ده‌رسیم دیبه‌گه‌یی تاوانه‌کانی حکومه‌ت و ڕژێمه یه‌ک له دوا یه‌که‌کانی عاره‌بی ئێراقی بابه‌تێکی چاپی دووه‌می په‌رتووکی (مێژووی کوردستانێتیی شاری موسڵ)ه، که ئێستاکه له‌ژێر چاپدایه، به‌ڵام له‌به‌ر گرنگی و پێوه‌ندی هه‌بوونی به هه‌وڵی له‌ناوبردنی ڕه‌گه‌زی (جینۆسایدکردنی) گه‌لی کورد له باشووری کوردستان له لایه‌ن سوپا و ده‌وڵه‌تی ئێراقه‌وه، به پێویستم زانی دووباره …
Read More »
مێجەر جەنەڕاڵ سێر پێرسی زەکەریا کۆکس، کۆمیسیاری مەدەنی، لە بەغدادەوە نامەیەکی نهێنیی ئاراستەی وەزیری دەوڵەتی بەریتانیا بۆ هندستان کردووە لە لەندەن، کە ژمارە 10115 لاپەڕە 1295ی بەسەرەوەیە و یەکێکە لە دیکۆمێنتەکانی ناو ئەرشیفی وەزارەتی دەرەوەی بەریتانیا. ئەمەی خوارەوە گوڵبژێرێکە لەو نامەیە: ئامادەکردنی – پ.ی.د. رەنجدەر محەمەد عەزیز پەیوەندییەکان لەگەڵ هۆزەکانی باشوری …
Read More »
مەتین یوکسەڵ* لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە سەرەتای چەرخی نوێوە و لە ماوەی سەدەی هەژدەدا، ئیمپراتۆرییەتە ئیسلامییەکان و چین هێزی سیاسی و ئابووریی سەرەکی بوون لە جیهاندا (فرانک ١٩٩٨، هۆجسن ١٩٧٠). بە شوێنپێ هەڵگرتنی مەسەلەکە تا سەدەی پانزە، سەرهەڵدان و هەڵکشانی هێزی ئەوروپییەکان، دەبینین کە وردە وردە شوێنیان …
Read More »
سه‌لام ناوخۆش ده‌سپێك له دوای هاتنه سه‌ر كاری مسته‌فا كه‌مال (ئه‌تاتورك) و كوژاندنه‌وه‌ی شۆڕشی شێخ سه‌عیدی پیران-1925، به توندترین شێوه ناسنامه‌ی توركیای نوێ ئاشكراتر بوو. هه‌ر ده‌ستوورێك له سه‌رده‌می حوكمڕانی مسته‌فا كه‌مال ده‌رچووبێت، كوردی ته‌واو فه‌رامۆش كردووه. د. ڕه‌فیق سابیر ناهه‌قی نه‌بوو دیارده‌ی ده‌ستوورخوازی له توركیا به ده‌ستووری ئایدیۆلۆجیا و …
Read More »
نووسین و ئامادەکردن: چــرا یـاسین ئیبراھیم پاشا کوڕی ئەحمەد پاشای کوڕی سلێمان پاشای بابانە، یەکێکە لە میرە ھەرە بەناوبانگەکانی میرنیشینی بابان، دوای ئەوەی «مەحموود پاشا» لەسەر تەختی فەرمانڕەوایی لادەبرێت، «ئیبراھیم پاشا» لە ساڵی (١٧٨٣ز) دێتە سەر دەسەڵات و فەرمانڕەوایی میرنیشینی بابان دەکات. «ئیبراھیم پاشا» پیاوێکی تێگەیشتوو و ھێمن و ڕەوشتجوان …
Read More »
جانێت كڵەين پرۆفیسۆر لە بەشی مێژوو، زانکۆی ئەكرۆن – ئەمەریکا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق کورتەیەک ئەم یارمەتییە نوێیەی لێکۆڵینەوە پاڵپشتە بۆ ئایدیای پاشەکشە و هەڵوەشانەوەی عوسمانی، بەڵام کەم کار و توێژینەوە هەوڵیداوە ناسیۆنالیزم لە دەرەوەی ئەو پاشەکشە باوە ببینێت. لە رێگەی مامەڵە کردن لەگەڵ پەیدابوونی ناسیۆنالیزمی کوردی لە …
Read More »
توێژینەوەی پرۆفیسۆر: مارتن ڤان بروونەسن هۆڵەندا – زانکۆی ئوتریخت لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق لە مانگەکانی شوبات و ئازاری ١٩٢٥دا، کۆمارە نوێکەی تورکیا کەوتە لەرزین بە هۆی شۆڕشێکی جووتیارانی کوردەوە کە بە خێرایی لە بەشێکی گەورە و بەربڵاوی ویلایەتەکانی ڕۆژهەڵاتیدا تەشەنەی کرد [بروونەسن ١٩٧٨؛ بڕوانە فیرات، ١٩٧٠؛ جەمال، ١٩٥٥؛ تۆکەر، …
Read More »
توێژینەوەی پرۆفیسۆر: مارتن ڤان بروونەسن هۆڵەندا – زانکۆی ئوتریخت لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق ئەو ڕۆڵە سیاسییەی کە لە ڕووی نەریتییەوە ئەم شێخانە گێڕایان جەختی لەسەر ئەوە کردەوە کە ڕا و قسەی دیاری خۆیان هەبوو لەوەی بچنە پاڵ شۆڕشەکە یان نە. لە ناوچەی مووش کە تێیدا سەرۆک خێڵەکان بەهێزتر بوون …
Read More »
سه‌لام ناوخۆش ده‌سپێك ئه‌و دوو سه‌ركرده‌یه دوا سه‌ركرده‌ى سه‌رده‌می سه‌ركرده‌ى كلاسیكی بوون. شێخ مه‌حموود 1881-1956 له ماوه‌ى 1918 و 1924 حوكمڕانییه‌كی كوردی له باشوورى كوردستان دروست كرد. حوكمڕانییه‌كه‌ى ئه‌و، چۆن جێگه‌ى قبووڵی ئینگلیز نه‌بوو، ئه‌وهاش جێگه‌ى قبووڵی به‌شێك له قه‌ڵه‌م به ده‌ستی كورد نه‌بوو كه ناسرابوون به “مته‌نه‌ورین”. مسته‌فا بارزانی …
Read More »
جۆردی تێجێڵ گۆرگاس پرۆفیسۆری مێژووی نێودەوڵەتییە لە ئینستیتیوتی گراجوەیت بۆ لێکۆڵینەوە و پەرەپێدانی نێودەوڵەتی – سویسرا لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق بڕیاری بەریتانیای مەزن لە شوباتی ساڵی ١٩٢٩دا بۆ وازهێنان لە ماندێتەکەی عێراقی و لێگەڕانی بۆ ئەوەی وڵاتەکە سەربەخۆیی خۆی بەدەستبێنێت لە رێگەی دانوستان کردنەوە لە سەر پەیماننامەیەکی نوێ …
Read More »
History Of Kurdistan مالپه‌رێكی تایبه‌ته به مێژووی كورد و جیهان