Home / بەشی مێژووی كورد (page 31)

بەشی مێژووی كورد

تایبه‌ته‌ به‌ مێژووی كورد

خەلیل خەیاڵی دانەری یەکەم کتێب لەبارەی ئەلف و بێی کوردی

   ئوسامە حەسیب خەلیل خەیاڵی قوتابییەکی پەروەردەبووی مامۆستا سەعیدی نورسییە، لە ساڵی ١٨٧٦ لە گوندی (مۆتکی) سەر بە پارێزگای بەتلیس لە دایک دەبێت، لە هۆزی مۆدانە، تەمەنی لاوێتی و خوێندنی لە شاری ئەستەمبۆڵ بەسەر بردووە. زمانەکانی فارسی و عەرەبی و فەرەنسی زانیوە. ئەندامی کاراو چالاکی (کۆمەڵەی کوردی بۆ بڵاوکردەنەوەی زانیاری)، …

Read More »

دۆزی کورد لە پەراوێزی مێژوو، بۆ گەورە کۆشەکەکانی جیھان

سەربەست ساڵح بەپێ بەڵگە مێژوویەکان لە نەمانی دەوڵەتی (ماد)ە وە گەلی کورد ئامادەییەکی کارا و چالاکانەی نەبوە، لە دوای لە دایکبوونی عیسا مەسیح (زایین)ەوە کورد لە باشترین دۆخدا ئەمارەت(میرنشین)ی ناوچەی ھەبوە، ھەوڵەکانی شێخ محمودی حەفید لە سلێمانی  و پێشەوا قازی محمد لە مھاباد بە داخەوە ناکام بوون، سایکس-بیکۆ بوو بە …

Read More »

كورد و بزووتنه‌وه‌ به‌رهه‌ڵستكاره‌كانی شیعه‌ له‌ هه‌رێمی جه‌زیره‌ و شاره‌زووردا له ‌سه‌رده‌می ئومه‌ويیه‌كاندا(41-132ك ، 661 – 749ز)

كورد و بزووتنه‌وه‌ به‌رهه‌ڵستكاره‌كانی شیعه‌ له‌ هه‌رێمی جه‌زیره‌ و شاره‌زووردا له ‌سه‌رده‌می ئومه‌ويیه‌كاندا(41-132ك ، 661 – 749ز) د.زریان حاجی    هه‌ر له‌ سه‌ره‌تای بڵاوبوونه‌وه‌ی ئاینی ئیسلامه‌وه‌ خاكی كوردان لەلایه‌ن سوپای مسوڵمانانه‌وه‌ فه‌تح كراوه‌، به‌مه‌ش پاش ئه‌وه‌ی ئه‌م ئاینه‌یان قبوڵكرد، خۆیان و ناوچه‌كه‌یان چوونه‌ ژێر سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ده‌وڵه‌تی خەلافەتی ئیسلامی، بوونه‌ …

Read More »

چیرۆكه‌ شاراوه‌كه‌ی‌ پشت بێخمه‌ ئه‌و به‌نداوه‌ی‌ نه‌یتوانی‌ تینوێتیی‌ عێراق‌ و كوردستان بشكێنێت 

چیرۆكه‌ شاراوه‌كه‌ی‌ پشت بێخمه‌ ئه‌و به‌نداوه‌ی‌ نه‌یتوانی‌ تینوێتیی‌ عێراق‌ و كوردستان بشكێنێت خەڵک- زیاتر له‌شه‌ست ساڵه‌ پرۆژه‌ی‌ به‌نداوی‌ بێخمه‌ (٦٠ كیلۆمه‌تری ‌باكوری‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ هه‌ولێر) چاوه‌ڕێی‌ ئه‌وه‌یه‌ خۆر ببینێت، عێراق له‌و ماوه‌یه‌دا سیستمی‌ پادشایی‌و ده‌سه‌ڵاتی‌ حزبی به‌عس‌و قۆناغی‌ دوای‌ روخانی‌ ئه‌و رژێمه‌شی تێپه‌راند به‌بێ ئه‌وه‌ی‌ بتوانێت ئه‌و رێگاچاره‌یه‌ بۆ گلدانه‌وه‌ی‌ ئاو …

Read More »

مێژووی ئەلفوبێی کوردی بە پیتی عەرەبی(بەشی یەکەم)

