مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد

 نوح رۆژهەڵاتی دەریای ئەرخەبیلی ئەندەنوسی، کە بریتیە لە کۆمەڵە دورگەیەکی گەورە و زۆر دەوڵەمەند بە سەرچاوە سروشتیەکان لە جیهاندا، لەایان دەریاوان و بازرگانانەوە لە زۆر جیهانەوە تا ڕێگەی هاتوچۆی ناو ئاو هەبووبێت سەردانی کراوە. شەپۆل لەسەر شەپۆلی کۆچەریان، لە سەرزەمینی باشوری ڕۆژهەڵاتی ئاسیاوە دەگەیشن، وەرزە بای (مۆنسوون) چینیەکانی لە باکور …

ده‌ستپێک: زۆرێک له توێژەران و ‌مێژوونوسان لەسەر ئەوە کۆکن که‌ ئه‌و ژیاننامه‌ی ئیبن شه‌داد، بۆ سه‌لاحه‌دین ئه‌یوبی نوسیوه‌تەوە، گرنگترین به‌رهه‌مه‌ له‌سه‌ر ئه‌م پاڵه‌وانه‌ مێژوییەى دنیاى ئیسلام‌. زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی له‌باره‌ی ناوبراوه‌وە تویژینەوەیان کردووە، ناچار گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌ سه‌ر ئه‌م گێڕانەوەیە، چونکه‌ هاوچه‌رخ به‌ سه‌رده‌می سه‌لاحه‌دین نوسراوه‌ته‌وه‌و زۆرێک له‌ ورده‌کارییه‌کانی شه‌ڕی خاچپه‌رستان و چۆنییەتی …

حەسەن مەحموود حەمه‌كریم به‌شى دووەم وکۆتایی فتووحات سه‌رچاوه‌ سه‌ره‌كییه‌كانى سه‌ره‌تاى ئیسلام له‌ باره‌ى گرتنى حه‌لوانه‌وه‌ ناكۆكن، سوپاى ئیسلام به‌ سه‌ركردایه‌تى قه‌عقاعى كوڕى عه‌مر ڕووی كرده‌ حه‌لوان و ساڵى 637ز گرتى، به‌ڵام به‌لازه‌رى ده‌ڵێ: جابرى كوڕى عه‌بدوڵاى باهیلى به ‌ئاشتى گرتى و خه‌ڵكه‌ ڕاكردووه‌كه‌ى شاره‌كه‌ (ئه‌مانیان) وه‌رگرت و گه‌ڕانه‌وه‌، به‌ڵام خه‌لیفه‌ بن خه‌یات ده‌ڵێ: به‌شه‌ڕى قورس گیرا، ئیبن كه‌سیر …

بۆچی سالم شیعری بۆ ئەحمەد پاشای بابان نەنووسیوە؟ عومەر ئیسماعیل مارف-قەڵادزێ‌ بەرایی: لەمێژووی چەندین سەدەی نەتەوەی كورددا، میرنشینی بابان بە یەكێك لە دیارترین و بەهێزترین دەسەڵاتەكانی فەرمانڕەوایی لە باشووری كوردستان دادەنرێت و لاپەڕەیەكی گەش و پرشنگداری تۆماركردوە، چونكە بە هۆی لێهاتوویی و بیرتیژی پاشا و میرەكانیان و بە سوارچاكی و …

[قەڵای پاشای گەورەی ڕواندز] ( ئیچ قەڵا ) قەلایەكی گرنگی شوێنەوارییە و لەسەر گردێك دروست كراوە لەباكووری ڕواندز بە دووری (۱٥۰۰)م ڕوبەری بینایەی ۱۹م پانە و ۲۲م درێژە كە دەكاتە ٤۱۸ م۲ کەوتۆنە نێوان سەر ڕێگای( ڕواندز ـ سۆران) لەسەردەمی میرنشینەکانی کورد لەکوردستان قەڵا وەک کارگێری و شوێنێکی زۆر پیرۆز …

