Home / مێژووى جیهان (page 19)

مێژووى جیهان

تایبه‌ت به‌ مێژووی جیهان

ژەهرخواركردن لە مێژوی شۆڕشی كوردیدا، مێژووی یەكێتی بەنمونە

ژەهرخواركردن لە مێژوی شۆڕشی كوردیدا، مێژووی یەكێتی بەنمونە هێمن باقر ڕۆژنامەنوس و مامۆستای زانكۆ زەرنیخ چییە؟ ناوەكەی دیكەی پادشای ژەهرەكانە، كۆنترین مادەی ژەهراوییە كە لە مێژووی مرۆڤایەتیدا بەكارهاتبێت بۆ كوشتن‌و لەناوبردن. زەرنیخ مادەیەكی كیمیاییەو ڕەمزەكەی (A3)یە، ئەم مادەیە بەچەندین جۆری جیاواز لە سروشتدا بوونی هەیە، ترسناكترین جۆریشی كە لەتاوانی سیاسیدا …

Read More »

لۆمه‌ى “سایكس – پیكۆ” مه‌كه‌ن له‌سه‌ر پشێوییه‌كانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست

لۆمه‌ى “سایكس – پیكۆ” مه‌كه‌ن له‌سه‌ر پشێوییه‌كانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست ناوه‌ندی میلله‌ت بۆ توێژینه‌وه‌ سه‌رچاوه‌: فۆڕن پۆڵسى وه‌رگێڕانى ابراهیم احمد حسین سه‌د ساڵ به‌سه‌ر رێككه‌وتننامه‌ى “سایكس – پیكۆ”دا تێپه‌ڕیوه‌ و له‌ئێستادا چاودێران و رۆژنامه‌نووسان شرۆڤه‌كارانى خۆرهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست باس له‌ كۆتاییهاتنى رێككه‌وتننامه‌كه‌ ده‌كه‌ن، به‌رپرسیارێتى ئه‌و بابه‌ته‌ش ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆى په‌یامنێرى رۆژنامه‌ى ئیندپێندنت “پاتریك …

Read More »

چەرچڵ، پاڵەوانی جەنگ یان تاوانباری جەنگ

چەرچڵ، پاڵەوانی جەنگ یان تاوانباری جەنگ نوسینی عەلی ئەدیب ـ رۆژنامەنووسی نیۆیۆرک تایمز و مامۆستای زانکۆی نیویۆرک و: لوقمان فەتاح پەیکەری وینستۆن چەرچل لەبەردەم ئەنجومەنی گشتی بەریتانیا دانراوە بۆ بەرز ڕاگرتنی یادی یەکێک لە گرنگترین سەرکردە بەریتانییەکان بە درێژایی مێژوو، ئەم پاڵەوانە بەریتانییە کە ڕوبەڕوو بووەوە لەگەڵ نازییە دڕندە و دڵرەق …

Read More »

سەددام چەند ژنی هێناوەو ئەوكچەی عودەی هاوسەرگیری لەگەڵ كرد كێ‌ بوو

سەددام چەند ژنی هێناوەو ئەوكچەی عودەی هاوسەرگیری لەگەڵ كرد كێ‌ بوو ئاراس عوسمان (بەشی دووەم) ساڵی 1980 و دەستپێكردنی حوكمی تاكرەوەی سەدام حسێن بەسەر گەلی عێراقدا وەك سەرۆك كۆمار هاتە ئاراوەو هەربۆیە دەستەواژەی ئەلئەیام ئەلتەویلە (بە پاڵەوانكردنی سەددام)كرا بەبەریدا، هەر لەو سەرەتایەوە سەددام دەیویست وا لەخەڵك و میللەتانی عەرەب و …

Read More »

مێژووی دۆزینەوەی چا و چاخواردنەوە

چا یەک لە کۆنترین خواردنەوەی جیهانە و مێژووەکەی بۆ نزیکەی پێنج هەزار ساڵ بەر لە ئێستا دەگەڕێتەوە. بەگوێرەی ئوستورەی کۆن (ئەفسانە – Legend) بەو شێوەی خوارەوە باس لە دۆزینەوەی چا کرایە: ئیمراتۆری چین Shen Nong  (2852 – 2737 پێش زایین)، زانایەکی گەورە و بە باوکی مێدیسنی چینی بەناوبانگە. ئەو شارەزایی …

Read More »

