بەشی مێژووی كورد

فەرەیدون پەروازە شوێن و هه‌ڵکه‌‌وته‌‌ی جوغرافیایی کوردستان له ناوچه‌یه‌کی نیوه ده‌شت و نیوه کوێستانیدا، یه‌کێ له هۆکاره سه‌ره‌‌کیه‌‌کانه بۆ دروست بوونی ژیانی خێڵه‌کی و کۆچ و کۆچبه‌‌ری. خێڵه‌کان به‌ کوێستان و گه‌رمیان کردن و گه‌‌ڕان به دوای له‌وه‌‌ڕگه‌ ‌و کانیاوی چیاو و روون‌دا، بژێوی ژیانیان به‌ڕێوه بردووه. وه‌‌ک ده‌ڵێن ژیانی …

ده‌ڤه‌ره‌ك ژ كوردستانێ دهــــــــــــوكا ره نكين دهۆك یه‌ك ژ چوار باژێرێن سه‌ره‌كیێن باشوورێ كوردستانێ یه و مه‌لبه‌ندێ پارێزگه‌ها دهۆكێ یه كو هه‌ر شه‌ش قه‌زایێن دهۆك ، ئامێدیێ ، زاخۆ ، سیمێلێ ، ئاكرێ وشێخان ڤه‌دگریت و ل مه‌ها شوباتا ئه‌ڤ ساله پێشنیارا ب قه‌زاكرنا به‌رده‌ره‌ش ژ ئالیێ جڤاتا پارێزگه‌ها ڤه‌ …

  سه‌لام ناوخۆش سێكوچكه‌ی باشوور له‌ باكوور نالی، حاجی قادری كۆیی، پیره‌مێرد ……………. ——————– ده‌روازه‌ پێش و پاش ئه‌و زاتانه‌ ، چه‌ندان نوسه‌ری دی باشووری كوردستان به‌ره‌و ئه‌سته‌مبۆل له‌ كاتی جیاواز بارگایان تێكناوه‌ ، به‌ڵام ئه‌م سێیه‌ له‌ پێش و پاش چوون ، وه‌ك سێ ڕابه‌ر له‌ شیعری كوردی باشوور …

  نوح رۆژهەڵاتی هۆزی هەرکی بەدرێژایی مێژووی و کوردستان و ناوچەکە پیاوانی ئازاو سوارچاک و کوردپەروەری تێدا هەڵکەوتووە ئەو پیاوە جوامێرانەش رۆڵێکی کاراو کاریگەریان لە شۆڕشەکانی کوردستاندا هەبووە یەکێکیش لەو شۆڕشە مەزنانە شۆڕشی (سمایل ئاغای شکاک کەبە سمکۆی شکاک ناسرابوو) وەک مێژوو کەسایەتیە دیارەکانی ئەو دەمی هۆزی هەرکی (خورشید ئاغای …

ن نوح رۆژهەڵاتی خورییەکان، بەشێوەیەکی فراوان لە چەندین ناوچەی جیاوازی جوگرافی و شارستانیدا بڵاوبووبوونەوە، ئەوەش بۆتە یەکانگیر نەبوون هاوشێوە نەبوونی بیرو باوەڕ و ڕێوشوێنی ئایینی خوری. لەو چەندین خوداوەندەی، کە خورییەکان دەیان پەرستن ژمارەیەکیان لەو ناوچە تازانەدا وەردەرگرت کە لێی بڵاوببونەوە، دواتر لەگەڵ کۆمەڵە خواوەندانی خۆیاندا دەیانگونجاند. کۆمەڵەی خواوەندانی خوری …

لە پەیمانی قەسری شیرین بۆ یەکەمجار کوردستان پارچە کرا دژوار کرماشان ڕۆژی ١٧ی ئایاری ١٦٣٩ دوو ئیمپراتوری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست واتا سەفەوی و عوسمانی بەپێی پەیمانێک خاکی کوردستانیان لە نێوان خۆیان دابەش کرد، ئەوەش یەکەم پارچەکردنی کوردستان بوو. دوای ململانێ و شەڕێکی ١٥٠ ساڵە لەنێوان ئیمپراتۆریەتی سەفەوی (ئێران) و ئیمپراتوریەتی عوسمانی …

ئیبراهیم ئه‌حمه‌د فه‌تاحزاده‌ مسته‌فا، به‌ چه‌ند ناوێكی تریش (بله‌ – برایم ئه‌حمه‌د-بله‌ی ئه‌حه‌ ره‌ش) ناسراوه‌. 6/3/1914 له‌ سلێمانی له‌دایكبووه‌، باوكی دۆستێكی نزیكی شێخ مه‌حموود بووه‌، ره‌مزی مامی ئه‌فسه‌ری سوپای عوسمانی بووه‌ و كاتی دامه‌زراندنی حكومه‌ته‌كه‌ی شێخ مه‌حمود، گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ بۆ سلێمانی و وه‌ك ئه‌فسه‌رێكی رووناكبیر و به‌ئه‌زموون به‌شداری ئه‌و خه‌باته‌ی كردووه‌. …

ته‌ها سلێمان پێشەكی جینۆساید، لەسەر ئاستی فەلسەفی و فیكری و سیاسی، كلتووری و دواجاریش لە رووی یاساییەوە، مشت و مڕێكی زۆر هەڵدەكرێ و هاوكات لێدوان و قسە كردن لە سەر سیستەم و پێك هاتی جوگرافی و سیاسی ئەمڕۆ و داهاتووی ئەو نەتەوەو میلەتانە پێك دێنێت، كە قوربانی ئەم تاوانەن.. بە …

ته‌ها سلێمان پێشەكی كاركردن و نوسین و پشكنین لە دۆسییەی پەلامارو شاڵاوەكانی جینۆسایدی گەلی كوردو كوردستان، ئێجگار زەحمەت و پڕماندوو بوونە. چونكە لە یەكەم هەنگاوەوە، روو بەڕووی ئاستەنگێكی گەورە دەبیتەوە، ئەویش نەبوونی سەرچاوەو ئەرشیفێكی پێویستە، كە بتوانرێ‌ بە پشت بەستن پێیان، ئەوەی ئامانجی نوسین و لێكۆڵینەوەیە پێی بگەیت. بۆ ئەمساڵ، …

ته‌ها سلێمان پێشەكی جینۆسایدی كورد، لەباشووری كوردستان “عێراق” چەندین وێستگەی جۆراو جۆری بەخۆوە بینیوە. بەعس وەك پارتی فەرمانڕەوای عێراق لە ساڵی 1963 تا 2003 گەورەترین بەرپرسیارێتی تاوانەكانی جینۆساید دژ بەگەلی كورد لەئەستۆ دەگرێ‌، ئێمە لێرەدا ناتوانین هەموو وێستگەكانی ئەم تاوانەو تەواوی وردەكاری و لایەنە جیاجیاكانی ڕوون بكەینەوە، بەڵكو دەكرێ‌ تەنها …