نووسینی: ئامانج نازم بیجان خوێندكاری دكتۆرا–ڕووسیا(شاری ڤارۆنێژ) زانكۆی دەولَەتی  ڤارۆنێژ–كۆلێجی مێژوو یەكەم: (كورتەیەك لە ژیان و قۆناغەكانی خوێندنی):-          ناوی تەواوی جەبار قادر غەفور زەندە، ساڵی ١٩٥١ لە ئاوایی یەنگیجەی سەر بە ناحیەی داقوق (ئێستا قەزایە) لە پارێزگای كەركوك هاتووەتە دونیاوە. خوێندنی سەرەتایی لە ئاواییەکانی چەورکە و یەنگیجە تەواوکردووە و, …

تیمێک لە مێژووناسەکان شوێنەواری دیوارێکی دوو هەزار و ٧٠٠ ساڵەیان لە پارێزگای کرماشان دۆزیوەتەوە کە ١١٥ کیلۆمەتری تا ئێستا ئاشکرا بووە. دیوارێکی ٢٧٠٠ ساڵە لە ڕۆژئاوای پارێزگای کرماشان دۆزراوەتەوە کە پانیەکەی چوار مەتر و بەرزاییەکەی سێ مەترە، تا ئێستا بە درێژایی ١١٥ کم لەم دیوارە ئاشکرا بووە. مێژووناسەکان ئەم دیوارە …

چۆمان تەقیەدین بنه‌ماڵه‌ی عه‌له‌وی (مه‌حمه‌دعه‌لی پاشا) ‌بنه‌ماڵەیەکی به‌ناوبانگ و ده‌سه‌ڵاتداری وڵاتی میسر بوون کە له‌ نێوان ساڵانی (1805-1953ز)دا بووە ، ‌ڕه‌چه‌ڵه‌کیان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سه‌رکه‌سایه‌تیەکی کوردی ئامه‌د (دیاربه‌کر) له ‌باکووری کوردستان ‌به ‌ناوی ئیبراهیم ئاغا‌ ئه‌بو حه‌سه‌ن کوڕی سه‌یفه‌دین عه‌لی کوڕی سالار له‌ خانه‌وادەیەکی به ‌ڕه‌چه‌ڵه‌ک کوردی خۆرهه‌ڵاتی کوردستان بووه‌ که …

نووسینی: ئامانج نازم بیجان (3-7-2019) خوێندكاری دكتۆرا–ڕووسیا(شاری ڤارۆنێژ) زانكۆی حكومی ڤارۆنێژ–كۆلێجی مێژوو یەكەم: كورتەیەك لە ژیان و قۆناغەكانی خوێندنی:- ناوی تەواوی یاسین كوڕی حاجی خالدی مەلا حەسەنی مەلا مارفە و, نەوەی (ابن الحاج) ی ئالانی سەردەشتییە. هەرچەندە لە دوو سەرچاوەی جیاوازدا, نازناوی (یاسین ڕەوەند) هاتووە و, لە چەند بەرهەمێكی خۆی …

لە مێژووی هاوچەرخی كورددا چەند ئاڵایەك وەك نیشانە و ئاڵای جوڵانەوەی سیاسی كوردستان نمایشكراوە. لانیكەم دیارترینیان ئاڵاكەی شێخ مەحمود، ئاڵاكەی شۆڕشی ئارارات و خۆییبوون، ئاڵای كۆماری مەهاباد و ئاڵای هەرێمی كوردستان. ئاڵای ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان كە لە پەرلەمانی كوردستانەوە دەنگی لەسەردراوە، نزیكترین و بگرە تەنها لە تیشكی خۆرەكەدا نەبێت، هەمان …

رێناس نەورۆزی ئاڵا چییە و چۆن سەریهەڵداوە؟ ئاڵا نیشانە و ناسنامەی نەتەوە و هەبوونی گەلانە، ئەمرِۆ هەموو گەل نەتەوەیەکی خاوەن وڵاتی سەربەخۆ و بێ وڵات خاوەن ئاڵای تایبەت بەخۆیانن، رێکخراوی نەتەوە یەککگرتووەکان و پارت و رێکخراوە سیاسیەکانی جیهان و دام و دەزگا فەرهەنگی و ئابوورییەکان و شارەوانیەکان و زانستگاکان و …

پەیسەر پرێس هەر چەندە تا ئێستا ئەوە یەكلایی نەبوەتەوە كە یەكەم كەس یان یەكەم میللەت و وڵات ئاڵای بەكارهێنابێت یان بەرزكردبێتەوە كێ یەو كەی بووە، بەڵام ئەگەر سەیرێكی مێژوو بكەین دەبینین زۆرینەی تیرەو هۆزە كۆنەكان ئاڵای خۆیان هەبوەو لەو رێگەیەوە تیرەو هۆز یان نەتەوەیەك لە یەكێكی تر جیاكراوەتەوە. ئەو پارچە …

   شوێنەوارەكانی سەردەمی فەرمانڕەوایی میرنشینی بابان شوێنەوارەكانی سەردەمی فەرمانڕەوایی میرنشینی بابان لەبەردەم هەڕەشەی داڕوخانو لەناوچووندان! لەمێژووی چەندین سەدەی نەتەوەی كورددا، میرنشینی بابان بەیەكێك لەدیارترین و بەهێزترین دەسەڵاتەكانی فەرمانڕەوایی لەباشووری كوردستان دادەنرێت و لاپەڕەیەكی گەش و پرشنگداری تۆماركردوە، چونكە بەهۆی لێهاتوویی و بیرتیژی میرو پاشاكانیان و بەپشتیوانی هێزێكی ئازاو چاونەترسی سەربازییەوە، …

ئا: بارام سوبحی كاربه‌ده‌ستێكی‌ ئینگلیز پێیوایه‌ كورد بێجگه‌ له‌قودره‌ت له‌هیچ شتێك ناگا، راشیده‌گه‌یه‌نێت هه‌ر حكومه‌تێكی‌ عێراقی‌ كه‌ بیه‌وێ‌ رێز له‌خۆی‌ بگرێ‌، پێویسته‌ حیساب بۆ ئه‌وه‌ بكا كه‌ نابێ‌ به‌هیچ جۆرێك كه‌ركوك له‌سه‌ر كوردستان حیساب بكرێ‌. مێژونوسێكی‌ كوردیش ده‌ڵێت: كورده‌كان پێیانوایه‌ ئه‌گه‌ر بیر له‌دواڕۆژی‌ خۆیان بكه‌نه‌وه‌ ترسنۆك ده‌بن، بۆیه‌ قه‌ت بیر …

كاتێك 1914جەنگی یەکەمی جیهانی  هاتە پێشەوە، لە ژێر ئاگری تۆپەکاندا وڵاتان تووانەوە و سەرلەنوێ نەخشەکێشرانەوە، دەسەڵاتدارەكان داڕمان و هی نوێ دروست بوونەوە، لە میراتی ئیمپراتۆرێتی عوسمانی چەندین دەوڵەت کەوتەوە، هێڵە سەرەکییەکانیان   لە پەخشی هەموو دەنگوباسە کاندا دەبینرێت شەقڵ و شێوە نوێکەیان، حەتمی نەبوو، بەڵکو ئەوە سیاسەتکار و جەنەڕاڵەکان، دیبلۆماتکاران …