مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

سلێمانی لەنێوان كەلتووری ئاژەوەگێڕیی،یان كەلتووری بەرەنگاربوونەوە؟ نیاز سەعید عەلی وەسفكردنی سلێمانی بەشارێكی ئاژەوەگێڕ؛ ناساندنێكی تازە نییە، بەڵكو قسەیەكی كۆنەو ئەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی داگیركردنی ئەم شارە، لەلایەن ئینگلیزەكانەوە لەكۆتاییەكانی جەنگی جیهانیی یەكەمدا، ئەو كاتەی كە خەڵكی ئەم شارە؛ ئامادە نابن سەرنەوی بكەن بۆ داگیركەرانی ئینگلیزو بەخەباتی مەدەنیی و چەكداریی ڕووبەروویان ئەبنەوە، …

سمكۆی شكاك, وەرچەرخانێكی گرنگ لە ناسیۆنالیزمی كوردی لە رۆژهەڵاتی كوردستان نووسینی: سامان مستەفا رەشید ماستەر لە مێژووی نوێ و هاوچەرخدا دوای كودەتای شوباتی 1921 لە ئێران كە ئەوكات هێشتا رەزاخان وەزیری جەنگ بووو دوو بیرۆكەی لەسەردابووو لەمەڕ بارودۆخی ئێران: یەكێك دامەزراندنی سوپایەكی نوێ و بەهێز. دووەم, كۆتاییهێنان بە نائارامی و ئاڵۆزییەكانی …

كورد و رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست مه‌حمود كه‌ریم ئه‌حمه‌د پێشه‌كی: مرۆڤ  هه‌رگیز به‌ ته‌نیا نه‌ژیاوه‌, هه‌میشه‌ به‌ كۆمه‌ڵ له‌ خه‌باتی سه‌خت و پڕرٍه‌نج و خوێناویدا بووه‌ له‌پێناوی ژیان و مان و ئازادی  خۆی  و گواستنه‌وه‌ له‌ قۆناغی یاسای دڕنده‌گه‌رێتی جه‌نگه‌ڵه‌وه‌ بۆ یاسای مرۆڤی كۆمه‌ڵایه‌تی. دیاره‌ مێژووش وه‌ك ئاوێنه‌ی دوێنێ‌ وایه‌ ئه‌مڕۆ و …

یەکەم رۆژنامەى کوردى لە کوردستاندا لەلایەن مێجەرسۆنەوە دەرکراوە  پ. ى. سەلام ناوخۆش-زانکۆى سەلاحەدین لە قۆناغى شەڕ و ئاشتیدا، چەندەها ئەفسەر و کارمەندى ئینگلیز هاتونەتە کوردستان، لەنێوان ئەوانەدا، میجەرسۆن وەک کوردیزان و کوردناس و سیاسەتمەدار و رۆژنامەنووسێک لە هەموویان زیاتر ناسراوە. ماوەیەک بەناوى خوازراو خۆ بەکورد و موسڵمان لە کوردستان ژیاوە. …

داناز عبد الرحمن شێخ سەعیدی پیران (١٨٦٥-٢٩ی حوزەیرانی ١٩٢٥ لە ئامەد) شۆڕشگێڕێکی کورد بوو کە لە ١٩٢٥دا بە یارمەتیی ژمارەیەکی زۆری پێشمەرگە دژ بە حکوومەتی کۆماری تورکیا شۆڕشی کرد و بۆ ماوەیەکی زۆر گەمارۆی شاری ئامەدیان دا بەڵام ھێزەکەیان تێکشکا و پاشان شێخ سەعید لە سێدارە درا. شیخ سەعید ساڵی …

داناز عەبدولڕەحمان عادیلە خانم (دانیشتوو لە ناوەڕاستدا) لە ھەڵەبجە (کۆبونەوەی لەگەڵ ماژۆر سوان (مێجەرسۆن) ساڵی ١٩١٩) خاتوو عادیلە خانم (١٨٥٩-١٩٢٤) ئافرەتی دەسەڵاتدار و کارگێری ھۆزی جاف و ھاوسەری عوسمان پاشای جاف و کچی عەبدولقادر بەگی ساحێبقڕان و دایکی ئەحمەد موختار جاف و تاھیر بەگی جاف دوو شاعیری ناودار بووە. ئینگلیزیەکان …

داناز عەبدولڕەحمان میر جەلادەت بەدرخان (٢٦ی نیسانی ١٨٩٣-١٩٥١) سیاسەتمەدار، رۆژنامەڤان و زمانناسی کورد بوو. میر جەلادەت کوڕی ئەمین عالی کوڕی بەدرخان پاشایە، ٢٦ی نیسانی ساڵی ١٨٩٧ لە ئەستەمبوڵ لەدایکبووە. ھەر لە پایتەختی‌ ئەوسای‌ ئیمپراتۆریەتی‌ عوسمانی‌ خوێندنی‌ سەرەتایی‌ و ناوەندی‌ و فێرگەی‌ بەرزی‌ (یاسا)ی‌ تەواو کرد. پاش سەرکەوتنی‌ بزووتنەوەی‌ کەمالیزم، ئەمین …

.ئارام مه‌جید شه‌مێرانی‌ ئه‌گه‌ر چاوێك بخشێنین به‌میرنشینی‌ سۆران و سه‌رده‌می‌ زێڕینی‌ میر نشینی‌ سۆران،بابه‌تێك وه‌ك سه‌روه‌ری‌ و شانازی‌ و ئازایه‌تی‌ كه‌سایه‌تیه‌كی‌ وه‌ك (میرمحه‌مه‌د)مان به‌رچاو ده‌كه‌وێت،له‌هه‌مان كاتدا ئه‌گه‌ر دیسانه‌وه‌ چاوێك به‌هۆكاره‌كانی‌ ڕووخانی‌ ئه‌و میرنشینه‌ مه‌زنه‌دا بخشێنینه‌وه‌ ئه‌وا ناوێك به‌ناڕه‌وا بۆماوی‌ سه‌ده‌یه‌كه‌ وه‌ك سیما و سیمبولی‌ خیانه‌ت لای‌ هه‌ندێك توێژه‌ری‌ نه‌شاره‌زا له‌مێژوو …

ناوى تەواوى (خالید کوڕى ئەحمەد کوڕى حیسینە ، لە تیرەى میکایلى جافە ) *نازناوى ئاینى ( زیائەدینە ) و لە شیعرەکانیدا نازناوى (نورى ) بۆ خۆى داناوە  . *ساڵى1779 لە سلێمانى لە ناوچەى قەرەداخ لە دایکبووە،لە تەمەنى منداڵیدا هەر لە قەرەداخ دەستى بە خوێندن کردووە و پاشان چووەتە سلێمانى و …

ئافرەتی رووناکبیری تێکۆشەری کورد خاتوو “نەجیبە خانی جەلیزاده” لەشەوی 11 لەسەر 12ی مانگی حوزەیرانی 1999دا لە تەمەنی 82 ساڵیدا کۆچی دواییکرد و زنجیرەیەک کتێبی مێژوویی و فۆلکۆری بە دەسنووسی لەپاش بەجێما. ئەم ئافرەتە خزمەتگوزارە پێشکەوتنخوازەی کورد لە 1917.09.08دا لەشاری کۆیه، شاری وێژە و هونەر و زانست، لە دایکبووه. کچی مەلای …