پ.د.زاهیر لەتیف كەریم زمانی شیعر بەهێماو ئایكۆن ونیشانە وكۆدەكانییەوە،لەبنەڕەتدا بریتین لەكۆمەڵێك دیمەن ووێنە وسۆز وئەندێشە كەهەندێكیان لەواقیعدا بوونیان هەیە وهەندێكی تریشیان لەدەستكردی خەیاڵە.هەموو ئەم وێنە ودیمەنانە دەرئەنجامی ململانێی هێزی ناوەوە ودەرەوەی خاوەن دەقە كەبەپێی گریمانەكان ڕەنگە بەدرێژایی زەمەن لەگەڵیدا بێت.گەر بڕوانینە دەقەكەی دیلان(شێخ مەحمودی زیندوو)،كەبەبۆنەی كۆچی شێخەوە لەساڵی 1956 …
Read More »راپۆڕت و سیخوری لە سەردەمی کۆماری کوردستان
ئوسامە حەسیب بەهۆی بارودۆخی نالەباری کۆماری میللی کوردستان و ئەو ململانێ نێودەوڵەتیەی کە لەو سەردەمەدا هەبوو بەتایبەتی لە کاتی جەنگدا مەسەلەی سیخوڕ مەسەلەیەکی گرنگی ناوچەکە بوو بۆ بەدەست هێنانی مەسەلە سیاسیەکان، هەریەک لە ئینگلیز، ئێران، رووسیا، ئەمریکا و عێراق هەواڵگرو سیخوڕی خۆیان خستبووە ناوچەکەوە و ئەوانەش بە راپۆڕتی تایبەت بە …
Read More »رهفیق حیلمی 1899-1960
پ.د. عزەدین مستەفا رەسول زهنگێك دای بهگوێمدا، وا سهد ساڵهی لهدایكبوونی رهفیق حیلمی یه، بۆ بێدهنگیت؟ پێش ههموو كهس نهتنووسیبوو دهبێ لهیادی لهدایكبووندا یادی نهمرانمان بكهینهوه. ههر لهناو دهروونی خۆمدا ووتم: دهبوو بۆ ئهو یاده(سهد مهشخهڵی ئاگرین)و سهد تۆماری نووسین ببهینه سهر گڵكۆی ئهویش بهڵام كه كهسیتر بهبیریدا نهیهت دهبێ …
Read More »شێخ مارفی نۆدێی
د ئاراس محهمهد سالح شێخ مارفی نۆدێی (1753- 1836ز) وەک شێخێکی تەریقەت و وەک کەسایەتیەکی ساداتی بەرزنجەو مامۆستایەکی ئاینی ناسراوی میرایەتی بابان لە ڕۆژگاری خۆیدا نامەی بۆ کەسایەتی و کاربەدەستان نووسیوەو هەندێ لەو نامانە هەتا ئێستا پارێزراون، بێگومان ئەو نامانە زۆر لایەنی گرنگی مێژووی ئەو سەردەمەی کوردستان و ناوچەکە ڕووندەکەنەوە، …
Read More »ئامەد..مێژوویەك پڕ لە شارستانی
ئامەد- ژینۆ عەبدولڵا ئامەد، ئەو شارەی وەكو پایتەختی سیاسی باكوری كوردستان دادەنرێت و سەیردەكرێت، ئامەد نەك تەنها لە باكوری كوردستان بە ڵكو سەنگ و قورسایی لە دڵی هەرچوارپارچەی كوردستاندایە. لە مێژووی هزری سیایی ونەتەوەی گەلان و نەژادە جیاوازەكاندا هەڵكەوتوە ڕێكەوتوە، شارێك جیاوازتر لەهە موو شارەكانی تر سەنگ و پێگەو قورسایی …
Read More »کهركووك له ڕۆژانی “ڕاپهڕینی نیسان- مایسی 1941″دا
دڵشاد مهحموود عهبدوڕهحمان لهگهڵ به دهستخستنی “سهربهخۆیی سیاسی” (3ی تهشرینی یهكهمی 1932) و كۆچی دوایی “شا فهیسهلی یهكهم.(1) له (8ی ئهیلولی ساڵی 1933)دا، ململانێ له پێناو دهسهڵات گرتنه دهست، بووه گهورهترین و بهرچاوترین ڕووماكانی مێژووی سیاسیی هاوچهرخی عیراق. ئهو دیارده ترسناك و كاریگهرهی تراژیدیای كهم وێنهی لێكهوتهوه، سهرهتا كوشتوبڕی ئاشوورییهكان …
Read More »یۆنان نهێنی خانمه خانهدانهكه ئاشكرا كرا
زانایانی شوێنهوارناسی یۆنانی گۆڕێكی دهستلێنهدراوی خانمه خانهدانێكیان دۆزییهوه كه به خشڵه زێڕهكانییهوه له مۆنۆمێنتێكی ڕۆمانیدا له دوورگهی سكینوس نێژابوو. بهپێی ئهو نهخش و نیگارهی لهسهر گۆڕهكهی به پیتی ئهلفبێی یۆنانیی نوسراوه ئهو خانمه ناوی (نیكو) یان(Νεικώ)بووه. و له ناو گۆڕهكهشیدا جگه له بازن و ئهنگوستیله و ملوانكهی درێژ، پشتێنیكیش دۆزراوهتهوه …
Read More »کۆنترین زمانەکانی جیهان
دوکتۆر حوسێن موحەممەد عەزیز* لهسهر ڕووی ئهم زهوییه، ههموو بوونهوهرهکان، به چهن شێوازێکی تایبهتی و به چهندین زمانی دیاریکراو، له یهکدی دهگهن، ههر یهکهشیان له ئهوی دیکهیان جیاوازه. بهڵام لهنێو ههموو بوونهوهرهکاندا، مرۆڤ له ههموویان تهواو و پێشکهوتووتره، چونکه زمانی تایبهتی خۆی ههیه، قسهیپێدهکا و پێشی دهنووسێ. ئهز پێم وایه، …
Read More »جینۆساید كرنا (بارزانیان) ل ساڵا (1983)ێ
دلۆڤان هالۆ / زاخۆ كورتیەك ل دوور عەشیرەتا (بارزانیان) و گوندێ (بارزان) (بارزان) ناڤێ گوندەكێ یە ل بنێ چیایێ (شیرن) ژبەر ڕۆلێ شێخێن بارزان و تەریقەتا وان، هەمی گوند و ناڤچەیێن (مێرگەسۆر و مزووری باڵا و زێبار و شێروانی و مزووری و دولەمەری و نزاری و هەركی و بەڕۆژی) ڕێكا …
Read More »مێژووی دۆزینەوەی چا و چاخواردنەوە
چا یەک لە کۆنترین خواردنەوەی جیهانە و مێژووەکەی بۆ نزیکەی پێنج هەزار ساڵ بەر لە ئێستا دەگەڕێتەوە. بەگوێرەی ئوستورەی کۆن (ئەفسانە – Legend) بەو شێوەی خوارەوە باس لە دۆزینەوەی چا کرایە: ئیمراتۆری چین Shen Nong (2852 – 2737 پێش زایین)، زانایەکی گەورە و بە باوکی مێدیسنی چینی بەناوبانگە. ئەو شارەزایی …
Read More »