بەشی مێژووی كورد

  تێپه‌ڕبوونی 36 ساڵ به‌سه‌ر تاوانی كۆمه‌ڵكوژی كورده‌ فه‌یلییه‌كاندا: كوردی فه‌یلی به‌شێكن له‌نه‌ته‌وه‌ی كورد. شوێنی نیشته‌جێبوونیان ده‌كه‌وێته‌ نێوان سنوری ده‌ستكردی عیراق – ئێرانه‌وه‌، سنوری فه‌یلییه‌كان له‌عیراقدا له‌ باكوره‌وه‌ ده‌ستپێده‌كات له‌شاره‌كانی (جه‌له‌ولاو قزرابات و شاره‌بان و خانه‌قی و مه‌نده‌لی) و ده‌ڕوات به‌ره‌و باشور تاكو شاره‌كانی عه‌لی غه‌ربی و به‌دره‌و جه‌سان و …

سایكس _ بیكۆ كاریگه‌رییه‌كانی له‌سه‌ر كورد كورد له‌وه‌ته‌ی هه‌یه‌ وه‌ك نه‌ته‌وه‌ له‌سه‌ر خاك و نیشتمانی خۆی ده‌ژی، ئیدی له‌سیاقی مێژووییدا زۆرجاران خاوه‌ن قه‌واره‌ی سیاسی ده‌سه‌ڵات بوون، له‌مێژووی كۆندا خاوه‌ن چه‌ندین ده‌وڵه‌تی (لۆلۆیی، گوتی، ئۆراتوو میدی…هتد) بوون، جیا له‌چه‌ندین میرنشین چ له‌سه‌رده‌می ئیسلام و له‌سه‌رده‌می عوسمانی و سه‌فه‌وییه‌كاندا تاوه‌كو ناوه‌ڕاستی سه‌ده‌ی …

پێشەوا قازی محمد سەرۆک کۆماری کوردستان نوسینی:فەلاح شەریف پێشەکی: ئەمڕۆ 69 ساڵ بەسەر لەسێدارەدانی پێشەوا قازی محەمەد سەرکۆماری کوردستان و هاوڕێیانی لە مەیدانی چوارچرای شاری مەهاباد  تێدەپەڕێ. پێشەوا و هاوڕێیانی لەلایەن حکوومەتی پاشایەتیی ئێرانەوە لە دادگایەکی سەربازی و نادادپەروەرانەدا دادگایی کران و دواتر پاش رووخانی کۆمار لە بەرەبەیانی 29 -3 1947ی …

بزاڤ- مەردوخ- و/عەبدولکەریم پێنجوێنی هۆزو تیره‌و لقه‌كانی كورد بریتین له‌ نزیكه‌ی ( 500) به‌ش له‌ كوردستان و ده‌ورو به‌ری هه‌ندێ ولاَتى دراوسێ بلاَو بوونه‌ته‌وه‌. مێژوو ناسه‌كان هه‌موویان به‌ شێوه‌یه‌كی گشتی باسی هه‌موو تیره ‌و هۆزه‌كانیان نه‌كردوه‌. هه‌ر یه‌كه‌یان ناوی هه‌ندێكیانی بردوه‌. بۆ وێنه‌ مه‌سعوودی له‌ كتێبی – مروج الذهب – …

بزاڤ- مەردوخ- و/عەبدولکەریم پێنجوێنی به‌‌ پێی پاشماوه‌‌ دێرینه‌‌ به‌‌ده‌‌ست هاتوه‌‌كان و سه‌‌رچاوه‌‌ مێژووییه‌‌كان كورد ئه‌‌كرێت به‌‌ دوو به‌‌شه‌‌وه‌‌.به‌‌شى یه‌‌كه‌‌م: بریتین له‌‌و كوردانه‌‌ی كه‌‌ چه‌‌ند هه‌‌زار ساڵ پێش زایین تاوه‌‌كو ئێستا خۆیان به‌‌كورد ناوبردوه‌‌. مێژوو زانه‌‌ خۆی و بێگانه‌‌كان هه‌‌ر به‌‌ كورد ناویان ئه‌‌به‌‌ن. به‌‌شى دووه‌‌م: بریتین له‌‌و كۆمه‌‌ڵه‌‌ی كه‌‌له‌‌ سه‌‌ده‌‌ی …

