سەروەر پێنجوێنی دەقە یەهودیەكان، لە ناوچەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست و وڵاتانی سەر دەریای ناوەڕاست كاریگەریی زۆریان لەسەر بیری ئایینی و (هیستۆریۆگرافیا) و ئەدەبیاتی مێژویی دوای خۆیان بەجێ هێشتوە، بە شێوەیەك ئەو مێژوە كولتوریەی كە ئەو دەقە یەهودیانە تۆماریان كردوە لە بیری ئایینی و ئەدەبیاتی مێژویی كولتوری ناوچەكەدا بوەتە بنەڕەت و بنچینەی …
Read More »بزووتنهوهیهكی ئاینی و كۆمهڵایهتی جیاوازتر له بزووتنهوهكانی دیكه
پەیسەر پرێس ههر میلـلهتێك له ژێر دهستی زوڵم و ستهم بچهوسێنرنهوه، ههموو ڕێگاكان دهگرنه بهر تاوهكو سهربهخۆ و ئازادی بهدهست بهێنن. له سهرهتاكانی سهدهی ڕابردوودا له ههرێمی كوردستان بزووتنهوهیهكی ناودار له دهڤهری سلێمانی سهریههڵدا. ئهم بزووتنهوهیه بزووتنهوهی (ههقه) یان (حهقه) بوو. لێكدانهوهیهكی ڕاستهقینهی پێویستی به پیاچوونهوهی سۆفیگهری بیروباوهڕو ئایدیای باتینییهكان. …
Read More »ئاڵاكهی پێغهمبهرصلی الله علیه وسلم چۆن كهوته دهست عوسمانیهكان؟
ئاڵاكهی پێغهمبهرصلی الله علیه وسلم چۆن كهوته دهست عوسمانیهكان؟ Kamaran Kurdewar پێغهمبهر صلی الله علیه وسلم لهژیانی سهركردایهتیدا بۆ دهوڵهتهكهی سیستهمی ئاڵای فرهڕهنگی بهكارهێناوه كه هێمای سینهفراوانی و مانای فره ڕهنگی و فره ئامانجی لهخۆ ههڵدهگرێت ئهو سیستهمهی له سهدهی 21دا زۆرێك له پارته ناودارهكان له ووڵاتانی پێشكهوتوو پهیڕهوی دهكهن …
Read More »کلێسا یان کاتهدرائیهی نۆتردام
کلێسا یان کاتهدرائیهی نۆتردام ئا:چۆمان تهقێدین ئەم کلێسایه یان کاتهدرائیهیهلهساڵی(1160ز)بیرۆکهی دورستکردنی دانراوه لهلایهن مهترانی شاری پاریس مهتران مۆریس دی سوللی لهسهر پاشماوهی کلێسایهکی کۆنی ڕۆمانی لەشارەدوورگەی سانت لویس کە ئەڕوانێتەسەر ڕوویاری سین لەناو شاری پاریسی پایتەختی فەرەنسا لەهەرێمی پاریسی سەر ناوچەی ئێل دۆ فرانس.دورست کردنی کلێسا یان کاتەدرائیەی نۆتردام لهساڵی(1163ز)دهستکرا …
Read More »هۆزی چۆڵمەکی چۆن لە مەزهەبی کاکەیی یەوە بون بە مەزهەبی سونی
سەیدەکان میری سور لە مەزهەبی کاکەیی هێرشیان کردە سەر هۆزی چۆڵمەکی لە سەرەتای نیوەی یەکەمی سەدەی بیستەم چونکە سەید پلەی یەکەمە لە ڕێبازی کاکەیی لەبەر ئەوە نابێت پلەی عام واتە مورید بەڕویان بوەستێت بۆیە کێشە لە نێوانیاندا ڕوویدا بوە هۆی کوشتنی دوو پیاوی مەزن لە هۆزی چۆڵمەکی بەناوی دەروێش …
Read More »بیروباوەڕ و مەزهەب و ئایینزاكانی زەردەشتییەت:
هامنۆ هەورامی بیروباوەڕ گەورەترین و گرنگترین چەمك و پێناساندنی هەموو ئایدۆلۆژیایەك و ئایینێكە كە پێی بناسرێتەوە و مۆركێكی تایبەت لەسەر شوێنكەوتووەكانی بەجێ بهێڵێت. ئایینی زەردەشتی یەكێك بووە لەو ئایینانەی بە درێژایی مێژوو لە بواری بیڕوباوەڕ و چۆنیەتی لێكدانەوە بۆی گۆڕانكاری بنەڕەتی لێ پەیدا بووە و وای لێهاتووە كە گرۆ و …
Read More »ئایا زەردەشت پێغەمبەر بووە، ئایا ئاڤێستاش کتێبى ئاسمانیە؟
هەڵبەست على محمدامین ئایا لاهوتناسەکان زەردەشتیان بە کارێکتەرێکى ئەفسوناوى داناوە، یاخود بە کارەکتەرێکى ڕاستەقینە؟ ئایا زەردەشت پێغەمبەرێک بووە، یاخود تەنها شوێنکەوتەى ئایینى هیندۆسى بووە؟ واتە: نوێگەرى ئەم ڕێبازە بووە بە دیدگایەکى نوێ، یان زەردەشت فەیلەسوفێک بووە و خاوەنی فەلسەفەی تایبەت بەخۆی بووە؟ ئایا زەردەشت هیچ ئاماژەیەکى داوە بەوەى کە پێغەمبەرێکە، …
Read More »گوشتاسب: کلیلی بڵاوبوونەوەی زەردەشتییەت
دیدار عوسمان زریان ئهحمهد چو یک چند سالان برآمد برین درختی پدید آمد اندر زمین در ایوان گشتاسپ بر سوی کاخ درختی گشن بود بسیار شاخ همه برگ وی پند و بارش خرد کسی کو خرد پرورد کی مرد خـجستـه پی و نـام او زردهـشــت که …
Read More »هاوسـەرگـیریـی، مـاڵ و مــوڵــک و گــۆڕینـى ئــاییـن لــە نێــوان زەردەشتییــەکــان: لە ساسانییە کۆنەکانەوە بۆ ئیسلامى ئێران
وەرگێڕانى: ڕزگار قاسم محمود Touraj Daryaee University of California, Irvine پێشەکى: ئەم لێکۆڵینەوەیە باس لە کاریگەرى (xwēdōdah) واتا هاوسەرگیریی لەنێوان هاوخوێنەکان، کە ڕێگە پێدراو بوو لە نێو نەریتەکانى زەردەشتى لەناو خەڵکدا لەکاتى گفتوگۆ ئاینییەکان، و ڕازیکردن لەسەر گۆڕینى ئاین لە (Ērānšahr) (600- 800 زاینى). من باوەڕم وایە ئەو لایەنگیریکردنە بۆ …
Read More »پێگەی تاووس لە ئایینی ئێزدی
ئوسامە حەسیب گەیشتن بە ئەنجامێکی تەواو دەربارەی پێگەی تاووس لە ئایینی ئێزدی کارێکی ئاسان نیە و ناتوانرێ ئەنجامی تەواو دیاری بکرێ، بەجۆرێک ڕەنگە بەشێک لە ئێزدیەکان خۆشیان تەواو لەبارەیەوە وەڵامێکی ڕەهایان نەبێت، بەهۆی ئەوەی تا ئێستا زۆرێک لە بنەما و پیرۆزیەکانی ئایینەکە بەنهێنی هێشتراوەتەوە، ڕەنگە هۆکاری ئەو بەنهێنی هێشتنەوەیە بگەڕێتەوە …
Read More »