لە فارسییەوە: جەواد حەیدەری لە یۆنانی كۆن بە تایبەت لە ئەسینا هیچ كەسێك بۆی نەبوو سەبارەت بە ژیانی سیاسی خۆی و كۆمەڵگەكەی كەمتەر خەم و خوێنسارد بێت. فەرمانڕەوای جگە لەوەی كە دەبێت دانا و زانا بێت، دەبێت بە تواناش بێت، چونكە تەنها دانایان و زانایان و كەسانی بەتوانا دەتوانن كۆمەڵگە …
Read More »بەریتانیا بە نهێنی هەڵسەنگاندنی بۆ هەڵوێستی هۆزە کوردەکان کردووە
مێجەر جەنەڕاڵ سێر پێرسی زەکەریا کۆکس، کۆمیسیاری مەدەنی، لە بەغدادەوە نامەیەکی نهێنیی ئاراستەی وەزیری دەوڵەتی بەریتانیا بۆ هندستان کردووە لە لەندەن، کە ژمارە 10115 لاپەڕە 1295ی بەسەرەوەیە و یەکێکە لە دیکۆمێنتەکانی ناو ئەرشیفی وەزارەتی دەرەوەی بەریتانیا. ئەمەی خوارەوە گوڵبژێرێکە لەو نامەیە: ئامادەکردنی – پ.ی.د. رەنجدەر محەمەد عەزیز پەیوەندییەکان لەگەڵ هۆزەکانی باشوری …
Read More »سەرهەڵدان و جۆری نەخۆشخانەکان لەشارستانیەتی ئیسلامیدا:
پێناسەی نەخۆشخانە لە جیهانی ئیسلامیدا: لەشارستانیەتی ئیسلامیدا، بەو شوێنەی چارەسەری نەخۆشی تێدا دەکرا دەوترا ( بیمارستان) لەبنەڕەتدا وشەکەفارسیە و لەهەردوو وشەی (بیمار) و (ستان) پێکهاتووە، (بیمار) بەواتای نەخۆش و(ستان) بەواتای ئەو شوێنەی نەخۆشی تێدایە. سەرهەڵدانی نەخۆشخانەکان: عەرەب بەرلەهاتنی شارستانیەتی ئیسلام زانیاریە پزیشکیەکانیان کەم بوو، چارەسەری نەخۆشەکانیان بەنوشتەو سیحرو خوێندنەوەی هۆنراوە …
Read More »دژايهتيى نێوان مهولانا خاليدى نهقشبەندی و شێخ مارفى نۆدێيى
نووسینی: ڕێبوار حهمەتۆفیق نەقشبەندی، وەک ناوی تەریقەتێکی دیاری تەسەووف، لهچاو ئهو مێژووهى كه تهريقهتهكهى تێدا پەیدا بووه، مێژوويهكى زۆر دێرينى لە کوردستاندا نییە. كه دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی خەلیفەی ڕاشیدین ئەبوو بەکری سیددیق. لە ئەو قۆناغەشەوە تا سەردەمی بایەزیدی بەستامی، بە تەریقەتی سیددیقی ناسراوە، لە سەردەمی بایەزیدی بەستامییشەوە تا سەردەمی عەبدولخالقی غەجدەوانی، …
Read More »مەسەلەی کورد لەراپۆرتێکی ساڵی ١٩٢٠ی بەریتانیادا
لەئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق بەشی یەکەم تێبینی: ئەم باسە بەشی شەشەمی راپۆرتی پێداچوونەوەی حوکمی راستەوخۆی عێراقە لەلایەن بەریتانیاوە، کە ساڵی ١٩٢٠ ئامادە کراوە. راپۆرتەکە بە ناوی “پێداچوونەوەی کارگێڕیی مەدەنیی میزۆپۆتامیایە Review of the Civil Administration of Mesopotamia” و ساڵی ١٩٢٠ خاتوو گێرتروود لوسیان بێڵ نووسیوێتی، کە سکرتێری کۆمیسیۆنی باڵا بووە …
