گەرمیان حەسەن شۆڕشی زەنج لە ناوەڕاستی سەدەی سێیەمی کۆچی و سەدەی نۆی زاینی(255-270کۆچی)دەرکەوت و هۆکارەکانی سەرهەڵدانی نزیک بوو لە ئابووری و کۆمەڵایەتی نەک سیاسی، بە لەبەرچاوگرتنی ئەو دۆخە دژوارەی کە تێیدا دەژیان لەو سەردەمە. شۆڕش وردە وردە دەستی کرد بە بڵاوبوونەوە، تا درێژبوویەوە و فراوانبوون تا ئەو ناوچەیەی گرتەوە کە …
Read More »ڕۆڵی بنەماڵەی بەرمەکی پێش دەسەڵاتی هارونەڕەشید.
گەرمیان حەسەن هێزە شۆڕشگێڕەکانی عەباسی لە ساڵی ١٣٢ک/٧٤٩ ز چوونە ناو کوفە و ئەبو سەلەمەی خەلال وەک وەزیری بنەماڵەی محەمەد دەستنیشان کرا، بەڵام ئەبو سەلەمە بەدوای گواستنەوەی خەلافەتدا بوو بۆ عەلەوییەکان، بەم هۆیەشەوە ئەبولعەباس سەفاحی خەلیفە لەناویبرد. خالید کوڕی بەرمەک لەو دەمانەدا لە کوفە بەشداری بەیعەتی ئەبو عەباسی کرد و …
Read More »رێبازە فیکرییەکانی ئێرانی سەردەمی عەباسییەکان بە جەخت کردنەوە لە سەر قیرمەتی و ئیسماعیلییەکان
ئیسماعیل مەحموودی مانیا رەزایی پوختە: جگە لە دەسەڵاتی ئالی بوویەی شێعە مەزهەب (٤٤٧-٣٣١) و بە رەچەڵەک ئێرانی، دەتوانین ئەم سەردەمە بە سەردەمی زاڵبوونی تورک و دەسەڵاتدارییەتی تورکە سوننە مەزهەبەکان ناوببەین. غەزنەویەکان (٤٣١-٣٥١)، سەلجووقیەکان(٥٩٠-٤٣١)، خارەزمشاهیان (٦٢٨-٤٩٠) و مەغۆل (٧٥٨-٦٢٨) دەسەڵاتگەلێکی بێگانە بوون کە دەسەڵاتداری پانتایی جوغرافیایی ئێرانی سەردەمی عەباسییان دەکرد. بۆ …
Read More »پەیمان شکێنی جوولەکەکانی مەدینە بەرانبەر پێغەمبەری خواﷺ
{بنی قینقاع، بنی النضير، بنی القریظە} بەنموونە ئامادەکردنی: ئەحمەد سەباح بەشی یەکەم: بنی قینقاع کاتێک پێغەمبەرﷺ کۆچی کرد بۆ مەدینە هەوڵیدا بە ئاشتی و تەبایی ژیانی لەگەڵ جوولەکەکان بەرسەر بەرێ، موسوڵمانەکان هیچ کاتێک بیریان لەوە نەدەکردەوە لەگەڵ جوولەکەکان تێک بچن و پەیمان بشکێنن و لەوڵات دەریان بکەن، پەیمانێکیش لە …
Read More »بیرۆكهی دامهزراندن و ڕێكخستنه سهربازییهكانی سوپای ئینكشاری له دهوڵهتی عوسمانی
د. فاخر عالی / زانكۆی سۆران بهشی مێژوو Fakhir.mirkhan@soran.edu.iq لەگەڵ دەست بەکاربوون و هاتنە سەر دەسەڵاتی، ئورخان غازی كوڕی عوسمان (1324 – 1362) بیری له دامەزراندنی سوپایەکی بههێز کردۆتهوه، له سهرهتادا پێكهاتهی سوپا و هێزی عوسمانی لهو توركانه پێكهاتبوو كه له ناوچهكانی ئهنادۆڵدا نیشتهجێ ببوون، ئهو هێزهش تهنها له كاتی …
Read More »پەیوەندیەکانی نێوان دەوڵەتی عوسمانی و محمد عەلی پاشا
