Home / DIDAR (page 4)

DIDAR

پێشه‌كی قه‌سیده‌/كتێبی “گه‌ڕانه‌وه‌ى زه‌رده‌شت” و چه‌ند تێبینییه‌ك له‌ روانگه‌ى زه‌رده‌شتیه‌تناسییه‌وه‌

ئئئ

سه‌لام ناوخۆش  ‌   “قسه‌كردن له‌سه‌ر فه‌لسه‌فه‌ى ئاین یا مه‌عریفه‌ به‌خشینه‌ یا مه‌عریفه‌ جوینه‌” ناوه‌ندی ڕۆشنبیری و هونه‌ریی ئه‌ندێشه‌ له‌ زنجیره‌ كتێبی فیكر و ئه‌ده‌ب قه‌سیده‌/كتێبێكی بۆ ئه‌حمه‌د مه‌لا به‌ ناوى (گه‌ڕانه‌وه‌ى زه‌رده‌شت) بڵاو كردووه‌ته‌وه‌. ئه‌م كتێبه‌ (353)ى زنجیره‌كه‌ى سه‌ره‌وه‌یه‌ و پێشه‌كی و ده‌قه‌ شیعرییه‌كه‌ 164 لاپه‌ڕه‌ى داگرتووه‌. خۆم به‌ …

Read More »

ئیبراھیم پاشای بابان ‏‎ بنیادنەری ئەو شارەی، کە جێگەی گۆڕێکیش لە خاکەکەی نەبوو بە نسیبی

images

‏‎نووسین و ئامادەکردن: چــرا یـاسین ‏‎ئیبراھیم پاشا کوڕی ئەحمەد پاشای کوڕی سلێمان پاشای بابانە، یەکێکە لە میرە ھەرە بەناوبانگەکانی میرنیشینی بابان، دوای ئەوەی «مەحموود پاشا» لەسەر تەختی فەرمانڕەوایی لادەبرێت، ‏‎«ئیبراھیم پاشا» لە ساڵی (١٧٨٣ز) دێتە سەر دەسەڵات و فەرمانڕەوایی میرنیشینی بابان دەکات. ‏‎«ئیبراھیم پاشا» پیاوێکی تێگەیشتوو و ھێمن و ڕەوشتجوان …

Read More »

دوا شێخی گەورەی نەقشبەندی لە هەرێمی ڤۆڵگا بەشی سێیەم و کۆتایی

68743215665

ژمارەیەک لە بڵاوکراوەکانی ئێستای سۆڤیێت کەوا لەگەڵ مێژووی سۆفیزمدا مامەڵە دەکات لە ناو تەتارەکاندا ئەوە دەگەیەنێت کە مەسەلەکە هەندێ پەیوەندیی هاوچەرخی هەیە. یه‌كه‌ی وه‌رگێڕان ماڵپەڕی چاوی کورد نووسین: حامید ئاڵگەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق شەش کورەکەی شێخ زەینوڵڵا ڕێگە و چارەنووسێکی تەواو جیاوازیان گرتەبەر. یەکێکیان کە مەلا حەبیبوڵڵا بوو …

Read More »

“شێخ زەینوڵڵا ڕەسووڵۆڤ، دوا شێخی گەورەی نەقشبەندی لە هەرێمی ڤۆڵگا –  ئووراڵی ڕووسیادا”

ىىىىىىىى

نووسین: حامید ئاڵگەر لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق ئەو هەڵوێستە دوژمنکارییەی بەرانبەر “زەینوڵڵا” نوێنرا لە لایەن دەسەڵاتدارانی ڕووسیاوە زۆر بەزەحمەت لێکدەدرێتەوە، لە هەلومەرجی ئەو تۆمەتانەدا کە موسڵمانە هاودین و هاونیشتمانەکانی خۆی دابوویانە پاڵی، مەگەر هەر ئەوە بێت کەوا درکیان بەو مشتومڕانە کردبێت وەک سەرچاوەیەک بۆ ئاڵۆزی و پشێویی مەترسیدار لە …

Read More »

“سەرکەوتنی پەیوەندییە لاوازەکان: بڵاوبوونەوەی تەریقەتی خالیدی لە ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیادا”

9662020_garedaaa662020 (1)

نووسین: مايكڵ كەمپەر (ئەمستردام) لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە مێژووی تەریقەتی نەقشبەندیدا، کۆمەڵگە موسڵمانەکان لە ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیادا شوێنێکی زۆر زۆر تایبەتییان هەیە. لە سەدەی نۆزدە و سەرەتای سەدەی بیستدا ڕێبازی نەقشبەندیی موجەددیدی و لقە خالیدییەکەی لە ڕێبازە سۆفیگەرییە هەژمووندارەکان بوون لە ڕووسیا و قەوقاز و گەلێ شوێنی ئاسیای ناوەڕاستدا …

