ڕژێمی ئاینیی لە ئێران نووسینی: مههدی خهلهجی (توێژهری باڵا له پهیمانگای واشنتۆن بۆ سیاسهتی ڕۆژههڵاتی نزیك) وهرگێڕانی: صابر حسن رسول سهرچاوه: پهیمانگای واشنتۆن بۆ سیاسهتی ڕۆژههڵاتی نزیك بهشی سێیهم و كۆتایی سهرۆكی ووڵات و دهزگای ئاینیی پێش شۆڕش، دهزگای ئاینیی وهك دهسهڵاتی باڵای ئاینیی-كۆمهڵایهتی دهبینرا كه سهربهخۆیی خۆی له …
Read More »سایکس بیکۆ شەتڕەنجەکەی سەد ساڵە
سایکس بیکۆ شەتڕەنجەکەی سەد ساڵە غەیاسەدین نەقشبەندی لە ماوەی دوو مانگدا و لەگەڵ نزیکبوونەوەی یادی سەد ساڵەی رێککەوتننامەی (سایکس- بیکۆ) کە لە 1916 لەنێوان فەرەنسا و ئینگلتەرادا ئیمزا کرابوو بۆ پارچەکردنی میراتی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی لەنێوان هەردوو دیپلۆماتکاری ئینگلیز مارکس سایکس و فەرەنسی فرانسوا جۆرج بیکۆ، هەرێمی کوردستان و دەڤەرەکە بەگشتی …
Read More »کورد لەیادی سەدساڵەی سایکس- بیکۆ چی ئامادە کردوە؟
کورد لەیادی سەدساڵەی سایکس- بیکۆ چی ئامادە کردوە؟ محەمەد حاجی تۆفیق- چەند مانگێکی تر پێ دەنێینە یادی سەد ساڵەی دابەشکردنی جیهان لەنێوان وڵاتانی سەرکەوتوی یەکەم جەنگی جیهانی ١٩١٦ و دابەشکردنی کوردستانی گەورە بۆ چوار بەش بەتایبەتی. وڵاتانێک ئەمڕۆ رۆڵیان لەجیهاندا هەیە کە هەمان وڵاتانی داڕێژەر و جێبەجێکەری رێکەتنامەکە بون و …
Read More »بەرەی کوردستانی لە دیدێکی مێژووەوە
بەرەی کوردستانی لە دیدێکی مێژووەوە نوسینی:کەیوان ئازاد ئەگەر ھۆکارێکی سەرەکی شکست و قوربانییەکانی نەتەوەی کورد لە ڕابردوودا، پەرتەوازیی و ناکۆکی نێوان تاک و خێڵ و ھۆز و تیرە و ھێزە سیاسییەکانی کوردستان بووبێت، تا دەگاتە یەکتری قبوڵ نەکردن و ململانێی خوێناوی، ئەوا بەدیوێکی تردا سەرکەوتنی کاتی چەندین شۆڕش و ڕاپەڕین …
Read More »ڕێکەوتنامەی سایکس بیکۆ دوای 100ساڵ
ڕێکەوتنامەی سایکس بیکۆ دوای 100ساڵ نوسینی:کەیوان ئازاد ڕۆژی دووشەممە رێکەوتی ١٦ی مایسی ٢٠١٦، (١٠٠) ساڵ بەسەر واژۆکردنی رێککەوتننامەی (سایکس – بیکۆ)دا تێپەڕ دەبێت. ئەو رێککەوتننامەیەی لەنێوان (مارک سایکس)ی سیاسەتمەداری بەریتانی و (جۆرج بیکۆ)ی دیپلۆماتکاری فەڕەنسیدا واژۆ کرا. یەکەمیان سەرباری ئەوەی سیاسەتمەدار بوو، ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی بەریتانیا و بریکاری …
Read More »سایکس بیکۆ،ئەو ڕێکەوتنەی 100ساڵە کوردی توشی وەهمکردوە.
