تهها سلێمان ووشەی قەڵادزێ؟ وەك هەر وشەو دەستەواژەیەكی تر، وشەی “قەڵادزێ” گفتوگۆ هەڵدەگرێ، زۆرێك لە شارەزایان سەبارەت بە ناوی قەڵادزێ دەڵێن دوو بۆچوون هەیە كە یەكەم پێی وایە لە دوو ووشەی (قەڵا، دژ) هاتووە و ووشەی دژ لە فارسی واتەی قەڵایەو بەم پێوەرەش واتە (قەڵای قەڵاكان). بۆچوونی دووەم تێكەڵ بوونەوەی …
Read More »وێستگەكانی پێشكەوتنی دەستەواژەی جینۆسایدو چەسپاندنی؟
تهها سلێمان بە كورتی.. دەستەواژەی جینۆساید، كە بۆ تاوانێك بەكاردێنرێ ئەمانەی خوارەوە لە خۆبگرێ بەپێی رێككەوتنامەی ساڵی 1948ی نەتەوە یەكگرتوەكان، ” یەكەم: كوشتنی ئەندامانی گروپەكە. دووەم: گەیاندنی زیانی گیانی یا ڕۆحی ترسناك بەئەندامانی گروپەكە سێیەم: .بەمەبەست دانانی ئەندامانی گروپەكە لەژێر بارودۆخێكی وادا كەببێتە هۆی فەوتاندنی بەشێك یان تەواوی ئەندامەكانی. سێیەم: …
Read More »ئەتاتورک لە خەیاڵی هیتلەر و نازەییەکاندا
دکتۆر جەبار قادر ئەوە زۆر باش زانراوە کە ئەدۆڵف هیتلەر(١٨٨٩ – ١٩٤٥) لە هەڵکشانیدا بەرەو دەسەڵات لە ئەڵمانیا چاوی لە بنیتۆ موسۆلینی(١٨٨٣ – ١٩٤٥) دەکرد. مێژوونووسان پێیان وایە کودەتا سەرنەکەوتووەکەی میونیخیش لە ٨ و ٩ نۆڤەمبەری ١٩٢٣دا دووبارە کردنەوەی مارشەکەی موسۆلینی بوو بەرەو ڕۆما لە ساڵی ١٩٢٢. ئاخر هیتلەریش دەیویست …
Read More »عهرهفات چۆن ژیا؟
عهرهفات لهلای زۆربهی دانیشتوانی رۆژههڵاتی ناوهڕاست سهركردهیهكی ناسراوه، ئهم پیاوه كه رۆژگارێك بهرهمزی تێكۆشانی فهلهستینیهكان دادهنرا، زۆرجار سەرکردەکانی كوردستان بهراورد دهكرێت. یاسر عهرهفات چۆن ژیا؟ «یاسر عهبد رهبه» كه ئهمینداری ئێستای لیژنهی جێبهجێكردنی رێكخراوی ئازادیبهخشی فهلهستینه، ماوهی 35 ساڵ یهكێك لهڕاوێژه ههره نزیكهكانی عهرهفات بوو، ئهو لهو تیمه بچوكهدا بوو …
Read More »مهلاو بله.. رهگو ریشهی ناكۆكییهكان
ئا: سات محەمەد لهنێو ئهوانهی مێژووی زیاتر لهپهنجا ساڵی رابردووی ئێمەیان دروستكردووه، مهلا مستهفا بارزانیو تاڵهبانیو ئیبراهیم ئهحمهد لهڕیزی پێشهوهدان. بهشێكی گرنگی بهرگی یهكهمی یاداشتهكانی تاڵهبانی (كه لهلایهن عیرفانی قانعی فهردهوه ئامادهكراوه) جگه لهگێڕانهوهی تافی لاوێتی، تهرخانه بۆ تیشك خستنهسهر رهگو ریشهكانی ئهو ململانێ توندهی كه لهنێوان مەلا مستەفاو ئیبراهیم …
Read More »ئافرەت … خاتونی شارستانێتییەکانی سەرەتا
