مێژووى سەدەکانى ناوەڕاستى کورد

میرەكانی میرنشینی بابانمحەمەد پاشا (1765-1778) عومەر ئیسماعیل مارف محەمەد بەگ كوڕی (خالد پاشای یەكەم1729-1743ز)ی كوڕی (تەیموور خان بەگ1698-1703ز)ی كوڕی (فەقێ‌ ئەحمەدی دارەشمانە1610-1660ز) بووە. دوای رووداوی دڵ تەزێنی كوشتنی سلێمان پاشای برا گەورەیان، هەرچەندە ئەحمەد پاشای سێیەم كوڕی خالد پاشا پێشتر و لە نێوان ساڵانی (1762-1764ز) بووە بە میری بابان، بەڵام …

شه‌فه‌ق نيوز/ له‌ساڵ (502 ك – 1117ز) سوڵتان محه‌مه‌د سه‌لجووقى ، وڵات فارس سپارده‌ (جه‌لاله‌دین جاوڵى خوانسالار) ك ناسرياويد وه(جاوڵى سه‌قاوو) ك لاله ‌و ئه‌تابه‌گى كوڕى بوين ، ئمجا وه‌ختیگ  روێ له‌ فارس كرد كوڕه‌گه‌ى سوڵتان وه‌ل خوه‌یا برد ك ناوى (چغرى ) بوى له ته‌مه‌ن دو ساڵان و گوایا سوڵتان …

كورد و بزووتنه‌وه‌ به‌رهه‌ڵستكاره‌كانی شیعه‌ له‌ هه‌رێمی جه‌زیره‌ و شاره‌زووردا له ‌سه‌رده‌می ئومه‌ويیه‌كاندا(41-132ك ، 661 – 749ز) د.زریان حاجی    هه‌ر له‌ سه‌ره‌تای بڵاوبوونه‌وه‌ی ئاینی ئیسلامه‌وه‌ خاكی كوردان لەلایه‌ن سوپای مسوڵمانانه‌وه‌ فه‌تح كراوه‌، به‌مه‌ش پاش ئه‌وه‌ی ئه‌م ئاینه‌یان قبوڵكرد، خۆیان و ناوچه‌كه‌یان چوونه‌ ژێر سایه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ده‌وڵه‌تی خەلافەتی ئیسلامی، بوونه‌ …

صلاح الدینێ ئه‌یوبی بێ گومان هیچ کەس نینە دناف جڤاکێ بسلمانا و مەسیحیا دا گوهـ لناڤێ “صلاح الدین”یێ “ئەیوبی” نەبیت و بجورەکێ دناف دلێ خودا رێزێ لێ نەگریت. “صلاح الدین” ئێک ژ وان کەسێن کێمە دڤێ دونایێ دا کو جهێ رێز لێنانا دوژمن و هەڤالێت خویە. تشتێ ژ هەر تشتەکێ …

كورد له‌ ململانێى عوسمانى سه‌فه‌وى دا خوێندنه‌وه‌يه‌ك بۆ ياداشته‌كه‌ى مه‌ئمون بێگه‌به‌گ د.ئاراس محه‌مه‌د ساڵح ئەم کتێبە لە بنەڕەتدا بە زمانی تورکی نوسراوە و لەلایەن هەریەکە لە مامۆستا محەمەد جەمیل ڕۆژبەیانيی و شکور مستەفاوە کراوە بە عەرەبی، لە ساڵی 1980 لەلایەن کۆڕی زانیاری کوردەوە لە بەغداد چاپکراوە. یاداشتەکانی مەئمون بەگی کوڕی …

پێگەی بیری سیاسی لە تەریقەتی نەقشبەندی دا نوسینی : عەدنان سەید ئەمین جۆڕناڵ پێشەکى:  سۆفیگەرى بەشێوەکى گشتى بایەخدانە بە پەروەردەکردنى دەروون و دورکەوتنەوە لەو چێژە جەستەییانەى کە مرۆڤــ دوردەخەنەوە لە بایەخدان بە ماددە، هەمیشە بەو ڕێباوەڕە ناسراوە کە کەمتر خۆ هەڵدەقورتێنێتە ناو گۆڕەپانى سیاسى (کارى دنیایی)، بەڵام زۆرکات ناڕاستەخۆ کاریگەریان …

مێژووی مۆسیقا و سەمای کوردی مۆسیقا و سەمای کوردی لایەنێکی کلتوری نەتەوەی کوردە کە توانیویەتی بەشێک لە فەرهەنگ و مێژووی تێدا بپارێزرێت. بۆ کورد گۆرانی و مۆسیقا لایەنێکی گرنگی ژیانە و لە کاتی خۆشی، ناخۆشی، خواپەرستی، سەما و کارکردندا گۆرانی دەوترێت. مۆسیقای فۆلکلۆری کوردی بنەچەکەی بۆ رابردوویەکی دوور دەگەڕێتەوە و …

زانا و فەیلەسوفی کورد، سورەوەردی، بە زۆر شێوەی جیاواز ناوی هاتووە. زۆرینە ڕێکەوتن لەسەر ئەوەی کە ناوی تەواوی بریتی بووبێت لە شەهابەدین ئەبولفەتوح یەحیا کوڕی حەبەشی کوڕی ئەمیرەکی سورەوەردی. بەپێێ ئیبن خەلەکان پیتی (ك) بۆ بچووکردنەوەیە بۆ وشەی (ئەمیرەک) کە بریتیە لە (میر) وئەم پاشگرە لە کوردی نوێدا ماوە. لەبەر …

هەرچەندە بەڵگەنامەیەکی زۆری سەردەمی میدەکان و مانی (مانای)ەکان لە ئارادا هەیە بەڵام بەشێکی زۆر لە سەرچاوە مێژووییەکانی ڕاستەوخۆ سەردەمی پێش هاتنی ئیسلام بۆ ناو کورد بزرە و بە داخەوە کتێبە کوردیەکانی ئەو سەردەمە هیچیان نەماون هەتاوەکو ئەو سەردەمەمان بۆ ڕۆشن بکەنەوە. بەڵام لە باوەشی ئاینە دێرینە کوردیەکاندا و لە ناو شیعرە …

نووسینی: سۆران حەمەڕەش کاتێک کە مێژووی کورد لەسەدەی بیستەمدا لەلایەن مێژوونوسانەوە نووسراوە زۆربەیان پێش ئەوەی کە دەست بخەنە سەر قەڵەم، بۆچوونێکی پێشوەختی نەرێنیان لەسەر کورد لەلا گەڵاڵە بووە. بۆیە زۆربەی جار ئەو بێ بڕواییەیان لە داڕشتنەوەی مێژووی کورد دا بەڕوونی بەدی دەکرێت. هەندێک جاریش لە ژێر کاریگەری تیۆری ئەفسانەیی ئاریدا بۆچوونی …