عەلی حەسەن محمد ڕەشیدخوێندکاری ماستەر:مێژووی نوێی هاوچەرخزانکۆی ڕاپەڕین پێشەکیلەدوای جێهێشتنی میسر،لەلایەن فەرەنساوە،بارودۆخی سیاسی میسر لە ئاڵۆزیدا بوو،ئەم دۆخە یارمەتیدەر بوو بۆ دەرکەوتنی کەسایەتیەک بەناوی(محەمەد عەلی پاشا)،کەلەلایەن خەڵکی میسرەوە پشتگیری لێ دەکرا،هەرچەندە بەڕەگەز عەرەب نەبوو،،دەوڵەتی عوسمانی بەدانانی محمد عەلی ڕازی نەبوو بەڵام بەناچاری کردی بە والی میسر،محمد عەلی کۆمەڵێک چاکسازی گرنگی …
Read More »سوڵتان سلێمانی قانونی فراوانخوازیەکانی لە ئەوروپا
داهات ئەیوب ئەحمەدقوتابی قۆناغی چوار لە بەشی مێژووی زانكۆی سۆران سوڵتان سلێمانی قانونی فراوانخوازیەکانی لە ئەوروپادوای مردنی سوڵتان سەلیمی باوکی سوڵتان سلێمانی قانونی لە ساڵی١٥٢٠دەسەڵاتی گرتە دەست ئەمسەردەمە بە زێرینترین سەردەم لە دەوڵەتی عوسمانی دادەنرێ ،چونکە لەو سەردەمەدا دەوڵەتی عوسمانی گەیشتە لوتکەی فراوانخوازی،بەڵام دوای مردنی دەوڵەتی عوسمانی بەرەو لاوازی هەنگاو …
Read More »سوڵتان عبدالحمید هەڵوێستەیەکی مێژویی
ئەوکاتەی دامەزرێنەری بزوتنەوەی زایۆنیزمتیۆدۆر هێرتزل) لەگەڵ ( ئیمانویل قەرەسو) چاویان بە جەنابی سوڵتان عبد الحمیدی سوڵتانی دەوڵەتی عوسمانی ئەکەوێپێشنیاری بۆ ئەکەن کە بڕی “سێسەد ملیۆن لیرەی عوسمانی” قەرز بدەنەوە بۆ دەوڵەتی عوسمانی کە ئەوکاتە دەوڵەت قەرزدار بوو بەو بڕە پارەیە ، لەبەرامبەر ئەوەی سوڵتان عبدالحمید بەشێک لە فەلەستین بدا پێیان …
Read More »( ئیسماعیلی سوننە مەزهەبی حەنەفییان لە باوەش گرت و لە هەنگاریا نیشتەجێ بوون و یاقوت الحماوی چاوی پێیان کەوت! )
ئەم مەزهەبەی موسڵمانانی (الباشقرد)له هەنگاریا (896-1301ز) ژیاون، و لەلایەن پاشا مەسیحییەکانەوە تووشی فشار و تیرۆر بوون، بەتایبەت لە سەردەمی شا لادیسلاسی یەکەم.. تا سەدەی نۆی زایینی / سێیەمی کۆچی موسڵمانان پەیوەندییەکانی نێوان فەرەنسا و ئیتالیایان پچڕاندبوو، و هەموو گەرووەکانی چیایەکانی ئەلبیان داگیرکردبوو، بۆیە تێپەڕبوونی خەڵک بەهۆی مۆڵەتی ئەوانەوە بوو. لە …
Read More »مێژووی خشت لە عێراق و میزۆپۆتامیا – گەشتێکی دوور و درێژ لە ئاشورەوە
خشتی سورەوکراو یەکێکە لە بەهێزترین و تەمەدرێژترن کەرەستەکانی بیناسازی، کە هەندێک جار وەک بەردی دەستکرد ئاماژەی بۆ دەکرێت، لە نزیکی 4000 ساڵ پێش زایین-ەوە بەکار هاتووە. خشتی وشککراو لە بەر خۆر ، مێژوویەکی هەیە کە لە خشتی سورەوکراو دوورودرێژترە، هەروەها پێکهاتەیەکی زیادەی لە بایندەری میکانیکی وەک کا هەیە. [1] “دووبارە …
Read More »