ئەحمەد کایا چۆن ژیا؟؟؟؟ ئەحمەد کایا گۆرانیبێژ و ئاوازدانەر و مۆسیقاری کوردە کە لە (٢٨ی تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩٥٧)دا لە شاری مەلەدیی باکووری کوردستان لەدایکبووە. لە (١٦ی تشرینی دوەمی ساڵی ٢٠٠٠) دا کۆچی دوایی کردوە. بنەماڵەکەی بە ھیوای ژیانێکی باشتر ڕوو دەکەنە ئەستەمبوڵ. ئەحمەد لە ئەستەمبوڵ تێکەڵی سیاسەت دەبێ. لەگەڵ …

شیعەكانی سعودیە لە نێوان ناكۆكی مێژوویی و بەریەككەوتنی مەزهەبیدا [بەشی یەکەم]   بەرزانی مەلا تەها كرۆكی بابەت بە گشتیی، لاكردنەوە لە شیعەكانی سعودیە، پێویستیی بە گەڕانەوە و تەتەڵەیەكی بابەتیانەی قووڵی مێژوویی و سەرەتاكانی دروستبوون و پەرەگرتنی ناكۆكیی و ململانێی نێوان سوننە و شیعە هەیە، كە ئێمە لەم بابەتەدا نامانەوێت بچینە …

تابلۆیەکی دەگمەنی هێرشی (سوپای مەغۆل) بۆ کوردستان و تۆقدانی (قەڵاتی هەولێر) لەنێوان ساڵانی ۱۲٥٨ ـ ۱۲٥۹دا. چۆلی فایەق لە وارگه‌ی (پێنترێست)‌ی ئەرشیفی، دۆزیومەوە. بۆ سەرچاوە، ئاماژە بە کتێبی تابلۆکانی مۆزەخانەی مترۆپۆلیتان (Metropolitan)ی هونەریی ئەمەریکا، کراوە. هاتنی سوپای مه‌غۆل به‌ ڕێبه‌رێتی هۆلاگۆخان و هێرشه‌ له‌سه‌ریه‌كه‌كانی ئیمپڕاتۆریه‌تی ئێلیخانی بۆ سه‌ر عێراق و …

خالد پاشای یەكەم بابانی(1723-1743ز)      عومەرئیسماعیل مارف (حەوتەم) خالد پاشا، دووەم كوڕی (تەیموور خان بەگ1698-1703ز)ی كوڕی (فەقێ‌ ئەحمەدی دارەشمانە1610-1660ز) بووە. بە پێی سەرچاوەكان؛ كاتێك (خانە محەمەد پاشا1719-1729ز)ی میری بابان، ساڵی (1723ز) بە شێكی زۆری میرنشینی ئەردەڵان و (سنە)ی پایتەختی داگیر كردوە و وەكو فەرمانڕەوای هەردووك میرنشین دەسەڵاتی گرتووەتە دەست، …

شوێنەوارێکى مێژوویى قەڵاى جوڵندى.. یەکێکە لە شوێنەوارە مێژوویەکانى کوردستان و ناوچەى پارێزگاى سلێمانى ،کەوتۆتە خۆرئاوایى دێى زەرزى و دوورى لە دێیەکەوە( دێى زەرزى) بەپێ دوو کاتژمێر و نیوە ،گوندى سورقاوشان لەباکورو گوندى عەسکەر لە خۆرئاوایەتى ،دێى (قۆچ بڵاغ) لەباشورى خۆرئاوایەتى .. قەڵاکە لەسەر بەرزراییەک چێکراوە و وەک نیمچە دوورگەیەک سێ …