بزاڤ- مەردوخ- و/عەبدولکەریم پێنجوێنی ئه‌مانه‌وێ ئه‌وه‌ ڕوون بكه‌ینه‌وه‌ جیاوازی نێوان دوو وشه‌ی كورد و ماد چییه‌؟ ئایا وشه‌ی كورد و ماد به‌یه‌ك مانا دێت؟ ئایا هه‌ر یه‌كه‌یان مانایه‌كی سه‌ربه‌خۆی هه‌یه‌؟ زۆر كه‌س ڕِایان وایه‌ كورد یانی ماد. ماد یانی كورد، یاخود هه‌ردوو ناوه‌كه‌ یه‌كێكیان به‌مانای گشتی و ئه‌وی تریان به‌مانای …

نیسان حسن ژیانی‌ مینۆرسكی‌:ناوی‌ ڤلادیمیرڤیودوروڤیچ مینۆرسكی‌ له‌5/2/1877ز له‌شارۆچكه‌ی‌ كورجیڤای‌ سه‌ر ڕووباری‌ ڤولگاله‌باكوری‌ ڕۆژئاوای‌ مۆسكۆله‌دایك بووه‌. مینۆرسكی‌ له‌مۆسكۆ خوێندنی‌ ته‌واوكردووه‌وپێ‌ گه‌یشتووه‌،وه‌پاشان چوه‌ته‌كۆلێجی‌ یاساله‌زانكۆی‌ مۆسكۆله‌ساڵی‌1900زداخوێندنی‌ ته‌واوكردوه‌،دواترچووه‌ته‌ئامۆژگای‌ خوێندنی‌ زمانه‌ڕۆژهه‌لاَتیه‌كانی‌ لازاریف له‌هه‌مان ساڵ له‌مۆسكۆكه‌ماوه‌ی‌ (3)ساڵ له‌ئامۆژگای‌ لازاریف ماوه‌ته‌وه‌هه‌رله‌وێشه‌وه‌چاوی‌ به‌ڕێگای‌ توێژینه‌وه‌ولێكۆڵینه‌وه‌ی‌ زمانه‌ ڕۆژهه‌لاَتیه‌كان كرایه‌وه‌، له‌م ئامۆژگایه‌دازمانی‌(فارسی‌،توركی‌،عه‌ره‌بی‌)تێداخوێنراوه‌.دواترچووه‌ته‌وه‌زاره‌تی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ڕوسیابۆماوه‌ی‌ دووساڵ ،پاشان بووه‌ته‌ڕاوێژكارله‌سه‌فاره‌تی‌ كۆنسوڵخانه‌ی‌ ڕوسیاله‌ ئه‌سته‌مبول،وه‌له‌ساڵی‌1913زكراوه‌به‌نوێنه‌ری‌ ڕوسیاله‌لیژنه‌ی‌ …

و.هۆگر خه‌مانی‌ هۆراشیۆ ساوسگێت 1812-1894 هۆراشیوَ له‌ 5 – 7- 1812ز له‌ شاری‌  پۆرتلاند له‌ ئه‌مریكا له‌ دایك بووه‌, وه‌ له‌ سالی‌ 1832 كۆلیجی‌ Bowdoin  ی‌  له‌ شاری‌ برونزویك  ته‌واوكردوه‌,پاشان خوێندی‌ له‌ كۆلیژی‌ ئاینی‌ له‌ شاری‌ ئه‌ندوڤر , وه‌ له‌ مانگی‌ ئۆكتۆبه‌ری‌ 1834 به‌ ره‌سمی‌ كرا به‌ ئه‌ندامی‌  كه‌نیسه‌ی‌ قدیس …

  نووسینی: سۆران حەمەڕەش ناوی تەواوی بریتیە لە ئەبول حەسەن عەلی کوڕی نافیع و نازناوی (زریاب) ی هەبووە. بۆچوونی جیاواز سەبارەت مانای ناوەکەی هەیە؛ هەوڵ دراوە کە بە مانای (باڵندەی ڕەش) ی عەرەبی لێک بدرێتەوە، بەڵام پێ دەچێت کە (زۆراب) ی کوردی یان (زەڕیاو/زڕیاو) (ئاوی زێڕ) بووبێت و ئەو سەردەمە …

سۆران حمه‌ ره‌ش پێم وایە بە دەگمەن شوێن هەبێت لە جیهاندا کە هێندەی کوردستان گرنگ بێت بۆ ئاشنابوون بە سەرەتای دەستپێکردنی شارستانیەتی مرۆڤایەتی. ئەو ناوچەیەی کە ئەمڕۆ پێی دەڵێن کوردستان، بەشی سەرەکی ئەو ناوچەیەیە کە زاناکان بە نیوە مانگی بەپیت (Fertile Crescent) ناوی دەبەن. بۆیە ئەمڕۆ بۆ تێگەیشتن لە سەرەتای …