لەسەراپای مێژووی ئایینی شارستانیی عیراقدا، تیبینی دووبارەبوونەوەی ئەم سێینە یەزدانییە کراوە، ڕەنگە ئەمە پێشینەی بیرۆکەی (پیرۆز)ی سیسەرە بێت، ئەمەش شێوەیەک لە شێوەکانی سێینەی ناو میژووی وڵاتی میزۆپۆتامیامان دەخاتەوە بیر، هەروەها (لاتو عوزا و مەنات) ی عەرەبی و (بەرنمرتن بەرمەرین)ی کۆمەڵگای حەزەر (باکوری خۆراوای عیراق) تەنانەت (باوک و کوڕو ڕۆحی قودس)ی …
Read More »مێژووی هاوچهرخ و چهند لایهنێكی تری مێژووی كورد له دیدی رۆژههڵاتناسیی بریتانی نیوهی یهكهمی سهدهی بیستهمهوه
د.سامان حسێن ئهم قۆناغهی مێژووی كورد رهنگه یهكێك بێت لهو لایهنه ههره گرنگانهی، كه له كارو بهرههمهكانی رۆژههڵاتناسیی نیوهی یهكهمی سهدهی بیستهمی بریتانیدا بایهخی پێدراوه، تایبهت له جهنگی جیهانی یهكهم بهدواوه و دوای ئهوهی، كه بریتانییهكان دهسهڵاتی راستهوخۆیان بهسهر بهشێكی كوردستاندا سهپاند و كێشه و مشتومڕی قورسیشیان لهسهر بهشهكانی تر …
Read More »سەرەتایەك بۆ ماتریالیزمی مێژوویی
كاتێك تەماشای مێژوو دەكەین، وادەردەكەوێت فەوزایەك یان پرۆسەیەكی پڕ لە ناكۆكی بێت. ڕووداوەكان لە سەرلێشێوانی شۆڕشەكان، جەنگەكان، ماوەی گەشە و داڕووخاندا لەناودەچن. ململانێی چینەكان و نەتەوەكان لە ناو فەوزای گەشەی كۆمەڵایەتیدا دەخولێنەوە. چۆن دەتوانین لەم ڕووداوانە تێبگەین و ڕوونیان بكەینەوە كە وادەردەكەون هیچ ڕیشەیەكی عەقڵییان نییە؟ Original: here – Translaion: Karzan Aziz …
Read More »شارستانیەت و بەربەریەت و جیهانبینیی ماركسیانە بۆ مێژوو
دەوترێت هێنری فۆرد گوتوویەتی “مێژوو بێ مانایە(بەنك)”، بۆ ئەوانەی كە ئاشنانین بە ئاڵۆزیی زمانی باو یان سەرجادەی ئەمریكی، وشەی بەنك بۆ شتێك بەكاردێت كە بێمانایە و بێمانایی ئاماژەیە بە شتێك كە هەڵگری هیچ مانایەك نییە. ئەو گوتراوەی هێنری فۆرد كە زۆر سەرنجڕاكێش نییە، دەربڕی بۆچوونێكە كە لە ساڵانی ڕابردوودا توانی …
Read More »چی لە بارەی گەورە موزیکژەنی جیهانی زریاب کوردیی دەزانیت؟
نوسینی: توانا حهمە كورد وهك یه كێك له دێرینترین نهتهوهكانی سهر زهوی ,دهستی داهێنهرانهی لهسهرجهم بواره كانی ژیان و شارستانیهتی ئهم ههسارهیه ههیه , پهنجه مۆری مرۆڤی كوردیش به نیو زۆرینهی شوێَنهواره دێرینه كانی ناوچهكانی میزۆپۆتامیاوه به ئاشكرا دیاره كهسیش ناتوانێت نكۆڵی یان لێ بكات ,بهڵام هۆكاره سیاسی یهكان و …
Read More »