مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

  بیرۆکەی ئیسلامگەرایی سولتان عەبدولحەمید و کاریگەری لەسەر بوژانەوەی بیری نەتەوایەتی کورد یەک شەممە, 17 ئایار 2015 11:25 شاسوار هەرشەمی.. (لە یادی سەد سالەی(١٩٠٩- ٢٠٠٩زاینی) لە کار وەلانانی سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەمی، سوڵتانی عوسمانی ) به‌شی 2- 4 سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەم. بەسەر پشتی ئەسپی ڕیفۆرمەوە، بەرەو کۆشکی یەلدز(٤) سوڵتان عەبدولحەمید، تەمەنی …

  شاسوار هەرشەمی.. تێبینی: ئه‌م بابه‌ته‌ پێش 6 ساڵ نوسراوه‌، به‌ڵام بۆ یه‌که‌مین جاره‌ که‌ بڵاوی ده‌که‌مه‌وه‌. سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەم، لە ساڵی ١٨٧٦ زاینی ھاتە سەر تەختی خەلافەتی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی. دوای ٣٣ ساڵ پاشایی، واتا لە ساڵی ١٩٠٩ی زاینی، لە لایەن کۆمەڵەیه‌کی سیاسی نھێنی بە ھێز، لە کاربەدەستانی گەورەی دەوڵەت، …

راپەڕینەكەی سمكۆ نەتەوایەتیی یان خێڵگەرایی فەریدە كوهی كەمالی وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: دكتۆر یاسین سەردەشتی دەروازە لە ئێراندا، خولیا كوردییەكان بۆ سەربەخۆیی، پێشكەوتنی ئابووریی، هەروەها لەبەرچاوگرتنی مافی كەلتووریی كاتێك پەرەیسەند وەك ئاكامێكی ئەو پرۆسە سیاسیی‌و ئابوورییەی سەبارەت بە گۆڕینی شێوەژیانی خێڵەكان‌و كۆچەرییەكان لەلایەن حكومەتی ناوەندی رەزاشاوە جێبەجێكرابوو. ئەم پرۆسەیە كە لە …

کۆماری تورکیا پاش دامەزراندنی لە ساڵی ١٩٢٣دا پرۆژەی “کۆمەڵگەیەکی خاوەن یەک نەتەوە، یەک زمان، یەک کولتوور و یەک مێژوو”ی خستە بواری جێبەجێکردنەوە. بەڵام تورکەکان زۆر زوو هەستیان کرد کە کوردەکان گەورەترین و تاکە تەگەرەی بەردەم پراکتیزەکردنی پرۆژەکەیانن. ئاخر هەرچی ئەرمەنییەکان بوون، بەشێکیان لە کۆمەڵکوژییەکەی بەهاری ساڵی ١٩١٥دا کوژرابوون و ئەوانی …

  نوسینى، سه‌باح موفیدى. سه‌رچاوه‌: جۆرناڵی زانستی سیاسه‌ت و یاسا: سه‌نته‌ری که‌نه‌دی زانست و یاسا وه‌رگێرانى له‌ ئینگلیزیه‌وه‌، ناوه‌ندى میلله‌ت بۆ توێژینه‌وه‌   پوخته‌ ئه‌م لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ تاوتوێی وه‌زیفه‌ى سیاسى ئاین ده‌كات له‌ڕۆژهه‌ڵاتى كوردستان (كوردستانى ئێران) له‌ كاتى شۆڕشى ئێرانى له‌ساڵى 1979 دا، له‌گه‌ڵ ساڵانى سه‌ره‌تاى دواى سه‌ركه‌وتنى شۆڕشه‌كه‌. هه‌وڵده‌دات وڵامى …

سلێمانی لەنێوان كەلتووری ئاژەوەگێڕیی،یان كەلتووری بەرەنگاربوونەوە؟ نیاز سەعید عەلی وەسفكردنی سلێمانی بەشارێكی ئاژەوەگێڕ؛ ناساندنێكی تازە نییە، بەڵكو قسەیەكی كۆنەو ئەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی داگیركردنی ئەم شارە، لەلایەن ئینگلیزەكانەوە لەكۆتاییەكانی جەنگی جیهانیی یەكەمدا، ئەو كاتەی كە خەڵكی ئەم شارە؛ ئامادە نابن سەرنەوی بكەن بۆ داگیركەرانی ئینگلیزو بەخەباتی مەدەنیی و چەكداریی ڕووبەروویان ئەبنەوە، …

سمكۆی شكاك, وەرچەرخانێكی گرنگ لە ناسیۆنالیزمی كوردی لە رۆژهەڵاتی كوردستان نووسینی: سامان مستەفا رەشید ماستەر لە مێژووی نوێ و هاوچەرخدا دوای كودەتای شوباتی 1921 لە ئێران كە ئەوكات هێشتا رەزاخان وەزیری جەنگ بووو دوو بیرۆكەی لەسەردابووو لەمەڕ بارودۆخی ئێران: یەكێك دامەزراندنی سوپایەكی نوێ و بەهێز. دووەم, كۆتاییهێنان بە نائارامی و ئاڵۆزییەكانی …

كورد و رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست مه‌حمود كه‌ریم ئه‌حمه‌د پێشه‌كی: مرۆڤ  هه‌رگیز به‌ ته‌نیا نه‌ژیاوه‌, هه‌میشه‌ به‌ كۆمه‌ڵ له‌ خه‌باتی سه‌خت و پڕرٍه‌نج و خوێناویدا بووه‌ له‌پێناوی ژیان و مان و ئازادی  خۆی  و گواستنه‌وه‌ له‌ قۆناغی یاسای دڕنده‌گه‌رێتی جه‌نگه‌ڵه‌وه‌ بۆ یاسای مرۆڤی كۆمه‌ڵایه‌تی. دیاره‌ مێژووش وه‌ك ئاوێنه‌ی دوێنێ‌ وایه‌ ئه‌مڕۆ و …

یەکەم رۆژنامەى کوردى لە کوردستاندا لەلایەن مێجەرسۆنەوە دەرکراوە  پ. ى. سەلام ناوخۆش-زانکۆى سەلاحەدین لە قۆناغى شەڕ و ئاشتیدا، چەندەها ئەفسەر و کارمەندى ئینگلیز هاتونەتە کوردستان، لەنێوان ئەوانەدا، میجەرسۆن وەک کوردیزان و کوردناس و سیاسەتمەدار و رۆژنامەنووسێک لە هەموویان زیاتر ناسراوە. ماوەیەک بەناوى خوازراو خۆ بەکورد و موسڵمان لە کوردستان ژیاوە. …

داناز عبد الرحمن شێخ سەعیدی پیران (١٨٦٥-٢٩ی حوزەیرانی ١٩٢٥ لە ئامەد) شۆڕشگێڕێکی کورد بوو کە لە ١٩٢٥دا بە یارمەتیی ژمارەیەکی زۆری پێشمەرگە دژ بە حکوومەتی کۆماری تورکیا شۆڕشی کرد و بۆ ماوەیەکی زۆر گەمارۆی شاری ئامەدیان دا بەڵام ھێزەکەیان تێکشکا و پاشان شێخ سەعید لە سێدارە درا. شیخ سەعید ساڵی …