكتۆر عبدالشافی محمد عبداللطیف وەرگێڕانی: نهاد جلال حبیب الله پاش مردنی یەزیدی كوڕی موعاویە لە ساڵی 64ك.د موختاری كوڕی ئەبو عوبەیدەی كوڕی مەسعودی پەقەفی لەسەر شانۆی ڕووداوەكان دەركەوت، ئەم كەسە بوو یەكێك بوو لە كەسە دیارەكانی ناو سەردەمی ئومەوی كە بۆ ڕۆڵی خۆی تێدەكۆشاو هەوڵیدەدا …
Read More »سەردەمی خیلافەتی عەبدورەحمان ناصر
سەردەمی خیلافەتی عەبدورەحمان ناصر نووسينى: نياز نجيب محمد عەبدوڕەحمانی سێ یەم ڕەچەڵەكی دەگەڕێتەوە سەر بنەماڵەی بەنی ئومیە لە ڕۆژهەڵاتی ئیسلامی، بەم جۆرە عەبدوڕەحمانی كوڕی عەبدوڵای كوڕی محمدی كوڕی عەبدوڕەحمانی كوڕی حەكەمی كوڕی هیشامی كوڕی عبدوڕەحمانی داخلی كوڕی معاوییەی كوڕی هیشامی كوڕی عەبدولمەلیكی كوڕی مەروانە.(1) دایكی عەبدوڕەحمان ناسر كەنیزەكێكی ئیسپانی بووە …
Read More »ئەلجەزەری (Al jazari)
ئەلجەزەری (Al jazari) – زانای گەورەی کورد و یەکەم داهێنەری ڕۆبۆت لە مێژووی زانستدا – ئەلجەزەری (بە عەرەبی: الجزري) ناوی تەواوی (بدیع الزمان ئەبولعز کوڕی ئیسماعیل کوڕی ڕەزاز)(لە سەدەی ١٢دا ژیاوە) [١]ناسراو بە (ئەلجەزەری) زانایەکی کوردی[٢][٣] موسوڵمانی بیرکاریزانی: زانا و داهێنەر و ئەندازیاری میکانیکی و پیشەگەر و هونەرمەند …
Read More »پێغهمبهری ئیسلام له ئهورووپای سهدهی نۆزده
فازل قهرهداغی (خانمی ماركیز وتی): (…) ڤیلفۆر؛ ئێستا ئهوهم دهموت كه بۆناپارتییهكان (شوێنكهوتووانی ناپلیۆن) نه ئهو قهناعهتو باوهڕهی ئێمهیان ههبووهو نه ئهو دڵگهرمیو لێبڕانهی ئێمه. (ڤیلفۆر وهڵامی دایهوه): ئای، خانم، ئهوان بهلای كهمهوه شتێكیان ههبووه كه جێی ههموو ئهو شتانه بگرێتهوه، ئهویش دهمارگیرییه. ناپلیۆن موحهممهدی رۆژئاوایه. ناپلیۆن بۆ ههموو ئهو …
Read More »