جام کوردی: میرزا عەبدوڕەحیم سابڵاغی ناسراو به وەفایی شاعیری به ناوبانگی کورد، ساڵی ١٢٦٤ی ھەتاوی (١٨٤٤) له شاری مەهاباد لەدایکبووە. وەفایی کوڕی مەلا غەفوور کوڕی مەلا نەسڕوڵڵا، یەکێکە لە شاعیرانی کورد زمان. خوێندنی سەرەتایی و بەرنامەی حوجرەی مزگەوتی لە زانستییەکانی ئایینی ئیسلام و زمانی عەرەبی لە مەھاباد تەواو کردووە و …
Read More »مهستوورهی ئهردهڵان
جام کوردی: ئهگهر ئاوڕێک له مێژووی نەتەوەی کورد بدەینەوە، کە لەڕێی شیعر و گێڕانەوە و کتێبەکانەوە بۆمان ماوەتەوە، بۆمان دەردەکەوێت کە ئێمەش وهک ههر نهتهوهیهکی تر خاوەنی کۆمەڵێک ژنی ههڵکهوتووین که لهبواره جیاجیاکاندا شوێن دهستیان دیارە. ئەم ژنانە، سەرەڕای رێگر و بەربەستە کۆمەڵایەتیەکان، هەوڵیانداوە لە داهێنان و بڕیار و دروستکردنی …
Read More »چەند دیمەنێكی قەڵا دێرینەکەی شاری وان
قەڵای وان یەکێکە لە شوێنەوارە مێژووییەکان و دیمەنە سەرنجراکێشەکانی شاری وان لە باکوری کوردستان، کە بە دووری پێنج کیلۆمەتر دەکەوێتە رۆژئاوای ناوەندی شارەکە. قەڵای وان لە سەردەمی پادشا ساردوری لەلایەن ئورارتویەکانەوە دروست کراوە و مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ هەشت سەدە پێش زاین. لە ناو قەڵایەكەدا چەندین گۆڕی پادشاكانی تێدایە، جگە لەوەش …
Read More »ئهشکهوتی شانهدهر، كۆنترین لانکهی مرۆڤایهتی
جام کوردی: کۆکردنهوه: محهممهد عارف تهبهد ئهشكهوتی شانهدهر یهكێكه له بهناوبانگترین ئهشكهوتهكانی ههرێمی كوردستان و ساڵانه گهشتیارێكی زۆر ڕووی تێ دهكهن. مانای وشهی “شانهدهر” شانهدهر بریتییه له دوو وشهی لێكدراوی “شانه” كه به مانای خانه دێت، “دهر” كه به مانای كرانهوه یان دهرگه دێت كه دهكاته “دهرگهی خانه”، له ههندێك …
Read More »ئەشکەوتی شانەدەر؛ کۆنترین شوێنەوارەکانی جیهان تیمێکی زانکۆی کامبرێج بۆ ئەنجامدانی لێکۆڵینەوە دوبارە دەگەڕێنەوە شانەدەر
خەندان- ئەشکەوتی شانەدەر، وەک یەکێک لە کۆنترین شوێنەوارەکانی جیهان هەژماردەکرێت و تا ئێستا چەندین لێکۆڵینەوەی لەبارەیەوە ئەنجامدراوە، دۆزینەوەی کۆمەڵێک پەیکەرە ئێسکی مرۆڤەکانی نیاندەرتاڵ لە ناوەڕاستی پەنجاکانی سەدەی رابردو لەلایەن راڵف سولیکی، شوێنەوارناسی ئەمریکایی وایکردوە، بە درێژایی نیو سەدەی رابردو، شوێنەوارناسان و شارەزایان سەرقاڵی لێکۆڵینەوەبن تیایدا. لە پێنج ساڵی رابردودا، تیمێکی …