باسێکی مێژوویی لەسەر گوتیەکان به‌شی یه‌که‌م: گووتییەکان کۆمەڵێکی دێرینی کوردستانی بوون واتە نەتەوەیەکی دێرینی زاگرۆسین(یەکێکن لەو نەتەوانەی کەنەتەوەی ئێستەی کوردیان لێ پێکهاتووە)ئەم نه‌ته‌وه‌یه‌له‌باشووری ده‌شتی شاره‌زوورژیاوه‌ن واته‌له‌ناوچه‌ی نێوان زێی بچووک ورووباری سیروان ژیاوه‌ن.نه‌ته‌وه‌یه‌کی به‌هێزوئازاوشه‌ڕکه‌ربوون وه‌توانییان به‌سه‌رکردایه‌تی ئیمپراتۆرئه‌نناتووم(3146- ؟پ.ز)لەساڵی(3146پ.ز)ئیمپراتۆرەکەیان دابمه‌زرێنن لەسەرخاکی کوردستان وەشاری ئەربخاواتە کەرکوکی ئێستەپایتەخییان بووە،وه‌له‌گه‌ڵ ئیلامییه‌کان(ئیلامییه‌کان کۆمەڵێکی دێرینی کوردستانی بوون …

به‌دیعوززه‌مان سه‌عیدی كورديی و ڕۆژنامه‌گه‌ریی كوردی له‌ دوو به‌ڵگه‌ی عوسمانیدا د.هێمن عومه‌ر خۆشناو كاروانی ڕۆژنامه‌گه‌ریی كوردی، دوای ده‌رچوونی ڕۆژنامه‌ی كوردستان، هه‌وراز و نشێوی زۆری له‌سه‌ر ڕێ بووه‌، به‌تایبه‌تی له‌ ده‌ ساڵی یه‌كه‌می مێژووه‌كه‌یدا، به‌و حاڵه‌شه‌وه‌ له‌ به‌شێك له‌و ڕۆژنامانه‌ هه‌موو كوردی له‌خۆی كۆكردبۆوه‌ به‌جۆرێك خۆی له‌ چوارچێوه‌ی یه‌ك شێوه‌زاریش ده‌رباز …

عادیلەخانم هەرگیز قایمقامی هەڵەبجە نەبووە: زۆرجار لە نوسین و کۆڕو کۆبوونەوەکان و میدیاکاندا ئەبینین و ئەبیستین کە عادلەخانم(۱۸٥۹-۱۹۲٤) یەکەم قایمقامی ئافرەتی هەڵەبجە بووە، زانیارییەک کە هیچ بنەمایەکی مێژوویی و زانستی تێدا نیە، چونکە خانمی وەسمان پاشای جاف بۆ یەک دەقیقەیش بەشێوەیەکی فەرمی قایمقامی هەڵەبجە نەبووە، یەک تۆمارو یەک بەڵگەی ڕەسمی …

مێژووی بزوتنەوەی بابی   سەرهەڵدانی بابیەکان: بابیەکان، یان (بابیە) و (بابی)، لە بنەرەتدا ئاینێکە کە گرۆیەک لە خەڵکان بروایان پێ هەبوو، لە دەوروبەری ساڵی (۱۸٤۳ز-۱۲٦۱ک) یان (۱۸٤٤ز-۱۲٦۰) لە وڵاتی ئێران. نووسەر رەشید خەیوون لە کتێبی (الادیان والمذاهب بالعراق) لە بابی و بەهایی دواوە کە بەشێکن لە گرۆیانی شیعە و لێیان …

تێڕوانینه‌كانی مه‌لای گه‌وره‌ له‌ كڵاوڕۆژنه‌ی ته‌فسیره‌كه‌یه‌وه‌..   قاسم عه‌لی عوسمان مه‌لای گه‌وره‌ى كۆیه‌(1876 – 1943)، یه‌كێكه‌ له‌ زانا و كه‌سایه‌تییه‌ ناوداره‌كانی كوردستان و له‌ بنه‌ماڵه‌یه‌كی ڕه‌سه‌ن و دیار بووه‌، مه‌لا و شاعیر و كۆمه‌ڵناس و پیاوماقووڵ و خانه‌دان بووه‌، ته‌مه‌نی خۆی له‌ خزمه‌تی زانست و خاك و خه‌ڵك به‌سه‌ربردووه‌، چه‌ندان …