Read More »کوردو ناسیۆنالیزمی کوردی لەماوەی نێوان دوو جەنگی جیهانیدا
مەتین یوکسەڵ* لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە سەرەتای چەرخی نوێوە و لە ماوەی سەدەی هەژدەدا، ئیمپراتۆرییەتە ئیسلامییەکان و چین هێزی سیاسی و ئابووریی سەرەکی بوون لە جیهاندا (فرانک ١٩٩٨، هۆجسن ١٩٧٠). بە شوێنپێ هەڵگرتنی مەسەلەکە تا سەدەی پانزە، سەرهەڵدان و هەڵکشانی هێزی ئەوروپییەکان، دەبینین کە وردە وردە شوێنیان …
Read More »مەولانا خالیدو کاریگەریی ڕێبازەکەی لەڕوداوەکانی سەدەی نۆزدەهەمی باكورى قهوقازدا
پرۆفیسۆر مایکڵ كەمپهر – توێژەر لە بواری سۆفیزمی ئیسلامیدا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق به شێوهیهكى گشتى باوهڕ وایه كه وا لقى خالیدیى تهریقهتى نهقشبهندى هێزێكى بڕیاردهر بووه له مێژووى باكوورى قهوقازى سهدهى نۆزدەهەمداو كهم تا زۆرێکیش له سهدهى هەژدەهەم و بیستەمدا١. له دیدى حامید ئاڵگهرهوه، مێژووى دوور و درێژى …
Read More »كودهتای 1980 و پێشێلكردنی مافهكانی كورد له دهستووری 1982
سهلام ناوخۆش دهسپێك له دوای هاتنه سهر كاری مستهفا كهمال (ئهتاتورك) و كوژاندنهوهی شۆڕشی شێخ سهعیدی پیران-1925، به توندترین شێوه ناسنامهی توركیای نوێ ئاشكراتر بوو. ههر دهستوورێك له سهردهمی حوكمڕانی مستهفا كهمال دهرچووبێت، كوردی تهواو فهرامۆش كردووه. د. ڕهفیق سابیر ناههقی نهبوو دیاردهی دهستوورخوازی له توركیا به دهستووری ئایدیۆلۆجیا و …
Read More »پێشهكی قهسیده/كتێبی “گهڕانهوهى زهردهشت” و چهند تێبینییهك له روانگهى زهردهشتیهتناسییهوه
سهلام ناوخۆش “قسهكردن لهسهر فهلسهفهى ئاین یا مهعریفه بهخشینه یا مهعریفه جوینه” ناوهندی ڕۆشنبیری و هونهریی ئهندێشه له زنجیره كتێبی فیكر و ئهدهب قهسیده/كتێبێكی بۆ ئهحمهد مهلا به ناوى (گهڕانهوهى زهردهشت) بڵاو كردووهتهوه. ئهم كتێبه (353)ى زنجیرهكهى سهرهوهیه و پێشهكی و دهقه شیعرییهكه 164 لاپهڕهى داگرتووه. خۆم به …
Read More »ئیبراھیم پاشای بابان بنیادنەری ئەو شارەی، کە جێگەی گۆڕێکیش لە خاکەکەی نەبوو بە نسیبی
نووسین و ئامادەکردن: چــرا یـاسین ئیبراھیم پاشا کوڕی ئەحمەد پاشای کوڕی سلێمان پاشای بابانە، یەکێکە لە میرە ھەرە بەناوبانگەکانی میرنیشینی بابان، دوای ئەوەی «مەحموود پاشا» لەسەر تەختی فەرمانڕەوایی لادەبرێت، «ئیبراھیم پاشا» لە ساڵی (١٧٨٣ز) دێتە سەر دەسەڵات و فەرمانڕەوایی میرنیشینی بابان دەکات. «ئیبراھیم پاشا» پیاوێکی تێگەیشتوو و ھێمن و ڕەوشتجوان …
Read More »