Read More »پەرستگایەكی تەمەن شەش هەزار ساڵ لەچەمچەماڵ دۆزرایەوە
ئەو شوێنەوارەی لەسنوری چەمچەماڵ دۆزراوەتەوە خەندان – هەڤاڵ غالب لەناحیەی شۆرشی سەر بە قەزای چەمچەماڵ شوێنەوارێك دۆزرایەوە، كە تەمەنی بۆ هەزارەی چوارەم دەگەرێتەوەو بەوتەی ئەو تیمەی كنەو پشكنینی تێدا دەكەن پێشتر پەرستگا بووە. كەمال رەئوف، شوێنەوارناسو نوێنەری بەرێوەبەرایەتی شوێنەواری سلێمانی بەخەندانی راگەیاند “ماوەی دوو ساڵە تیمێكی شوێنەوارناسی فەرەنسی بەهاوكاری بەرێوەبەرایەتی …
Read More »چەند زانیاریەک لەسەر ژیانی فیرعەونیەکان کە سەیر و سەمەرەیە
خێزان ئەمەی خوارەوە چەند زانیاریەکە لەسەر ژیانی فیرعەونیەکان کە سەیر و سەمەرەیە: -کۆیلەی تایبەتیان هەبووە کە کاریان ئەوە بووە هەنگوین و شیرینی بدەن لە جەستەیان و لە کۆبونەوەکاندا بوەستن بۆ ئەوەی مێش و مەگەز لەوان کۆببێتەوە و نەچێت بۆ لای گەورەکان. -بەهۆی ئەوەی کە میسر گەرم بووە، میسریە کۆنەکان دارچنیان وەک …
Read More »شانشینی میرۆفەرەنجی
لەنوسین ئامادەکردنی: “زكريا(مراد)ھۆشەنگ” قوتابي قوناغي سيیەمێ میژوو زانکۆی صلاح الدين چەنك و زاراوەی (فەرەنکەکان یان فەرەنجە) خودي زاراوەی (فەرەنك) بەمانای (ئازاد و دلير) هات .میرۆفەرەنجی لەلایان میرۆفیج دامەزراوە کەسەرکرەیەکی عسکەری جەرمانەکان بوو ناوی شانشینەکە لەناوی دامەزرینەرەکەی ھاتووە میرۆفەرەنجەکان یەکیکن لە ھۆزە جەرمانیەکان لەگرینکتر دەسکەوتەکانی جەرمانیەکان لەکاتی رووخاندنی ئیمپراتۆری رۆمای رۆژئاوا …
Read More »40 ساڵ بهسهر جهنگی میسر و سووریا دژ به ئیسرائیل تێپهر دهبێت
لە ٦/١٠/١٩٧٣ جەنگ لە هەردوو بەرەی سوری و میسری دەستیپێکرد، سوپای میسری توانی لە هەمان ڕۆژدا هێڵی بەرگری بارلیف بشکێنێت و بپەڕنەوە بۆ ڕۆژهەڵاتی کەناڵی سوێس. لە ڕۆژی دووەمی جەنگدا سادات بە نهێنی نامەیەك ئاڕاستەی هێنری کێسنجەر دەکات بەوەی پێی بڵێت ئامادەم جەنگەکە ڕابگرم لە پێناو ئاشتی لە ناوچەکەدا، ڕۆژی …
Read More »ناوی (پاقلاوە) لە چیيەوە هاتووە؟
پاقلاوە ئەو شیرینیە بە تامو لەزەتەیە كە هەموومان لە بۆنە و یادە خۆشەكاندا بە جۆرەها شكل و شێوە خواردوومانە و بە بەردەوامیش دەیخۆین، هەر بۆیە زۆرێك لەخەڵكی پیشەی پاقلاوەچیەتیان بۆ خۆیان هەڵبژاردوە و لەو ڕێگایەوە خزمەتێك دەكەن و بژێوی ژیانی خۆیان و ماڵ و منداڵیان دابین دەكەن. بەڵام ئەوەی گرینگە …
Read More »