مێژووی نوێ و هاوچه‌رخی كورد

هه‌ڵوێستی وڵاتانی عه‌ره‌بی ‌و كۆمكاری عه‌ره‌بی به‌رامبه‌ر كیمیایبارانی هه‌ڵه‌بجه‌ عادل سدیق له‌كاتی دانوستانه‌كانی یه‌كێتی نیشتمانیی كوردستان‌ و حكومه‌تی عێراقدا، جگه‌له‌سوریا‌ و لیبیا، زۆربه‌ی وڵاتانی عه‌ره‌بی هانده‌ری عێراق بوون بۆ دانوستان له‌گه‌ڵ كورددا به ‌مه‌به‌ستی ڕێگریكردن له‌بڵاوبوونه‌وه‌ی فه‌نده‌مێنتاڵیزمی ئێرانی له‌ده‌ره‌وه‌(1). به‌ڵام هه‌ر دوابه‌دوای ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی شه‌ڕ ‌و ئه‌و كوشتوبڕ ‌و سیاسه‌ته‌تونده‌ی كه‌ڕژێم …

بەکر شوانی   سیابەند لە شاری سیلڤان لە دایک بووە. باوکی خۆی نەبینیوە، چونکە پێش لە دایکبوونی ئەم، ئەو مردووە. لە سۆزی دایکیش بێبەش بووە، چونکە ئەم تەمەنی دوو ساڵ بووە کاتێك دایکی مردووە. دوای ئەوە، ئەرکی پەروەردەکردنی دەکەوێتە ئەستۆی محەمەدی مامی کە موختاری گوند بووە. سیابەند دوای ئەوەی هەندێک …

زارۆ ئاغای کورد… بەتەمەنترین پیاوی جیهان بەکر شوانی  زارۆ ئاغا، ١٧٧٧-١٩٣٤ ڕۆژی ٢٩ حوزەیرانی ساڵی ١٩٣٤ کاتێك زارۆ ئاغا مرد، گوڵ خانمی کچی کە ئەو کاتە تەمەنی ٦٥ ساڵ بوو، بەمجۆرە شینی بۆ باوکی دەکرد: “وای دایێ… وای دایێ… تێرت لە دنیا نەخوارد زارۆی خۆم!” ئەوە شیوەن بوو بۆ پیاوێك …

لە ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەیەمدا عەبدوڵای کوردستانی چی بە مۆریتس هارتمانی نەمسایی گوت؟ بەکر شوانی  مۆریتس هارتمان نووسەر و شاعیر و ڕۆژنامەنووس و سیاسەتمەداری نەمسایی، مۆریتس هارتمان (١٨٢١-١٨٧٢)، یەکێك لە ناوە درەوشاوەکانی ئەدەبیاتی نەمسا و وڵاتانی ئەڵمانیزمانە لە سەدەی نۆزدەیەمدا. لە شاری بوێمن (لەم سەردەمەدا دەکەوێتە وڵاتی چیکەوە) لە خێزانێکی ڕۆشنبیردا …

بەکر شوانی  چەرچڵ و ئینوینو کتێبی “بیرەوەرییەکانم”ی نووسەر و ڕۆژنامەنووسی تیرۆرکراوی کورد موسا عەنتەر (١٩٢٠-١٩٩٢) لێوانلێوە لە ڕووداوی مێژوویی و سەربووردەی ژمارەیەکی زۆر لە کەسایەتییە کوردەکانی سەدەی بیستەم و هەندێك کەسایەتیی تورك و بیانی کە پەیوەندیان بە کورد و دۆزەکەیەوە هەبووە. یەکێك لەو ڕووداوانە بەسەرهاتی کۆبوونەوەی نێوان سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا …

عەبدولقادری تەوحیدی: ناسری سوبحانی لەگەڵ كاری چەكداری نەبوو، درێژەی بە كاری ئیخوان دا ئیدریس سیوەیلی لەم گفتوگۆیەدا، عەبدولقادری تەوحیدی دامەزرێنەری بزووتنەوەی ئەهلی سوننە و جەماعەی ئێران، باس لە رێگوزەری مێژوویی ئەو پارتە دەكات، سەرەتاكانی دەستپێكردنی كاری ئیخوان لە رۆژهەلاتی كوردستان و پەیوەندی بە كەسایەتییەكانەوە دەخاتەڕوو، باس لە كار و چالاكیی …

  شێخ عوبه‌یدوڵڵای‌ نه‌هری‌، سه‌ركرده‌یه‌ك عه‌رشی‌ عوسمانلی‌ و قاجاری‌ هێنایه‌ له‌رزه‌ ‌ ئامادەکردنی: زاهیر سدیق ئه‌م پاشكۆیه‌ شه‌شه‌مین كاری‌ هاوبه‌شی‌ كه‌ناڵی‌ خاك و كوردستانی‌ نوێیه‌، كه‌ بریتییه‌ له‌به‌رنامه‌ی‌ شێخ عوبه‌یدوڵڵای‌ نه‌هری‌، ئه‌م به‌رنامه‌یه‌ كاتی‌ خۆی‌ له‌كه‌ناڵی‌ خاك به‌ئه‌ڵقه‌ بڵاوبووه‌ته‌وه‌ و میدیاكار زاهیر سدیق بۆ ته‌له‌فزیۆن ئاماده‌ی‌ كردووه‌. وا ئه‌مڕۆش ئێمه‌ …

ئامادەکردنی : زاهیرسدیق هامڵتۆنیش به‌ڵایه‌ك بوو بۆ كه‌ركوكییه‌كان تەعریب و تەبعیس و تەهجیر، سێینەی ستەمكاری سەدام و دەسەڵاتەكەی بوو كە كوردی تێدا هەنجن هەنجن كرا، كورد لەكەركوك بووە قوربانی سیاسەتی زۆرەملێی بەعسییەكان، سەدام و دارودەستە قێزەونەكەی سیاسەتی كورد قڕانیان كردە دروشمی پەیڕەوكراوی خۆیان. ئەو داگیركەرەی كە بەزۆری زۆرداری ناسنامە كوردییەكەی …

پەیمانی سیڤەر و بەندەكانی ناو ئەو پەیمانەو مافەكانی كورد تێیدا لە ڕۆژی 10ی ئاگۆستی ساڵی 1920 پەیماننامەی سێڤەر واژۆ کرا، کە تێیدا هەیئەتێکی کورد بە سەرۆکایەتیی شەریف پاشا بەشدار بوو و تێیدا باس لە دانی مافی ئۆتۆنۆمی بە کورد کرا، کە بۆ یەکەمین جار بە شێوەیەکی فەرمی ئەو مافە بۆ …

خه‌بات له‌ چییه‌وه‌ هات‌و چون بوو به‌ ئۆرگانی پارتی؟ ‌و چۆن به‌ڕێوه‌ ده‌چوو؟ ‌ ‌ نوسینی : مام جه‌لال نوسینه‌وه‌ی مێژووی كورد‌و كوردایه‌تی وه‌كو خۆیان بێ گۆراندن‌و لێكۆڵینه‌وه‌ی به‌ دیدی حزبایه‌تی ته‌سك‌و ناكۆكیه‌كانی ناو ریزه‌كانیان، پێویستییه‌كی نیشتمانی ‌و ویژدانی‌و راستگۆییه‌. بۆیه‌ هه‌قه‌ مێژوونوسه‌كان‌و هه‌موو ئه‌وانه‌ی له‌ مێژووی كورد‌و كوردایه‌تی ده‌كۆڵنه‌وه‌، …