مێژووی ئەلفوبێی کوردی بە پیتی عەرەبی. ن/ ھێمن حەسەن ڕۆستەم بەشی یەکەم … دەستپێک … کورد وەک نەتەوەیەکی دێرین و زیندوو بۆ پاراستنی زمانەکەی پەنای بردۆتە بەر نوسین ، ئاشکرایە نوسین بریتیە لە کۆمەڵێ ڕەمز و پەیڕەو . نەتەوەی کورد بە درێژایی مێژوو لە نوسیندا چەند ئەلفوبێیەکی بەکار ھێناوە ، …

Read More »

كۆدەكانی دەقی -شیخ مەحمودی زیندوو-ی دیلان

   پ.د.زاهیر لەتیف كەریم زمانی شیعر بەهێماو ئایكۆن ونیشانە وكۆدەكانییەوە،لەبنەڕەتدا بریتین لەكۆمەڵێك دیمەن ووێنە وسۆز وئەندێشە كەهەندێكیان لەواقیعدا بوونیان هەیە وهەندێكی تریشیان لەدەستكردی خەیاڵە.هەموو ئەم وێنە ودیمەنانە دەرئەنجامی ململانێی هێزی ناوەوە ودەرەوەی خاوەن دەقە كەبەپێی گریمانەكان ڕەنگە بەدرێژایی زەمەن لەگەڵیدا بێت.گەر بڕوانینە دەقەكەی دیلان(شێخ مەحمودی زیندوو)،كەبەبۆنەی كۆچی شێخەوە لەساڵی 1956 …

Read More »

خۆڵەمێشی نوسراوەکانی ( ماد – میدی ) درا بەدەم باوە .

خۆڵەمێشی نوسراوەکانی ( ماد – میدی ) درا بەدەم باوە . ن/ ھێمن حەسەن ڕۆستەم ( ماد – میدیی) : یەکێکن لە نەتەوە دێرینەکانی ڕۆژەڵاتی ناوەڕاست و لەڕەچەڵەکی کوردن، لە سەدەی ٨ ی پ.ز بە سەرکردایەتی ( پاشا دیاکۆ ، دیوسیس-dioces) لەدوای کۆکردنەوەی ھەر شەش ھۆزی ( ھیرۆدۆت: بووسیسی ، …

Read More »

راپۆڕت و سیخوری لە سەردەمی کۆماری کوردستان

ئوسامە حەسیب بەهۆی بارودۆخی نالەباری کۆماری میللی کوردستان و ئەو ململانێ نێودەوڵەتیەی کە لەو سەردەمەدا هەبوو بەتایبەتی لە کاتی جەنگدا مەسەلەی سیخوڕ مەسەلەیەکی گرنگی ناوچەکە بوو بۆ بەدەست هێنانی مەسەلە سیاسیەکان، هەریەک لە ئینگلیز، ئێران، رووسیا، ئەمریکا و عێراق هەواڵگرو سیخوڕی خۆیان خستبووە ناوچەکەوە و ئەوانەش بە راپۆڕتی تایبەت بە …

Read More »

مێژووى ڕۆژژمــێرى کـــوردى

مێژووى ڕۆژژمــێرى کـــوردى ئارام مجید على محمد    نەتەوەى کورد یەکێکە لەنەتەوە کۆن و ڕەسەنەکان، بەدرێژاى مێژوو بوونى خۆى وەک نەتەوە سەلماندوەو خاوەن شارستانیەت و کەلتور و فەرهەنگى خۆیەتى، نەتەوەى کورد لەمێژە خاوەن ڕۆژژمێرى خۆیەتى و گرنگى پێداوە، مێژووش ئەمەى بۆ سەلماندوین کەنەتەوەى کورد لەم بوارەدا زۆر پێش نەتەوەکانى دیکەى …

Read More »

ره‌فیق حیلمی 1899-1960

پ.د. عزەدین مستەفا رەسول زه‌نگێك دای به‌گوێمدا، وا سه‌د ساڵه‌ی له‌دایكبوونی ره‌فیق حیلمی یه‌، بۆ بێده‌نگیت؟ پێش هه‌موو كه‌س نه‌تنووسیبوو ده‌بێ له‌یادی له‌دایكبووندا یادی نه‌مرانمان بكه‌ینه‌وه‌. هه‌ر له‌ناو ده‌روونی خۆمدا ووتم: ده‌بوو بۆ ئه‌و یاده‌(سه‌د مه‌شخه‌ڵی ئاگرین)‌و سه‌د تۆماری نووسین ببه‌ینه‌ سه‌ر گڵكۆی ئه‌ویش به‌ڵام كه‌ كه‌سیتر به‌بیریدا نه‌یه‌ت ده‌بێ …

Read More »