زانكۆی قوببەهان، گەورەترین زانكۆی باشووری كوردستان ………………………………….. زانكۆی قوببەهان كە دەكەوێتە قەزای ئامێدییەوە لە پارێزگای دهۆك،بۆ ماوەی 600ساڵ زانستە نەقڵی و عەقڵییەكانی تێدا خوێندراوە، تاوەكو ناوەراستی سەدەی بیستەم، قوتابییەكانی دەرچووی ووڵاتەكانی عێراق و سوریا و توركیا و ئێرانی لە خۆگرتووە. ئەم قوتابخانەیە سەر بە میرنشینی بادینانە، كە دروستكراوە لەلایەن سوڵتان …

د. یاسین سه‌رده‌شتى دیپلۆماتیك مه‌گه‌زین شێوازی ده‌ره‌به‌گایه‌تیی له‌كوردستان، قۆناغێكی ته‌واو له‌مێژووی كوردستان پیكدێنێت كه‌ بۆ ماوه‌ی چه‌ندین سه‌ده‌ به‌رده‌وام بووه‌، كه‌ وه‌ك سیستمێكی ئابووری و كۆمه‌ڵایه‌تیی مێژوویی ته‌واوی جومگه‌كانی(ئابووری و كۆمه‌ڵایه‌تیی و سیاسی و فه‌رهه‌نگیی و كه‌لتوریی و یاسایی) ژیانی كۆمه‌ڵی كورده‌واریی گرتۆته‌وه‌، ئه‌و تایبه‌تمه‌ندییانه‌ی واده‌كات ئه‌م سیستمه‌ له‌شێوازه‌كانی دیكه‌ی …

نالی کەی کوردستانی جێ هێشتووە؟ ئوسامە حەسیب زۆربەی بۆچوونەکان پێیان وایە، کە نالی لەگەڵ تێکچوونی دەسەڵاتی بابانەکان، سلێمانی بەجێ هێشتووە، تەنانەت مەسعود محەمەد باوەڕی وایە (نالی لەنێوان ساڵی ۱۲٥٤ک کە مەرگی سلێمان پاشای تێدا بووە و ساڵی ۱۲٦۱ک کە حوکمی بابان بەسەرچووە، ڕۆیشتووە بۆ حەج، ئیتر بەر لەوەی توانیبێتی بگەڕێتەوە …

کە سنوری هەرێمی کوردستان تێدەپەڕێنیت بەرە و ڕۆژهەڵاتى کردستان، پاش کاتژمێرێک ڕۆیشتن دەگەیتە گوندى نگڵى سەخت و دڵگیر، نگڵ ئەو گوندەی لە دامێنى چیایەکى سەختدایە و دەکەوێتە ڕۆژئاواى شارى سنەوە و زیاتر لە ٦٠ کیلۆمەتر لە ناوەندى پارێزگاکەوە دوورە. هەرگەشتیارێک بە نگڵدا گوزەربکات، سەرنجى دەچێتە سەر منارەی مزگەوتى گوندەکە، کە …

وه‌رگیراوه‌ له‌ سایتی ووشه‌ به‌دیعوزه‌مان ئه‌بی عه‌زی كوڕی ئیسماعیلی كوڕی ڕه‌زازی جه‌زری له‌ 1136ی زاینی له‌دایكبووه‌ و له‌ 1206 كۆچی دوایی كردووه‌، مێژوو و ڕیشه‌ی ژیانی ئه‌و ئه‌ندازیار و میكانیكزانه‌ گه‌وره‌یه‌ به‌ ڕوونی دیار نییه‌، به‌ڵام سه‌رچاوه‌كان سێ شوێنیان بۆ له‌دایكبوونی دیاریی كردووه‌ كه‌ بریتییه‌ له‌ “ئامه‌د، ماردین، جزیرا بۆتان” …