فهرهاد پیرباڵ ئهلفرید ژاكوب له ساڵی 1853دا نووسیویه: (ئێزیدییهكان، كه خهڵكێكی جهنگاوهر و كۆچهرن، ههمیشه توانای ئهوهیان ههیه دوژمنهكانی خۆیان تهفروتونا بكهن) تنۆكێكی كرۆنۆلۆژیایی له زهریای تاوانهكانی سوڵتانه عوسمانییهكان بهرامبهر به كورد: ـ له 1514 له جهنگی چالدیران، لهنیوان شا ئیسماعیل سهفهویی ئیران و سوڵتان سهلیمی عوسمانیدا. سوڵتان سهلیمی عوسمانی …
Read More »گهنجه كوردهكان
فهرهاد پیرباڵ ئهم وتاره ههوڵدانێكه بۆ دهستنیشانكردنی ڕیشه ئهپستمۆلۆژی و پهلوپۆ مهعریفییهكانی ئهو نهوه گهنجه ڕاچهنیوه كوردهی كه هاوههنگاوی اگهنجه توركهكانب، له كۆتایی سهدهی نۆزده و له سهرهتای بیستهمدا لهژێر كاریگهریی كولتووری ئهورپیدا لهدایك بوو و فهرههنگی كوردی تازه كردهوه. عوسمانییەكان سهبارهت بهوهی پایتهختی ئیمپراتۆریهتهكهیان له ئهوروپا نزیك بوو، پهیوهندییهكی …
Read More »شەوى یەڵدا و مێژووى سەرهەڵدانی
شەوى یەڵدا و مێژووى سەرهەڵدانی شەوی یەڵدا یان شەوی چلە یەکێکە لە جەژن و بۆنە مێژوویی و کۆنەکانی ناوچەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست، دوایین شەوی پاییز یان مانگی سەرماوەز، لە نیوەی باکوری گۆی زەوی بە درێژترین شەوی ساڵ دادەنرێت. یادی شەوی چلە یاخود یەڵدا هەروەک زۆربەی زۆری یادەکانی دیکەی میللەتانی ئێران …
Read More »خوێندنهوهیهكی كارتۆگرافییانهی كۆڵۆنیالیزم له كوردستاندا
فهرهاد پیرباڵ كورده دهزانی له كوێ جێگره خزمانی تۆ گوێ گره بۆتی بڵێم خێلانی تۆ كێوی تۆرۆس و عومقی حهوزهی ئهسكهندهروون غهریبه تا بهحری رهش سنووری مهیدانی تۆ بهحری رهش و ئهردههان ناوی ئاراسه بزان حهددی شیماله ئهمه بۆ كۆچ و جهولانی تۆ ئهلوهن و گۆلی ورمێ تا سهری ئاوی …
Read More »کورتەیەك لەسەر مێژووی ئاڵا
کورتەیەك لەسەر مێژووی ئاڵا وەک دەزانن مرۆڤ بۆنەوەرێکی کۆمەڵایەتییەوە، هەر لە مێژە تا ئێستا بە کۆمەڵ ژیانیان بردۆتە سەرو هەمیشە پێکەوە ژیاون. هەر گرۆپێک لە مرۆڤ هەمیشە قەلەمڕەوی تایبەت بە خۆیانیان دیارکردوەوە، جاروباریش بۆ پەرەپێدان بە جوغرافیا و ژینگەی خۆیان و بەدەست هێنانی پێداویستیەکانی ژیان هێرشیان کردۆتە سەریەکترو جەنگو شەڕەکانیش …
Read More »مێژووی ئاڵا و ئاڵای کوردستان
مێژووی ئاڵا و ئاڵای کوردستان مێژووی هەڵكردنی ئاڵا بۆ یەكەمجار و لەسەر دەستی كام گەل، بۆچوونی جیاوازی لەسەر هەیە، بەڵام زۆرێك لە سەرچاوەكان ئەو مێژووە بۆ سەردەمی میسرییە كۆنەكان دەگێڕنەوە، بەوەی ئەوان یەكەم نەتەوە بوون كە ئاڵایان هەڵكردووە. ڕێكخراوی نەتەوە یەكگرتووەكان بەم شێوەیە پێناسەی بۆ ئاڵا كردووە، ” ئاڵا واتە …
Read More »فیكسیلۆژیاو بایهخی ئاڵا لهمێژووی ئیسلامیدا
فیكسیلۆژیاو بایهخی ئاڵا لهمێژووی ئیسلامیدا كاميل محمود ئاڵا دروشم و سومبولی سهربهخۆیی و سهروهری دهوڵهت و ههرێم و ههر قهوارهیهكی مرۆییهو لهئێستادا لهسهر ئاستێكی بهرفراوان دهوڵهتهكان بهسهر دام و دهزگا فهرمییه باڵاكان و دامهزراوه حكومییهكانهوه ههڵیدهكهن و لهكاتی بۆنهو كهرنهڤاڵهكاندا بهرز دهكرێتهوه، ئهم ئاڵایه بهیاسایهكی تایبهت بهخۆی بڕیار لهسهر رهنگ …
Read More »ناسیۆنالیزم و ئاڵا
ناسیۆنالیزم و ئاڵا مەریوان وریا قانیع ناسیۆنالیزم، بەمانەی ھەستی نەتەوایەتیی، بە شێوازی جیاواز دەچێتە ناو ژیانی ڕۆژانەوە و چەندان گوتار لە پەیوەندیدا بە ژیانی ڕۆژانەوە دەخاتەکار. ھیچ ناسیۆنالیزمێک نییە بێبەرییبێت لەم گوتارە ڕۆژانییەیە. مایکڵ بیلیگ، Michael Billig، کە یەکێکە لە تیوریستە گرنگەکانی بواری نەتەوە و ناسیۆنالیزم، ئەم گوتارە …
Read More »ئاڵای کوردستان چۆن دروستبوو؟ ئاڵا چییە و چۆن سەریھەڵداوە؟
ئاڵای کوردستان چۆن دروستبوو؟ ئاڵا چییە و چۆن سەریھەڵداوە؟ ڕێناس نەورۆزی ئاڵا نیشانە و ناسنامەی نەتەوە و ھەبوونی گەلانە، ئەمڕۆ ھەموو گەل نەتەوەیەکی خاوەن وڵاتی سەربەخۆ و بێ وڵات خاوەن ئاڵای تایبەت بەخۆیانن، رێکخراوی نەتەوە یەککگرتووەکان و پارت و رێکخراوە سیاسیەکانی جیھان و دام و دەزگا فەرھەنگی و ئابوورییەکان و …
Read More »ڕۆژی “ئاڵای كوردستان” لە دیدی مێژووەوە
ڕۆژی “ئاڵای كوردستان” لە دیدی مێژووەوە د. كەیوان ئازاد ئەنوەر ماوەی چەند ساڵێكە 17ی كانوونی یەكەمی هەموو ساڵێك لە حكومەتی هەرێمی كوردستاندا، كراوەتە ڕۆژی “ئاڵای كوردستان”. ئەو ڕۆژەش بۆ یاد و بیرەوەرییەكی مێژوویی دەگەڕێتەوە، كاتێك لە 17ی كانوونی یەكەمی1945دانیشتوانی كوردپەروەری شاری مەهاباد لە ڕاپەڕینێكی جەماوەریدا دەستیان گرت بەسەر چەند …
Read More »