توێژینەوەی پرۆفیسۆر: مارتن ڤان بروونەسن هۆڵەندا – زانکۆی ئوتریخت لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق ئەو ڕۆڵە سیاسییەی کە لە ڕووی نەریتییەوە ئەم شێخانە گێڕایان جەختی لەسەر ئەوە کردەوە کە ڕا و قسەی دیاری خۆیان هەبوو لەوەی بچنە پاڵ شۆڕشەکە یان نە. لە ناوچەی مووش کە تێیدا سەرۆک خێڵەکان بەهێزتر بوون …
Read More »ڕۆڵی شێخ مهحموود و مستهفا بارزانی له دروستكردنی نهتهوهسازیی زماندا
سهلام ناوخۆش دهسپێك ئهو دوو سهركردهیه دوا سهركردهى سهردهمی سهركردهى كلاسیكی بوون. شێخ مهحموود 1881-1956 له ماوهى 1918 و 1924 حوكمڕانییهكی كوردی له باشوورى كوردستان دروست كرد. حوكمڕانییهكهى ئهو، چۆن جێگهى قبووڵی ئینگلیز نهبوو، ئهوهاش جێگهى قبووڵی بهشێك له قهڵهم به دهستی كورد نهبوو كه ناسرابوون به “متهنهورین”. مستهفا بارزانی …
Read More »بزاڤی شارستانی لەکوردستانی عێراق لەماوەی ماندێتی بەریتانیادا: سلێمانی، ساڵانی ١٩١٨ – ١٩٣٠
جۆردی تێجێڵ گۆرگاس پرۆفیسۆری مێژووی نێودەوڵەتییە لە ئینستیتیوتی گراجوەیت بۆ لێکۆڵینەوە و پەرەپێدانی نێودەوڵەتی – سویسرا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق بڕیاری بەریتانیای مەزن لە شوباتی ساڵی ١٩٢٩دا بۆ وازهێنان لە ماندێتەکەی عێراقی و لێگەڕانی بۆ ئەوەی وڵاتەکە سەربەخۆیی خۆی بەدەستبێنێت لە رێگەی دانوستان کردنەوە لە سەر پەیماننامەیەکی نوێ …
Read More »لە سەرۆک خێڵەکانەوە بۆ چالاکوانە مارکسییەکان: كوردستان لە 1946 تا 1975
بیاتریس گاراپۆن و عەدنان چەلیک* لەئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق بەعادەت دەگوترێ کەوا ڕووخانی کۆماری مەهاباد لە ساڵی ١٩٤٦دادەسپێکی سەردەمێکی “کپی و بێدەنگییە” بۆ جووڵانەوەی کورد. ئەو سەرکوت کردنە سامناکەی کورد لە ناوچەی دەرسیمی تورکیا لە ساڵانی ١٩٣٧ – ١٩٣٨دا، هەوڵ و کۆششیکی بەدوادا هات بۆ ئاوێتە کردنی نەوە نوێکان لە …
Read More »لە سیڤەرەوە بۆ لۆزان، بەدرۆخستنەوەی چەواشەکاریەکان ؟
موستهفا باهر لە٢٤ تەمموزی ئەمساڵدا، ٩٩ ساڵ تێپەری بەسەر پەیماننامەی لۆزاندا. بەو بۆنەیەوە کۆمەڵێ پارتی سیاسی ، ڕۆشنبیر، سیاسەتمەدار، هونەرمەند، ئەکادیمی لە لۆزان، لەو هۆڵەی کە پەیماننامەکەی تیا واژۆ کرابوو، کۆنفرانسێکیان ئەنجام دا. بەڵام ئەوەی جێگای سەرنجە ئەوەیە کە کەسانێك خۆیان بە چەپ دەزانن، بەڵام دژی لینین و شۆڕشی ئۆکتۆبەرن، …