سایکس بیکۆ،ئەو ڕێکەوتنەی 100ساڵە کوردی توشی وەهمکردوە. لە(٢٠١٦/٥/١٦) رێککەوتننامەی (سایکس-بیکۆ)ی نێوان بەریتانیاو فرەنسا؛ یەک سەدە (١٠٠ ساڵ) تەواو دەکات، ئەو رێککەوتنە لە (١٩١٦/٤/١٥) بۆ (١٩١٦/٥/١٦)و بە شێوەیەکی نهێنی لەنێوان دوو وڵاتی داگیرکەری ئەوسا نوسرایەوەو ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستیان دابەش کرد. سەرەتاکەی چۆن بوو؟ ئەم رێککەوتنەی نێوان بەریتانیای مەزنو فرەنسا بەشێوەیەکی نهێنیو …
Read More »ئەمڕۆ لە مێژوو دا
ئەمڕۆ لە مێژوو دا 8 مایو رووداوهكان..1777: شریدان توانی لهشانۆگهری (قوتابخانهی گێرهشێوێنهكان) سهركهوتن بهدهستبهێنێت.1879: داهێنهری ئهمریكی (جۆرج سیلدین) داوای وهرگرتنی بهرائهتی داهێنانی پێشكهش كرد، بۆ یهكهمین ئۆتۆمبیل كه به بهنزین كاربكات.1914: دامهزراندنی فیلمهكانی (باراماونت) بۆ بهرههمهێنانی سینهمایی.1918: نیكاراگوا جهنگی راگهیاند دژ به نهمسا و مهجهر و ئهڵمانیا لهمیانی جهنگی یهكهمی …
Read More »گەلی مننا بەشی دووەم
گەلی مننا بەشی دووەم نووسینی: ڕان زادۆک* و: نەبەز هێمن “کوموردو” یان “کوموردایۆ”ی”ماننا”، لەگەڵ ناوچەی “هومورتو” دەناسرێتەوە کە لە سەردەمی سۆمەری- نوێ(ئووری سێهەم) و (کۆتایی هەزارەی سێهەم و دەسپێکی هەزارەی دووهەمی پێش زایین، بڕواننە “دیاکۆنۆف، ١٩٥٦، ڵاپەڕەی ٢٨٢ تەک ژمارەی سێ، ١٩٨٥، لاپەڕەی ٧٣ ) تۆمار کراوە، ڕەنگە بەڕەو ئاراستەی …
Read More »گەلی مننا بەشی یەکەم
گەلی مننا بەشی یەکەم نووسینی: ڕان زادۆک* لە ئینگلیزییەوە: نەبەز هێمن تێبینیی وەرگێڕ: تەواوی بۆچوون و ناوەڕۆکی ئەم دەقە گوزارە لە ڕوانینی نووسەر خۆی دەکات، ئەگەر لە هەندێک شوێن ناکۆکی یان جیاوازییەک دەبینرێت لەبەرەوەیە کە ئێستاشی لەگەڵدا بێت دیاریکردن و دەستنیشانکردنی جوگرافیای مێژووی وڵاتی “ماننا”، لەبەر هۆکاری جۆراوجۆر، لە ئاڵۆزکاوی …
Read More »سەفەرنامەی ڕاولینسۆن بەناو کوردستانی موکریدا
سەفەرنامەی ڕاولینسۆن بەناو کوردستانی موکریدا ن: هێنری ڕاولینسۆن و: نەبەز هێمن تێبینی وەرگێڕ: نووسەری ئەو دێڕانە”هێنری ڕاولینسۆن” لەدایکبووی[١٨١٠، کۆچی دوایی ١٨٩٥]، یەکێ لەو دەگمەن کەسە ڕۆژئاواییانەیە کە هەوێکی ئێجگار زۆری بۆ ناسین و دۆزینەوەی خەتی میخی ئاشووری، بابلی، ئەکەدی و پارسی کۆن داوە، دەکارین بێژین زۆربەی هەرە زۆری تەمەنی خۆی …
Read More »