ئهم ئافرهته كی چۆن توانى بگات به پلهى پاپا؟ چۆن ئاشكرا بوو؟ پاپا (جۆن) یهكهم پاپای رهگهزی (می)یه و ئهم رووداوه یهكیكه له گهورهترین فهزیحهتهكانی فاتیكان و كلیسهى (كاسۆلیك) ههولدان بۆ پهردهپۆشكردنی ئهم رووداوه لهلایهن سهرانی كلیسا بی سوود بووه بهتایبهت ووروژاندن و باسكردنی ئهم رووداوه لهلایهن كلیسهى (ئۆرسۆدۆكس) بۆ …
Read More »شارستانییهتی ههشت ههزار ساڵهی گردی حهسهنلو
شارستانییهتی ههشت ههزار ساڵهی گردی حهسهنلو نووسەر: ئیدریس ئیبراھیم نەژاد گردی حهسهنلو ههڵکهوتوو له 7 کیلۆمیتری شاری نهغهدهی ڕۆژههڵاتی کوردستان، یهکێ لهو شوێنه مێژوویی و کۆنانهیه که دهگهڕێتهوه سهر ههشت ههزار ساڵ بهر له ئێستا. دیارترین ئاسهواری دۆزراوه لهو شوێنه دا جامی زێڕی حهسهنلویه که سهر به سهردهمی ئاسنه و …
Read More »کورد و ئایینی زەردەشت
کورد و ئایینی زەردەشت نووسەر: محەممەد ئەحمەدیان- مههاباد ئایینی کوردان لە سەدەکانی سەرەتایی و ئەوکاتەی ھاتوونەتە ئەو مەڵبەندە ڕوون نییە، بەڵام شوێنەوارەکان پێمان دەڵێن دوای سەقامگیربوونیان لەو ھەرێمەی ئیستا،(ئەھورا) پەرست واتە (رووناکی) پەرەست بوون و ڕووناکاییان خۆش ویستووە و دژی تاریکی بوون،( ئاور) کە سەرچاوەی ڕووناکی و ھێمای ڕووناکی بووە …
Read More »بۆ دەبێ مێژکووی کۆنمان بزانین
بۆ دەبێ مێژکووی کۆنمان بزانین که لهکهسێک دهپرسن: ”کێیت؟“، بهشانازییهوه دهڵێ: ”فڵانم کوڕی فڵان! “ ئهو حاشاله باوکی خۆی ناکاو بهدهگمهن کهسی وا ههیه وابکات، تهنانهت ئهگهر باوکی خراپیش بێ. ڕۆڵه به بابو باپیریانهوه دهناسرێنو بهتایبهتی له نێو کوردهواریدا ههر له کۆنهوه باوبووه ئهگهر ویستبیان بهئاشکرا باسی کهسێک بکهن، کوتوویانه: …
Read More »شارستانیــــــەتەكان لە نــێــوان دیالـــــۆگ و مـلـملانێدا
شارستانیــــــەتەكان لە نــێــوان دیالـــــۆگ و مـلـملانێدا نووسهر : بەهات حەسیب قەرەداخی چەمكی دیالۆگی نێوان شارستانیەتەكان، زۆر كۆن نییە . لەدایك بوون و سەرهەڵدانی دەگەڕێتەوە بۆ سەرەتای ساڵانی حەفتای سەدەی بیستەم و تا ماوەیەكی زۆر بەكاربردنی ئەم چەمكە سنووردارو تایبەت بوو بە دەستەبژێری سیاسی و رۆشنبیری و هەندێ لەو دامەزراوە جیهانیانەی …
Read More »ناتیق
ناتیق لەساڵی ١٨٨٦ لەدایکبووە و لەتەمەنی شەش ساڵیدا خراوەتە بەر خوێندن و سەرەتا بەخوێندنی قورئانی پیرۆز دەستی پێکردووە، پاشان چەند ساڵێک فەقێیەتی دەکات، بەڵام بەھۆی باری نالەباری ژیانەوە خوێندنی بۆ تەواو ناکرێت و دەست دەکات بە کاسپیکردن. ھەروەک لەیەکێک لە ھۆنراوەکانیدا دیارە، ماوەیەک قۆڵچی بووە، زۆر لەم کارە بێزار دەبێت، …
Read More »مەولەوی
مەولەوی سەیدعبدولڕەحیم کوڕی مەلاسەعیدەولەنەوەی مەلا( یوسف جان)ی کوڕی مەلا(ئەبوبەکری موسەنفی چوریە) کە دەگەڕێتەوەسەرخواناسی بەناوبانگ(سەید محمد زاهید)کەبەپیرخدری شاهۆیی ناوبانگی دەرکردووە. نازناوی شیعری (مەعدومی) بووە ولەناو خەڵکدا ولە کۆڕی ئەدەبیانا بە(مەولەوی)واتە (فرە-زان)ناوبانگی دەرکردووە.لە ساڵی ١٨٠٦(١٢٢١ی کۆچی) لە گوندی سەرشاتەی سەرووی ناوچەی تاوەگۆزی لە دایک بووە، لە سەرەتادا لە حوجرەکەی باوکی لە دێی …
Read More »پێوهندیى نێوان ئهمهریكا و سووریا له ماوهى 72 ساڵدا
پێوهندیى نێوان ئهمهریكا و سووریا له ماوهى 72 ساڵدا به درێژایى دهیهكانى سهدهى رابردوو پێوهندیى نێوان سووریا و ئهمهریكا به چهندان وێستگهى نزیكبوونهوهى كورت و دووركهوتنهوه و دژایهتى درێژخایهن تێپهڕیوه. له سێپتێمبهرى ساڵى 1944 پێوهندیى فهرمى نێوان ئهم دوو وڵاته دهستى پێكرد كاتێك ویلایهته یهكگرتووهكانى ئهمهریكا وهك دهوڵهتێكى سهربهخۆ ددانى …
Read More »ئەنفال جینۆسایدێك لە هەناوی مێژوودا
ئەنفال جینۆسایدێك لە هەناوی مێژوودا درەومیدیا/ محەمەد رەئوف ئەوەی لە پرۆسەی ئەنفالدا روویدا تەنها هەوڵێك نەبوو بۆ لەناوبردن و كوشتنی تاكی كوردی، بەڵكو هەوڵێك بوو بۆ سڕینەوەی تەواوی مۆركی نەتەواویەتی گەلی كورد، بەو پێیەی ئەنفال پرۆسەیەكی پلان بۆ دارێژاوی پێش وەختەبوو، بەوەی پلانی پێشوەختەی بۆ دارشتبوو پرۆسەكەی دابەشكردبوو بەسەر ( …
Read More »*سوڵتان عادل سەیفەدینی ئەییووبی(596ــ615ك / 1199ــ1218ك)
احمد مختا العبادي وەرگێڕانی نهاد جلال حبیب الله *سوڵتان عادل سەیفەدینی ئەییووبی(596ــ615ك / 1199ــ1218ك): كۆچی دوایی سەلاحەدین لە سالێ(589ك ـ 1193ز)دابوو بە هۆی ڕوودانی چەند ناكۆكیەكانی لە نێوان منداڵانی خێزانی ئەییوبیدا ئەمەیش بە رنگاربوونەوەی ئیسلامی بەشێوەیەكی لاوازكرد، پاشای قوبرس عموری لوزجنان ئەو دەرفەتەی قۆستەوەو بە كەشتیگەل سەربازەكانیەوە هێرشی بردە سەر …
Read More »