Read More »ڕانانێك بە پەرتووكی (الخدمات العامة في العراق 1869-1918)
پ.ی.د. شاخەوان عبدالله صابر دوای شەڕی چاڵدێران عوسمانیيەكان سەركەوتووبوون لە كۆنتڕۆڵكردنی ناوچەكانی جەزیرە و موسڵ دوای بیست ساڵیش و ڕێك لە ساڵی 1534 لە ئەنجامی هێرشی سوڵتان سولێمانی قانونی توانرا شاری بەغداش لە چەنگ سەفەویيەكان دەربهێنرێت، دوای ئەویش لە ساڵی 1546 بەسڕاش كەوتە دەستی عوسمانیيەكان. لە ئەنجامدا ئەم دەوڵەتە حوكمڕانی …
Read More »دوو مەلا سەعیدی كوردستانی : یەكی ستەمكار و ئەویدی ستەملێكراو
پ.ی . سەلام ناوخۆش دەروازە ڕاگەیاندنی كوردی بە هۆی چەندین هۆكاری ئایدیۆلۆژیەوە لەو دوو سەعیدە ، هێندە بە ئاگا نییە یان تێكەڵ یەكیان دەكات یا هەر باسی یەكێكیان دەكات. پرسی گەورەكردنی یەكێكیان و بن لێو كردنی ئەویتریان گومان دەكرێ ئایدیۆلۆژیای چەپیی لە پشتەوەی ئەم مەسەلەیە بێت! هەر لە سییەكانەوە …
Read More »مستەفا بارزانی لە چەند بەڵگەنامەیەكی نهێنی حكومەتی عێراقدا (1948-1970)
گۆڤاری مێژووناسی گۆڤارێكی مێژوویی وەرزییە —————————— ژمارە (1) بههاری 2022، ساڵی یەكەم د. بورهان حاتەم گۆمەتاڵی زانكۆی سەڵاحەدین- هەولێر/ كۆلێژی ئاداب- بەشی مێژوو پێشەكی مەلا مستەفا بارزانی وەك ڕێبەر و سەركردەیەكی بەناوبانگی كورد، پێگە و ڕۆڵێكی بەرچاوی لەنێو بزاڤی ڕزگاریخوازی كوردیدا هەیە. بەتایبەتیش لەماوەی شۆڕشی ئەیلوولدا، كە ڕێبەرایەتی شۆڕشەكەی كردووە، …
Read More »خوێندهوهیهكی نوێ بۆ پهیماننامهی هاوكاری و دۆستایهتی تاشناقی ئهرمهنی و پارتی خۆییبوون له 1927 – 1930
گۆڤاری مێژووناسی گۆڤارێكی مێژوویی وەرزییە —————————— ژمارە (1) بههاری 2022، ساڵی یەكەم خاوەنی ئیمتیاز/ پ.د. ئەحمەد میرزا سەرنووسەر/ پ.د. حەكیم ئەحمەد خۆشناو بەڕێوەبەری نووسین/ د. بورهان حاتەم گۆمەتاڵی دەستەی نووسەران پ.د. فرسەت مەرعی پ.ی.د. عوسمان عەلی پ.ی. د. مەهدی عوسمان هەروتی پ.ی. د. شاخەوان عەبدوڵڵا سابیر د. هەمزە كاكە یاسین …
Read More »ئیغتراب له ئاین و فهلسهفه و ماتریالیزمی سروشتی و ماتریالیزمی مێژوویی
ئهنوهر نهجمهدین اغتراب = استلاب = Alienation * لە کوردیدا: زەوتکاری، زەوت کردن ئیغتراب بە واتای ئیستلاب دێت، واتە لە پەیوەندیەک دەدوێت کە دەکەوێتە سەروو توانای تاکەوە، تاکی مرۆیی هیچ نیە لە ئاستیدا، بوونەوەرێکی زەلیلی پەڕگیرو ملکەچ نەبێت بۆ هێزێک کە دەکەوێتە سەروو خۆیەوە، ئیتر ئەو هێزە؛ جارێک وەک یەزدان، …
Read More »