Read More »

“شێخ زەینوڵڵا ڕەسووڵۆڤ، دوا شێخی گەورەی نەقشبەندی لە هەرێمی ڤۆڵگا – ئووراڵی ڕووسیادا” (بەشی یەکەم)

567c0130c46188cd6a8b4572

نووسینی: پرۆفیسۆر حامید ئاڵگەر – ئەمریکا، کالیفۆرنیا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق سۆفیزم مێژوویەکی کۆنی هەیە لە ناو موسڵمانەکانی هەرێمی ڤۆڵگا – ئووراڵدا (لە ڕووسیا – و). لە ڕاستیدا شێخە سۆفییەکان لە سەردەمی خانەکانی بوڵگاردا خۆیان دەرخستووە و دەگوترێت ژمارەیەکیان کە لە سەد کەس کەمتر نەبووە لە سەردەمی حوکمی یادگار …

Read More »

کتێبخانە بەناوبانگەکان لە شارستانیەتی ئیسلامی

ىىىىىىىى

‎ نووسین و ئامادەکردن: چـــرا یـاســـین شارستانیەت بریتییە لە کۆمەڵێک دەستکەوت کە مرۆڤ بە دەستی ھێناون لە بواری ھزر و ڕۆشنبیری و ئاوەدانکاری و ھونەر و دەستکەوتی زانستی لە ڕێگای دروستبوونی کۆمەڵێک گۆڕانکاری ئەرێنی لە ناوچەیەکی دیاریکراودا، کە تێهەڵکێش بەیەك و بە بنەماکانی نێو کۆمەڵگا دەبن، و دەبێتە ھۆی سەقامگیری …

Read More »

سەرهەڵدان و کەوتنی میرنشینە کوردییەکان (لە سەدەی پانزەهەمەوە بۆ نۆزدەهەم)

iran-kurdish-cavalry-antique-print-c1885-FXT6P6

بۆريس جەيمس* لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق بەزۆری کوردستانی سەردەمی عوسمانی لە لایەن مێژوونووسان و ڕۆشنبیرانی کوردەوە وا وەسف دەکرا کە لە جۆرێك چەرخی زێڕیندا بووە. هەڵبەت وەک چەرخێک تێی دەڕوانرێت کە وا بە شێوەیەکی لەناکاو کولتوورێکی بەرزی چەسپیوی تێدا دەرکەوتووە لە چوارچێوەی میرنشینە کوردییە ئۆتۆنۆمیدارە گەشەکردووەکاندا. لەم وێناکردنە پێشوەختەدا …

Read More »

کوردە نەتەوەییەکان و نانەتەوەییەکان:  پێداچوونەوە بە ناسیۆنالیزمی کەمایەتییەکان و هەڵوەشانەوەی ئیمپراتۆرییەتی عوسمانی، 1908 – 1909

kurdsfordingriver1212

   جانێت كڵەين  پرۆفیسۆر لە بەشی مێژوو، زانکۆی ئەكرۆن – ئەمەریکا  لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق کورتەیەک ئەم یارمەتییە نوێیەی لێکۆڵینەوە پاڵپشتە بۆ ئایدیای پاشەکشە و هەڵوەشانەوەی عوسمانی، بەڵام کەم کار و توێژینەوە هەوڵیداوە ناسیۆنالیزم لە دەرەوەی ئەو پاشەکشە باوە ببینێت. لە رێگەی مامەڵە کردن لەگەڵ پەیدابوونی ناسیۆنالیزمی کوردی لە …

Read More »

ئیسلامی میللی‌و ناسیۆنالیزمی کوردی‌و شۆڕشی دێهات: شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران (١٩٢٥) (بەشی یەکەم)

302153268_2344032979077970_6934795875894794475_n

توێژینەوەی پرۆفیسۆر: مارتن ڤان بروونەسن هۆڵەندا – زانکۆی ئوتریخت لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە مانگەکانی شوبات و ئازاری ١٩٢٥دا، کۆمارە نوێکەی تورکیا کەوتە لەرزین بە هۆی شۆڕشێکی جووتیارانی کوردەوە کە بە خێرایی لە بەشێکی گەورە و بەربڵاوی ویلایەتەکانی ڕۆژهەڵاتیدا تەشەنەی کرد [بروونەسن ١٩٧٨؛ بڕوانە فیرات، ١٩٧٠؛ جەمال، ١٩٥٥؛ تۆکەر، …

Read More »