هاچێپسوت..یه‌كه‌م ژن له‌ شوێنی پیاوان بوو به‌ فیرعه‌ونی میسڕ

وشە – په‌یام محه‌مه‌د زنجیره‌ی فیرعه‌ونه‌كانی میسڕ له‌ باوكه‌وه‌ بۆ كوڕ ماوه‌ته‌وه‌، به‌ڵام هاچیپسوت تاكه‌ ئافره‌ت بوو كه‌ وه‌ك فیرعه‌ونێكی پیاو ده‌سه‌ڵاتی میسڕی كۆنی گرته‌ ده‌ست و ماوه‌ی 22 ساڵ حوكمڕانی ته‌واوی وڵاته‌كه‌ی به‌ سه‌ركه‌وتووی و گه‌شه‌پێدانی ته‌واوه‌ كرد، ئه‌مه‌یش له‌لایه‌ن ئه‌ندامانی تری خانه‌واده‌ی فیرعه‌ونه‌كانه‌وه‌ به‌ توندی ڕه‌ت ده‌كرایه‌وه‌، بۆیه‌ هه‌وڵیان …

Read More »

دوایین لێكۆڵینه‌وه‌ی سی ئای ئه‌ی له‌گه‌ڵ سه‌دام پێش له‌ سێداره‌دانی

دوایین لێكۆڵینه‌وه‌ی سی ئای ئه‌ی له‌گه‌ڵ سه‌دام پێش له‌ سێداره‌دانی و: ئامانج نیعمەت جۆن نیكسون كارمه‌ندی ده‌زگای ناوه‌ندی سیخوڕی ئه‌مریكا له‌ نوسینگه‌ی تایبه‌تى خۆی له‌ عێراق پاش ماوه‌یه‌كی كاردنی ئاڵۆز به‌ ماندویی دانشتبوو ،ئه‌مه‌ دوای چه‌ند هه‌فته‌یه‌ك بوو له‌ بانگهێشت كردنی له‌لایه‌ن (بازی ركونگاردی) به‌ڕێوبه‌ری جێبه‌جێكاری ده‌زگای سیخوڕی ئه‌مریكا،له‌م كاته‌دا …

Read More »

ووردەکاریی ٧٢ کاتژمێری کۆتایی تەمەنی قاسملو پێش تیرۆرکردنی گفتوگۆ لەگەڵ د.کەریم پیرۆتی هاوڕێی قاسملو لە ڤیەننا

ووردەکاریی ٧٢ کاتژمێری کۆتایی تەمەنی قاسملو پێش تیرۆرکردنیگفتوگۆ لەگەڵ د.کەریم پیرۆتی هاوڕێی قاسملو لە ڤیەننا پایگاه خبرى ـ تحلیلی روژ و: ئەنوەر حسێن ١٣ی تەموز،  ٢٩ یه‌مین ساڵیادى تیرۆر كردنى یه‌كێك له‌ ڕابه‌رانى كورد بوو به‌ناوى دكتۆر عه‌بدولڕه‌حمان قاسملو، دكتۆر قاسملو له‌گه‌ڵ دوو له‌ هاوڕێكانیدا له‌ 13 ته‌موزى ساڵى 1989 …

Read More »

شـۆڕش یـان کودەتـا ؟  ١٤ی تەموز .. شه‌وێكی شوم و به‌یانیه‌كی خوێناویی

شـۆڕش یـان کودەتـا ؟١٤ی تەموز .. شه‌وێكی شوم و به‌یانیه‌كی خوێناویی دانا ساڵح محەمەد حەسەنین هەیکەل لە کتێبی (عبدالناصر والعالم) دەڵێـت رۆژی ٢٦ی تەموزی ١٩٥٨ شەخسێکی عێراقی هاتە لای جەمال عەبدولناسر سەرۆکی میسر، دیارییەکی بۆ هێنابوو لە ناو قوتویەکدا، دەیوست لەبەرچاوی ئامادەبووان بیکاتەوە، جەمال عەبدولناسر وتی ئەوە چییە .. کابرای …

Read More »

ئه‌و خوایانه‌ی هیندییه‌کان دادگاییان کردن

ئه‌و خوایانه‌ی هیندییه‌کان دادگاییان کردن چه‌ند ساڵێک به‌رله‌ئێستا سیناتۆرێکی ئه‌مریکی له‌ دادگایه‌کی ئه‌و وڵاته‌ سکاڵایه‌کی دژی خوا به‌ هۆی کاره‌ خراپه‌کانی وه‌ک مردن و وێرانی و ترسه‌وه‌ تۆمار کرد، به‌ڵام به‌ هۆی ئه‌وه‌ی خوا هیچ ناونیشانێکی نییه‌ و ناتوانرێت په‌ڕاوه‌ یاساییه‌کانی پێبگه‌یه‌نرێت، دادوه‌ر سکاڵاکه‌ی ره‌تکرده‌وه‌. له‌ هیندستان باوه‌ڕداره‌کانیان په‌یوه‌ندییه‌کی پته‌ویان …

Read More »