ناوداران

عەبدولمەجید لوتفی نووسەری گەورەی کوردی بە عەرەبی نووس عەبدولمەجید لوتفی کوڕی عومەر کوڕی عەبدولڕەحمان کوڕی محەمەد لە رۆژی 1905.06.30دا لە شاری خانەقین لە بنەماڵەی “خەڵووزی” لەدایکبووه. ناوی ئەو بنەماڵەیان لە ئمانی عەرەبی بووەتە “خلوصی”، چونکە ئەوانە بە “خەڵووزی”، واتا خەڵووز فرۆش ناسراون، باوکی لە جەنگی یەکەمی جیهانیدا شەهید کراوه، ئەمیش …

سه‌ڵا‌حه‌دینی ئه‌یوبی یه‌كێكه له هه‌ر گرنگترین كه‌سایه‌تییه‌‌كانی مێژووی ئیسلام. له‌سه‌ده‌ی دوانزهه‌مینی زایینی سه‌ركردایه‌تی ڕزگاركردنی ماڵی پیرۆز كرد، ئه‌ویش پاش ئه‌وه‌ی به‌زه‌بری هێز له‌ژێر چنگی خاچپه‌رسته‌كان ده‌ریهێنا و چه‌ندین داهێنان و چاكسازی و بیناسازی له هه‌ریه‌ك له‌میسر و وڵاتی شامدا ئه‌نجامدا. سه‌ڵاحه‌دین یوسف كوڕی ئه‌یوب كوڕی شازی كوڕی مه‌روانه، كوردێكی موسوڵمانه …

ئامادةكردنى :م. جمال محمد أمين ئيبن خلدون مێژونووس و پەروەركاري بەناوبانگي ئيسلامي ئيبن خەلدون كە هەرگيز ناتوانرێت شوێنپەنجەكاني لەو بووارە گرنگانەي ژياندا فەرامۆش بكرێت. زانا عبدالرحمن موحەمەد كوڕي خەلدون لە ساڵي (1332) ز لە تونس لەدايك بووە و لە بنەچەدا سەر بە بنەماڵەي كندەي عەرەبين. ئيبن خەلدون هەر لە منداڵيەوە …

مه‌لای گه‌وره‌ ئا: ئاری عه‌بدوڵڵا مه‌لای گه‌وره‌ ناوی ته‌واوی (مه‌لا محه‌مه‌د كوڕی حاجی مه‌لا عه‌بدوڵڵای جه‌لیزاده)، به‌ مه‌لای گه‌وره‌ ناسراوه‌. له‌نێوانی ساڵی )1876 تاكو 1943( ژیاوه‌. ‌مه‌لای گه‌وره زانایه‌كی ئایینی چاكسازو شاعیرێكی لێهاتووی بوو، ژیانێكی پڕ له‌ خه‌بات و به‌رهه‌می زانستی و وێژه‌یی به‌سه‌ر برد و هه‌ڵویستێكی ڕاست و دروستی …

ئامادەكردنی :خەلیل عەبدولڵا ئەگەرچی مێجەر سۆن  بەناوی غولام حسێن شیرازی لە وڵاتی ئێمە وەك جاسوسێك وێنا كراوە‌و باسی كراوە، بەڵام ئەو یەكێكە لە‌و رۆژهەڵاتناس‌و گەڕیدانەی كەخزمەتێكی گەورەی بەبوارەكانی ئەدەب‌و رۆژنامه‌نوسی و خوێندن‌و كەلتوری  كوردی كردووە. ئیلی بانستەر  سۆن كە بەمێجەر سۆن ناسراوە لە رۆژی 16ی ئابی 1881 لە ئامێزی خێزانێكی …

داناز عەبدولڕەحمان عادیلە خانم (دانیشتوو لە ناوەڕاستدا) لە ھەڵەبجە (کۆبونەوەی لەگەڵ ماژۆر سوان (مێجەرسۆن) ساڵی ١٩١٩) خاتوو عادیلە خانم (١٨٥٩-١٩٢٤) ئافرەتی دەسەڵاتدار و کارگێری ھۆزی جاف و ھاوسەری عوسمان پاشای جاف و کچی عەبدولقادر بەگی ساحێبقڕان و دایکی ئەحمەد موختار جاف و تاھیر بەگی جاف دوو شاعیری ناودار بووە. ئینگلیزیەکان …

داناز عەبدولڕەحمان میر جەلادەت بەدرخان (٢٦ی نیسانی ١٨٩٣-١٩٥١) سیاسەتمەدار، رۆژنامەڤان و زمانناسی کورد بوو. میر جەلادەت کوڕی ئەمین عالی کوڕی بەدرخان پاشایە، ٢٦ی نیسانی ساڵی ١٨٩٧ لە ئەستەمبوڵ لەدایکبووە. ھەر لە پایتەختی‌ ئەوسای‌ ئیمپراتۆریەتی‌ عوسمانی‌ خوێندنی‌ سەرەتایی‌ و ناوەندی‌ و فێرگەی‌ بەرزی‌ (یاسا)ی‌ تەواو کرد. پاش سەرکەوتنی‌ بزووتنەوەی‌ کەمالیزم، ئەمین …

ناوى تەواوى (خالید کوڕى ئەحمەد کوڕى حیسینە ، لە تیرەى میکایلى جافە ) *نازناوى ئاینى ( زیائەدینە ) و لە شیعرەکانیدا نازناوى (نورى ) بۆ خۆى داناوە  . *ساڵى1779 لە سلێمانى لە ناوچەى قەرەداخ لە دایکبووە،لە تەمەنى منداڵیدا هەر لە قەرەداخ دەستى بە خوێندن کردووە و پاشان چووەتە سلێمانى و …

ئافرەتی رووناکبیری تێکۆشەری کورد خاتوو “نەجیبە خانی جەلیزاده” لەشەوی 11 لەسەر 12ی مانگی حوزەیرانی 1999دا لە تەمەنی 82 ساڵیدا کۆچی دواییکرد و زنجیرەیەک کتێبی مێژوویی و فۆلکۆری بە دەسنووسی لەپاش بەجێما. ئەم ئافرەتە خزمەتگوزارە پێشکەوتنخوازەی کورد لە 1917.09.08دا لەشاری کۆیه، شاری وێژە و هونەر و زانست، لە دایکبووه. کچی مەلای …

كه‌ریم خانی زه‌ند ، مێژووی ئێران له‌ نێوان 1737 – 1779 نووسه‌ر:جان ڕ بێری وه‌رگێڕ: صلاح الدین ئاشتی بڵاوكراوه‌ی بنكه‌ی ژین – سلێمانی ساڵی چاپ:2005 كه-ریم خانی زه-ند